Het is alweer de laatste dag van een maand en deze keer sluit deze dag ook het seizoen af, namelijk de meteorologische herfst. Dat betekent het is tijd voor een terugblik op wat de afgelopen maand en het seizoen qua weer opleverden.
November 2022
Het was een maand van veel zonneschijn, neerslag alsnog hoge temperaturen. In totaal was de zon gemiddeld in het land 97 uur te zien. Dat tegenover het langjarig gemiddelde van 70 uur. Dat is bijna 30 uur meer! Sinds 1901 waren er maar 2 novembermaanden met meer zonuren.
Foto: Lucien Sikkens, Schellinkhout (13 november 2022)
Met "extra" zonneschijn, zou je misschien denken dat het droger dan gemiddeld was, maar dat is dus niet het geval! Landelijk viel er iets meer dan 100 mm regen. De afgelopen jaren kwam dat gemiddeld op 82 mm uit. De meeste regen viel in het noordwesten met plaatselijk meer dan 200 mm regen in de gehele maand. In het oosten en zuidoosten is het echter nog steeds droog. Daar kwam afgelopen maand lokaal minder dan 50 mm neerslag naar beneden.
Foto: Martin Vye, Wolvega (17 november 2022)
Dan over de temperatuur... In De Bilt kwam de gemiddelde etmaaltemperatuur op 8,6 graden te liggen. Dat is ruim anderhalve graad hoger dan gemiddeld en zorgt dat november 2022 de zesde zachtste novembermaand sinds 1901 is. De gemiddelde maximumtemperatuur van De Bilt is zelfs 1,7 graden hoger dan normaal (11,6 graden tegen 9,9 graden)!
De zachtste dag in De Bilt was op 1 november toen het kwik steeg naar 16,9 graden. Op 12 november kwam er een nieuw warmterecord toen het 16,2 graden in De Bilt werd. Maar niet lang daarna kwam de eerste vorst, namelijk in de nacht van 14 november. De koudste nachten (en dagen!) was het weekend van 19 en 20 november. Op de zondag werd het maar 2,1 graden in Deelen. Die nacht koelde het in De Bilt af naar -7 graden, dus de eerste officiële matige vorst! Die nacht was het de koudste in Twenthe met -8,8 graden (meer over de koude dagen van november in de blog van 19 november 2022).
Foto: PJ Westra, Noordwijk aan Zee (20 november 2022)
Rond de koudste dagen van november, is ook de eerste sneeuw van dit seizoen gevallen. Dat was alleen in Groningen en Drenthe met een dun laagje van zo'n 1 tot 3 centimeter.
Foto: Jannes Wiersema, Roodeschool (20 november 2022)
Herfst 2022
En dat was alleen de details voor november. De meteorologische herfst verliep ook heel bijzonder. En dan hebben we het tijdperk van 1 september tot en met 30 november. De meteorologen hebben dat zelf bepalen, want ieder seizoen duurt dan precies drie maanden lang. De reden hiervan is dat het zo een stuk eenvoudiger is om alle klimatologische gegevens bij te houden.
Waarom was de herfst dan zo bijzonder?! Om mee te beginnen... er was nog geen herfststorm! Wel waren er dagen met aardig wat wind en zelfs ook zware windstoten erbij, maar het is (trouwens niet alleen in Nederland, maar ook in Ierland en het Verenigd Koninkrijk) nog tot geen officiële storm gekomen. Meer hierover lees je in de blog van 25 november 2022. Dat is ook al eerder voorgekomen en dan niet te lang geleden (meer daarover in de blog Opnieuw geen herfststorm).
Foto: Erica van Leeuwen-de Bruijn, Kloetinge (17 november 2022)
November was daarbij al zeer zonnig, zeer zacht en vrij nat. Ook oktober verliep zacht en zeer zonnig. Wel was het aan de droge kant (hier meer over oktober 2022). Dat betekent dat de herfst van 2022 de op één na zonnigste herfst ooit was met 435 zonuren tegen gemiddeld 349 zonuren. Ook was het bijna 2 graden zachter dan gemiddeld (12,8 graden tegen 10,9 graden). Deze waarden zijn de gemiddelde van 5 stations voor het hele seizoen. In totaal viel er landelijk ongeveer 267 mm regen de afgelopen drie maanden. Gemiddeld ligt deze waarde rond 222 mm.
De herfst van 2022 kende 5 zomerse dagen (dus een dag waarop de maximumtemperatuur 25 graden of hoger is). Deze waren allemaal in de eerste week van september. Ook waren er 2 vorstdagen, namelijk 19 en 20 november, maar daar hebben we het al over gehad.
Winter 2022/2023
De komende drie maanden komen er vast nog een heel aantal vorstdagen langs, maar hoe koud het echt gaat worden is nog de vraag. Er is een weerspreuk "Houden de bomen hun bladeren lang, wees voor een strenge winter bang". Afgelopen jaren is deze spreuk niet echt tot waarheid gekomen. Ook werden er van de tien mildste herfstseizoenen acht opgevolgd door een milde winter (lees de blog van 11 november 2022). Wel begint dit winterseizoen met wat lagere temperaturen.
Foto: Ben Saanen, Budel (30 november 2022)
Door een oost tot noordoostelijke aanvoer van koude lucht doet de komende dagen de temperatuur een stapje terug. Morgen wordt het nog zo'n 6 graden, maar in het weekend wordt het overdag maar een graad of 3. 's Nachts kan het licht vriezen. Verder is het meest bewolkt en valt er weinig neerslag.
Ook volgende week lijkt het nog aan de koude kant te zijn voor de tijd van het jaar, hoewel er dan inmiddels veel onzekerheid in de weermodellen is. Het kan ook zelfs nog zachter worden, maar de trend lijkt een beetje de koude kant op te gaan!
