Het is de eerste dag van februari - meteorologisch de laatste maand van de winter. Maar tot nu toe voelt het of dit seizoen meer op de herfst lijkt met al de wind en regen van de afgelopen tijd! Ook zijn er weer enkele nieuwe records voor de maand januari.
Een recordzachte Nieuwjaarsdag
Het nieuwe jaar begon erg zacht: om 1:00 's nachts, de eerste officiële meting van 2023 stond het kwik in De Bilt op 15,6 graden. Daarmee was het de warmste jaarwisseling ooit. Met het aanbreken van het nieuwe jaar was het al duidelijk: het was erg zacht! De nachttemperatuur kwam niet lager uit dan 10,4 graden. Sinds 1901 waren er alleen maar 5 januari-nachten die zachter verliepen. En overdag wist de temperatuur de hoogtes te vinden. Het werd op 1 januari maar liefst 15,6 graden in De Bilt. Nog nooit sinds de metingen zijn begonnen, was het warmer in de hele maand januari.
De zachte jaarwisseling met heel veel wind. Foto: Simone Genna Wiersma (Hellevoetsluis, 1 januari 2023)
Ook was het een tijdje lang zacht met zelfs de hele eerste decade van januari het zachtste ooit sinds 1901 (gemiddeld 11,5 graden in De Bilt voor de eerste 10 dagen van januari 2023). En in totaal waren er maar liefst 11 dagen waarop de temperatuur de dubbele cijfers haalde. Wel kwamen alle 11 dagen met 10 graden of meer in de eerste 14 dagen van januari voor. Het jaar is dus zeker recordzacht begonnen!
Niet alleen maar zacht
Het was echter niet de hele maand (te) zacht. Vanaf 15 januari ging de temperatuur wat omlaag en daarna kwam het 's nachts vaak tot vorst. In totaal waren er alleen maar 8 vorstdagen (dus een etmaal waar de temperatuur onder het vriespunt uitkomt). Gemiddeld zou dat voor januari 12 dagen moeten zijn.
De koudste nacht was op 21 januari. De Bilt noteerde -3,9 graden. In Maastricht werd het zelfs -6,7 graden, matige vorst dus. Dat was dan ook de laagste temperatuur van januari 2023.
Foto: Jessie van Neer (Beesel, 18 januari 2023)
Net geen ijsdag
Dit jaar was er geen ijsdagen in januari geteld, hoewel het een keer heel dichtbij kwam! Op 21 januari was 's nachts in De Bilt de temperatuur plus 0,1 graden. Was het 2 tienden lager, hebben we een ijsdag geteld, dus een dag waar de temperatuur onder nul graden blijft. Het is eigenlijk niet zo raar dat januari geen ijsdag telde. Sinds 1901 is het al 40 keer voorgekomen dat januari zonder een ijsdag verliep.
Het Hellmangetal (in kort: een maatstaf voor hoe koud een periode/seizoen verloopt) is tegen eind januari tot 2,1 gekomen. (Meer over het Hellmangetal en Hellmanpunten in de blog van 17 januari 2023.)
Na een jaar van veel zon (eindelijk?!) een wat sombere maand
Afgelopen jaar zijn we verwennen aan heel veel zonuren. Iedere maand sinds januari 2022 was de zon meer dan gemiddeld te zien, maar afgelopen januari was dat niet het geval. In De Bilt was de zon ongeveer 55 uur te zien tegen 67 uur normaal. Gemiddeld over het hele land was de zon met 62 zonuren alleen maar 6 uur minder te zien dan normaal. Dat is dus niet heel veel verschil.
Foto: Arie van Duijn (Katwijk aan Zee, 31 januari 2023)
Maar het kenmerkendste van afgelopen maand was...
de neerslag, oftewel regen!!! Al op 20 januari kwam het all-time record in zicht voor natste januari-maand sinds 1901. Tegen die dag is er al 139,6 mm regen in De Bilt gevallen. Alleen in 1948 viel er meer regen (140,7 mm), maar er waren nog 11 dagen van de maand over! Ook op 26 en 30 januari viel er nog wat naar beneden. En daarmee werd januari 2023 de natste januari ooit in De Bilt. Gemiddeld over Nederland viel er 108 mm neerslag. Het langjarig gemiddelde staat op 68 mm.
De meeste neerslag viel in het westen, het midden en delen van het noorden van het land. De regenmeters waren het volst in Rotterdam met 148 mm gemeten op het KNMI-station daar. Daartegenover was het het droogst in het zuidwesten met in Westdorpe maar 80 mm.
Foto: Titia Huizer (Oud-Alblas, 14 januari 2023)
En natuurlijk viel er ook winterse neerslag!
Op 19 januari viel er zelfs zo'n 2-5 cm sneeuw op de Veluwe en in het midden en oosten van Brabant. Ook de dag daarna zorgde een depressie voor wat sneeuwval en in de zuidelijke helft van het land bleef het zelfs een tijdje liggen. Ook later in de maand was er sprake van winterse neerslag en op 26 januari kreeg de oostelijke helft van het land zelfs te maken met ijzel. (Meer over de vormen van winterse neerslag lees je hier.)
Foto: Hans Janssen (Elkenrade, 22 januari 2023)
Ook nu grijs, nat en te zacht
Momenteel is het ook aan de zachte kant voor de start van februari, maar binnenkort gaat de temperatuur iets omlaag. Volgende week schommelt de temperatuur een tijdje rond de gemiddelde waarden en soms is het zelfs weer aan de koude kant voor de tijd van het jaar. Daarnaast is het de komende dagen nog even wisselvallig met vaak veel wolkenvelden, maar geleidelijk wordt het zonniger en droger.
