Vandaag is het 1 mei en daarmee laten we weer een maand van het jaar 2022 achter ons. April was in veel opzichten toch een bijzondere maand met veel gezichten! Zo was het droog en nat tegelijkertijd, viel er sneeuw en was het ondanks veel zonneschijn toch een tikkeltje fris.
1 april, sneeuw in je bil!
Eigenlijk hadden we al meteen moeten weten dat deze aprilmaand wel eens wat bijzonderder kon gaan verlopen dan normaal. Meteen op 1 april viel er namelijk in een groot deel van het land een laag(je) sneeuw!
Figuur 1: Er viel sneeuw op 1 april en dat was geen grap! Foto: W.L.
Het KNMI had voor bijna het gehele land code geel afgegeven. Veel mensen dachten toen nog steeds dat het om een 1-april grap ging, maar daarvoor hadden wel heel veel weerbedrijven en instanties met elkaar moeten samenwerken… Bovendien staan veel weerkaarten gewoon online, dus waren we snel door de mand gevallen!
Figuur 2: De code geel van het KNMI die op donderdag 31 maart 2022 werd uitgegeven en zou duren t/m 1 april. ©KNMI
Uiteindelijk viel er in bepaalde delen van het land zelfs >10 cm sneeuw! Bijna een record, want die dag zou blijven steken op het op 1 na dikste sneeuwdek ooit gemeten in april. Geniet nog even terug (als je winterliefhebber bent) van een aantal foto’s hieronder.
Figuur 3: De tafels zijn netjes gedekt in het Gelderse Berg en Dal! Doordat deze plek wat hoger ligt, lag hier meer sneeuw dan in de rest van het land.
Figuur 4: Ook in het westen van het land bleef de sneeuw liggen en dat leverde in combinatie met deze tulpenvelden bijzondere beelden op.
Figuur 5: Hier zal niemand thuis zijn geweest deze dag... Op sommige plekken, vooral rond de Veluwe en andere heuvelgebieden, ging het dek richting de 10 centimeter!
Figuur 6: Door de harde oostenwind die er stond waren alle bomen vooral aan een kant besneeuw geraakt.
Kouderecord Maastricht
In Zuid-Limburg maakte ze het qua temperatuur het aller bontst die dag. Het kwik kwam daar op 1 april niet verder dan 1,8 graden boven nul… Een kouderecord, want nog nooit was het zo koud gebleven op 1 april in de stad!
Figuur 7: In Maastricht werd het op 1 april niet warmer dan 1,8 graden. ©Wetterzentrale
Een bijzonder record, aangezien we 44 records terug de tijd in moesten om een ander verbroken kouderecord te vinden. Al die 44 records hiervoor waren namelijk warmterecords! Overduidelijk een teken van klimaatverandering, zoals we al eens eerder in deze blog uitgelegd hebben.
April sowieso iets te fris
Deze aprilmaand is sowieso iets te fris geëindigd in de statistiekboeken. Het wordt de eerste “te koude maand” sinds augustus 2021. Vooral het frisse begin heeft voor een achterstand gezorgd, die later in de maand niet meer goed gemaakt werd.
Figuur 8: Het temperatuurverloop in De Bilt de afgelopen aprilmaand. Het begin is vrij fris, daarna volgen wat warmere dagen en de maand eindigt weer wat te fris. ©KNMI
Laatste paar koude dagen funest
Vooral de koude dagen die we net achter de rug hebben zijn funest gebleken voor de gemiddelde temperatuur! Zoals je in onderstaande grafiek kunt zien, was de aprilmaand hard op weg om toch nog als “te zacht” te eindigen. Uiteindelijk duikelde de temperatuur de afgelopen dagen naar beneden, waardoor de gemiddelde temperatuur onder de 9,8 graden bleef hangen.
Figuur 9: De maand ging bijna extreem koud van start! Daarna werd het gemiddelde over de hele maand (blauwe lijn) langzaam maar zeker omhoog getrokken door wat warmere dagen. Uiteindelijk stokt de lijn iets onder de normaal, vooral veroorzaakt door de laatste paar koude dagen. ©KNMI
Ondanks kou toch zonnig!
De temperatuur heeft dus niet grote thermische hoogtes kunnen bereiken, maar de zon trok zich daar niet zoveel van aan! Het kwam vooral door een frisse noordenwind dat de temperatuur achter bleef de laatste tijd, want aan zonneschijn was er geen gebrek. Uiteindelijk eindigde de maand met 223 uur zon, waar deze normaal gesproken 189 uur schijnt.
Figuur 10: De hoeveelheid zonneschijn afgelopen aprilmaand! Vooral in de tweede helft hebben we veel zon gehad. Uiteindelijk heeft de zon 53% van de tijd dat ze kon schijnen, daadwerkelijk geschenen. Normaal is dit zo'n 45% in een aprilmaand. ©KNMI
Top 20 zonnigste aprilmaanden ooit gemeten
Het levert ons toch een plekje op in de top 20 van zonnigste aprilmaanden sinds 1901. Plek nummer 14 om precies te zijn.
Figuur 11: We eindigen uiteindelijk op de 14e plaats van zonnigste aprilmaanden aller tijden. ©Weerstatistieken.nl
Natter dan normaal, maar toch droog
De afgelopen aprilmaand zal ook als “nat” de boeken ingaan. Er viel namelijk maar liefst 61 mm in De Bilt, ten opzichte van 42 mm normaal. Maar hadden we op dit moment niet juist te maken met droogte? Dat klopt! Deze regenhoeveelheden hebben we dan ook vooral gehaald in de eerste paar dagen van april (toen ook de sneeuw gevallen is). Bovendien moet men niet vergeten dat april gemiddeld gesproken by far de droogste maand van het jaar is, dus dat er normaal ook al niet veel regen valt.
Figuur 12: De meeste regen viel in de eerste 9 dagen van april. Daarna is het lange tijd droog gebleven. ©KNMI
De weken daarna bleef het echter compleet droog, met als uitzondering het kleine regengebiedje van 25 april. Dit alles zorgde er toch voor dat het neerslagtekort snel kon oplopen. Ook ging de verdamping best hard, aangezien de wind af en toe flink door waaide en de zon ook nog eens veel scheen!
Figuur 13: De huidige droogtemonitor van het KNMI. We zitten op de lijn van de 5% droogste jaren en lopen flink voor op het gemiddelde, maar bijvoorbeeld ook op het extreem droge jaar 2018. De vraag is wat er deze zomer gaat gebeuren. ©KNMI
Droogte toegenomen in april
Eerder afgelopen week schreven we deze blog over de huidige toestand van de droogte. Toen legden we al uit dat we vooral door een extreem droge maart en dus een droog vervolg van de aprilmaand langzaam in de problemen komen. De regen begin april was helaas niet genoeg om de droogte in een keer op te lossen.
Figuur 14: Vooral in het zuiden van ons land is het al erg droog (daar viel minder regen de eerste dagen van april) en moeten boeren al volop beregenen.
“De droogte moest vooral niet al te lang aanhouden” werd toen ook gezegd, maar wie naar de verwachting kijkt, ziet dat er nog altijd weinig regen op de planning staat in mei… Het is te hopen voor de natuur dat dit patroon van hogedruk een keer doorbroken gaat worden! Wie weet wat deze meimaand ons nog gaat brengen.
Figuur 15: De meerdaagse voor komende week. Alleen op dinsdag vinden we een klein druppeltje in de weerkaarten, maar dit zal letterlijk een druppel op de gloeiende plaat zijn. De droogte wordt hiermee voorlopig niet opgelost.
