Bijzonder: de maand januari heeft nog maar liefst 9 dagen te gaan, toch lijken we nu al hard op weg naar een nieuw maandrecord voor het landelijke hoofdstation van het KNMI in De Bilt! Nog nooit viel daar namelijk in een hele januarimaand zoveel neerslag als nu, op één jaar na: 1948. Maar dat record is binnen handbereik…
Regen, regen, en nog eens regen (en een beetje sneeuw)
Deze januari begon al vrij nat. Niet alleen regende (of sneeuwde) het elke dag wel een keer, soms vielen er ook nog eens grote sommen neerslag! Als we een kijkje nemen in ons eigen archief, zien we ook terug dat het vrij veel regende… Zo hebben blogs uit die tijd steevast titels als Waar komt al dat regenwater vandaag, Let op aquaplaning! & Het blijft maar regenen: her en der wateroverlast!
Dat januari ook daadwerkelijk nat van start ging, blijkt ook uit onderstaande grafiek van het KNMI:
Figuur 1: De hoeveelheid neerslag tot nu toe (21-01) per dag in de maand januari 2023. T/m 20 januari regende het elke dag wel een keer in De Bilt, met soms grote hoeveelheden in een dag. ©KNMI
Bijzondere reeks
Dat is niet het enige, wie ook nog terugkijkt richting december 2022 en dan vooral het einde daarvan (tijdens de kerstvakantie), ziet dat het ook toen elke dag regende!
Figuur 2: De hoeveelheid neerslag per dag in de maand december 2022. Vanaf 18 december begon het elke dag te regenen in De Bilt, na een vrij droog begin van de maand. ©KNMI
Wie al die dagen achter elkaar zet, komt tot een bijzondere reeks. Van 18 december t/m 20 januari (afgelopen vrijdag) regende het maar liefst 34 dagen achter elkaar elke dag wel een keer in De Bilt!
Komt dit vaker voor?
“Maar dit zal toch wel vaker voorkomen in ons regenachtige kikkerlandje?”, hoor ik je denken. Het antwoord daarop is: Nee! Dat komt bijna nooit voor! Sterker nog, het is pas een keer eerder voorgekomen in de afgelopen 120 jaar dat het voor langere tijd achter elkaar elke dag regende in De Bilt. Dat was in 1966, toen het 48 dagen achter elkaar elke dag regende in De Bilt.
Die reeks kwam zaterdag dus ten einde
Je had het dus misschien niet door, maar doordat het gisteren (zaterdag 21 januari) voor de eerste keer sinds 17 december vorig jaar droog bleef in De Bilt, kwam die reeks van 34 dagen dus ten einde. Best bijzonder dus, want die lange periode staat nu op de tweede plek aller tijden wat betreft het langste aantal dagen achter elkaar dat er elke dag wel neerslag viel in De Bilt.
Record natste januarimaand ooit gemeten in zicht
Doordat het dus zoveel regende, komt nu het record voor natste januarimaand ooit gemeten in De Bilt in zicht! December verliep door een redelijk droog begin nog normaal qua neerslag (87 mm, t.o.v. 84 mm normaal), maar januari kwam meteen flink goed uit de startblokken. Zo goed zelfs, dat we nu slechts 1,1 mm van het all-time januari record af zitten.
Figuur 3: In de rode kolom staan de neerslagsommen van andere januarimaanden, zoals die van 2016, in De Bilt. Die zijn gesorteerd op hoeveelheid neerslag, van hoog naar laag. In het dikgedrukt staat de januarimaand van 2023 nu al op de tweede plaats, 1,1 mm achter 1948, terwijl het pas 22 januari is. ©Weerstatistieken.nl
Record vooral te danken aan een dag
Zoals je ziet in bovenstaande tabel, staan we met 139,6 mm nu op de tweede plek van natste januarimaanden ooit gemeten. Daar heeft vooral een dag flink aan meegeholpen: donderdag 12 januari. Op die ene dag viel namelijk 40 mm neerslag! Zonder die dag hadden we nu dus niet eens in de top 10 gestaan.
Figuur 4: Opnieuw de hoeveelheid neerslag per dag in De Bilt in januari 2023. Let vooral op donderdag 12 januari: er viel toen 40 mm. Dat is zo ver boven de schaal, dat het balkje bijna 2x zo lang had moeten zijn! Daar was echter geen plaats voor, vandaar dat de hoeveelheid erin genoemd wordt. ©KNMI
Wie naar de radarbeelden kijkt van die dag, snapt waarom er zoveel neerslag gevallen is. Allereerst passeerde ’s ochtends vroeg een enorm neerslaggebied over het hele land, vervolgens kwam ’s middags een tweede gebied overtrekken met het meest actieve deel precies boven het midden van Nederland en ’s avonds trokken als klap op de vuurpijl nog een flink aantal stevige buien over de provincie Utrecht heen.
Figuren 5 t/m 7: De radarbeelden van 05.00u 's ochtends, 17.00u 's middags & 21.30u 's avonds op donderdag 12 januari 2023. Bekijk hier zelf de Buienradar terug voor elk moment in het verleden sinds onze oprichting!
Verwachting komende dagen
Goed, er hoeft deze maand dus nog maar 1,1 mm te vallen in De Bilt en dan hebben we een nieuw record! Met nog 9 dagen te gaan zou dat in theorie een makkie moeten zijn, zeker in een nat seizoen als de winter. Hoe zit het dan met de verwachting de komende dagen? Daarvoor pakken we even de pluimverwachting erbij:
Figuur 8: De pluimverwachting voor De Bilt wat betreft neerslag. Alles in het blauwe vak is nog de maand januari en dus relevant voor het record. Vooral aankomende donderdag en na het weekend zijn er kansen op regen in De Bilt, al zijn er ook nog lijntjes die het nagenoeg droog houden... ©KNMI
Voor de oplettende kijker: dit is inderdaad niet onze eigen Buienradar pluim. Door technische problemen staan deze al een tijdje niet meer op onze website. Excuses voor het ongemak! We werken eraan om het probleem zo snel mogelijk te verhelpen.
Zoals je ziet, zijn er tot 31 januari voldoende mogelijkheden om in ieder geval 1,1 mm neerslag binnen te hengelen in De Bilt! Toch moeten we nog een slag om de arm houden... Het onverwachts sterker worden van een enorm hogedrukgebied (wat op dit moment voor het droge weer zorgt) zou het nog op het allerlaatste moment kunnen blokkeren. Voorlopig is dit nog niet aan de orde, dus in dat geval starten we 2023 alweer met een interessant weerrecord! Het zal erom gaan spannen de komende dagen...
Figuur 9: Een enorm hogedrukgebied wat zich uitstrekt van de Azoren tot diep in Rusland zorgt er momenteel voor dat storingen op afstand blijven. Daardoor hebben we nu te maken met rustig en koud winterweer. Vanaf donderdag zou dit hogedrukgebied minder krachtig moeten worden, zodat regengebieden ons weer kunnen bereiken! Nog even afwachten dus...
