Het is alweer 10 dagen geleden dat er voor het laatst een druppel regen viel in De Bilt, ons landelijke hoofdstation. Moeten we ons al zorgen maken?

Neerslagtekort volgt steile lijn omhoog

Als we nu een blik werpen op de grafiek van het KNMI met daarin het neerslagtekort, zien we dit jaar (zwarte lijn) een steile lijn omhoog volgen. We lopen gelijk met de lijn die de 5% droogste jaren aangeeft en gaan zelfs gelijk op met het recordjaar 1976! In vergelijking met 2018, dat andere extreem droge jaar, wordt de situatie de komende dagen zelfs veel droger… Over 15 dagen zouden we zomaar al op een neerslagtekort van 62 mm kunnen zitten, in een normale situatie is dat het tekort begin juni.

Figuur 1: Het actuele neerslagtekort. De zwarte lijn is 2022, de stippellijn met het grijze gebied daarachter is hoe het tekort zich de komende 15 dagen gaat gedragen aan de hand van de weermodellen. Je ziet dat deze lijn stijl omhoog doorloopt.

In 2018 werd het volledige neerslagtekort begin mei echter weggepoetst door zware buien die toen vielen. Pas daarna werd het zo droog. Dit jaar beginnen we dus juist met een hele droge fase! 

Kletsnat begin april

Dat terwijl we juist een kletsnat begin van april meegemaakt hebben. In de eerste 9 dagen van april viel zoveel regen, dat deze aprilmaand toen al sowieso de boeken in ging als te nat! Er is namelijk al 57 mm gevallen, terwijl dit normaal 42 mm is in april. 

Figuur 2: De hoeveelheid neerslag die gevallen is in De Bilt tijdens deze aprilmaand. Door een kletsnat begin van de maand is de droogte redelijk binnen de perken gebleven.

Dus zelfs al zou deze complete maand daarna droog verlopen (wat bijna lijkt te gebeuren), dan alsnog was het deze aprilmaand erg nat. Door al het zonnige weer hierna, is het neerslagtekort echter wel begonnen met oplopen. Het is ondertussen toch alweer zo’n 10 dagen geleden dat er regen viel in De Bilt…

Figuur 3: Dat er al lange tijd geen regen meer is gevallen, is goed te zien aan het aardoppervlak. Deze droogte steeds meer en meer uit, met dit soort zandpaden tot gevolg.

Extreem droge en zonnige maart

De extreem droge maartmaand die hieraan vooraf ging heeft echter ook niet geholpen. Er viel slechts 14 mm in die hele maand, tegenover 53 mm gemiddeld. Ook was het maar liefst 26 dagen lang droog op veel plekken, en was het de zonnigste maartmaand ooit gemeten! De voorgeschiedenis was dus al vrij droog, al waren januari en februari juist vrij nat, waardoor we niet al met een achterstand die droge periode in gingen. 

Vooral het zuiden erg droog

De vele regen begin april viel vooral in het noorden en midden van ons land, het zuiden is grotendeels bespaard gekregen. Hier zijn dus op dit moment ook de droogste condities te vinden, aangezien de voorraden daar niet bijgevuld werden. De zandgronden daar zijn sowieso gevoeliger voor droogte, dus hier moet ook vaak gesproeid worden momenteel.

Figuur 4: Sproeien op de zandgronden in Limburg! De grond is daar veel droger dan in de rest van het land, dus moet daar nu al bewaterd worden.

In het westen zal er van droogte nog niet veel te merken zijn. In het oosten begint het nu langzamerhand wat droger te worden, maar daar kunnen ze dus nog putten uit de vele regen van begin april. 

Waterschappen nog niet in paniek

Wat betreft de grondwaterstanden zijn er dus vooral in Brabant enkele verboden actief om te sproeien met grondwater, maar voor de rest is er nog vrij weinig aan de hand. Waterschappen hebben zien nog grote problemen op dit moment. Deze situatie moet natuurlijk alleen niet nog weken of maanden gaan duren, aangezien de zon ook steeds krachtiger wordt, het steeds warmer wordt, steeds meer natuur groen kleurt en er dus elke dag meer en meer water gaat verdampen. 

Figuur 5: Pas vanaf mei zie je dat verdamping echt een grote rol gaat spelen bij droogte! Wil jij meer weten over droogte, verdamping en de waterbalans van Nederland? Klik dan nu op deze link en kom er alles over te weten! 

Vooruitzichten: maandag een bui, daarna droog

En die vooruitzichten zijn helaas nog vrij droog te noemen (zoals ook te zien was in de neerslagtekort grafiek van het KNMI). Komende week gaan er alleen op maandag wat buien vallen, vooral in het zuiden van het land. Dat is in ieder geval de plek waar het nu het droogst is in Nederland, dus dat is fijn.

Figuur 5: Alleen op maandag kan in het zuiden een bui vallen, voor de rest blijft het droog.

Als we verder kijken dan 5 dagen, in de zogenoemde pluimverwachting, zien we ook dat er niet bijster veel regen op het programma staat de komende 14 dagen. Het gemiddelde blijft vrij laag liggen en er zijn wel wat neerslagkansen, maar echt overtuigend is het nog niet. Dat wordt afwachten de komende weken! 

Figuur 6: Na de regen op zondag/maandagnacht is het gespetter weer even voorbij. Pas richting het nieuwe weekend stijgen de regenkansen weer, maar overtuigend is dat in ieder geval niet.