Opnieuw pakt 2019 een warmterecord! Waar er eerder dit jaar al 13 warmterecords sneuvelde, komt daar dus vandaag eentje bij. Dat maakt het totaal aantal warmterecords dit jaar op 14, terwijl er maar één kouderecord verbroken werd... Hoe bijzonder is dat nu eigenlijk?
Warmste 24 oktober in De Bilt
In de Bilt werd vanmiddag rond 15.50 een temperatuur van 19,6 graden gemeten. Het oude record, dat op 19,4 graden stond, is daarmee dus verbroken. Van tevoren werd al verwacht dat de temperaturen hoog zouden oplopen vandaag, maar een warmterecord zou dat net niet gaan opleveren. Het tegendeel bleek waar: De Bilt heeft het toch gered! Ook in de rest van het land werd het warm, met lokaal meer dan 20 graden in het zuiden.
Figuur 1: De maximumtemperaturen in Nederland om 15.50. De bilt heeft met 19,6 graden het dagrecord verbroken! Op meerdere plekken in het zuiden werd de 20 graden gepasseerd.
Hoe bijzonder is dat?
Een dagrecord zelf is opzicht niet heel bijzonder, het toeval wil namelijk dat op sommige dagen de warmterecords scherper staan dan op andere dagen. Om je een voorbeeld te geven: overmorgen (zaterdag 26 oktober) staat het dagrecord op maarliefst 22,1 graden! Dat is gek, omdat die dag later in het jaar valt. Was het dus overmorgen zo warm geworden als vandaag, dan was er geen record verbroken.
Figuur 2: De dagrecords in De bilt op een rij (20 t/m 28 oktober). We zien dat die van vandaag op 19,4 graden stond, maar die van morgen staat veel lager: 18,3 graden. De dag erna staat hij juist veel hoger (22,1 graden), wat dus al aangeeft dat het toeval een grote rol speelt bij dit soort dagrecords.
Een dagrecord is dus niet nieuwswaardig, de hoeveelheid dagrecords die verbroken worden per jaar echter wel! 2019 heeft tot nu toe dus 15 dagrecords op haar naam staan. Deze dagrecords zijn echter allemaal, op een na, warmterecords. Dat kouderecord is toevallig ook deze maand gevestigd: zondag 6 oktober werd het niet warmer dan 9,6 graden (je zou het bijna vergeten met dit mooie weer). Dit hele jaar is er in De Bilt dus 1 kouderecord gevestigd, tegenover 14 warmterecords. Volgens de statistiek zou dat echter gelijk moeten lopen (evenveel warmte- als kouderecords als het klimaat niet zou veranderen)...
En dat is niet alleen dit jaar het geval...
Kijken we naar de dagrecords vanaf 1901, dan zien we een duidelijke trend. Naarmate we verder van de begindatum af gaan, nemen de hoeveelheid dagrecords natuurlijk af. Dit heeft ermee te maken dat er elk jaar records bijkomen, die steeds moeilijker verbroken kunnen worden. Met andere woorden: hoe langer de tijdreeks, hoe minder kans op dagrecords, aangezien er steeds meer jaren in de dataset zitten. Vanaf 1990 zien we plotseling iets geks gebeuren: het aantal warmterecords lijkt stabiel te blijven per jaar (of zelfs toe te nemen), terwijl de hoeveelheid kouderecords per jaar flink afneemt (en sommige jaren worden er zelfs helemaal geen kouderecords verbroken)! Iets wat niet zou mogen gebeuren, als het klimaat niet zou veranderen...
Figuur 3: Alle dagrecords gemeten door het KNMI te De Bilt sinds 1901. Het aantal koude- en warmterecords neemt per jaar af, maar vanaf 1990 lijkt deze verdeling scheef te staan. Er worden veel meer warmterecors (rode staven) gemeten per jaar dan kouderecords (blauwe staven)! Een trend die niet te ontkennen valt. ©KNMI
Conclusie
Een dagrecord opzicht is dus niet zo bijzonder en zegt niks over het klimaat. De trend die er te vinden is in deze dagrecords echter wel! Zonder klimaatverandering hadden we elk jaar ongeveer evenveel warmte- als kouderecords moeten hebben. Bovenstaande figuur laat echter duidelijk zien dat dit momenteel niet het geval is. Ook de komende jaren zullen er dus waarschijnlijk veel meer warmterecords sneuvelen, al zullen er natuurlijk ook nog wel enkele kouderecords gaan sneuvelen...
