Vakantiegangers in de Alpen moeten dit weekend en begin volgende week rekening houden met veel regen. Verantwoordelijk hiervoor is een 'Genualaag' op zaterdag, en een inzettende 'Nordstau' richting maandag. Weerdiensten hebben waarschuwingen afgekondigd, en mensen op vakantie moeten rekening houden met (enige) overlast.
Warme en vochtige lucht
Een lagedrukgebied trekt vandaag vanaf de omgeving van Genua langzaam naar het noordoosten. Zo'n Genualaag staat erom bekend noodweer op te kunnen leveren in de Alpen, en dan met name aan de zuidkant. Vooral in de late zomer en herfst komt dit regelmatig voor: het zeewater is dan nog relatief warm, terwijl het op grote hoogte al flink koud kan worden. Dat grote temperatuurverschil zorgt voor veel onstabiliteit en het ontstaan van talrijke regen- en onweersbuien. Doordat de watertemperatuur van de Middellandse Zee dit jaar ongewoon hoog is, kan de atmosfeer veel water vasthouden.
Een lagedrukgebied boven Noord-Italië zorgt voor veel neerslag in onder andere Zwitserland, Oostenrijk en Slovenië.
Met de wijzers tegen de klok in wordt de warme en vochtige lucht naar het Alpengebied geblazen, waar het op de bergen botst. Dat kan een trigger zijn voor overvloedige neerslag. Iets wat we de komende dagen ook zien. De afgelopen 24 uur is vooral in het zuidoosten van Oostenrijk (Karinthië en Stiermarken) en ook in het noordwesten van Slovenië plaatselijk al meer dan 50 millimeter regen gevallen.
Vanmiddag ligt de focus meer op het oosten van Zwitserland, zuiden van Duitsland en het westen van Oostenrijk. Er kan plaatselijk 30 tot 60 millimeter regen in 6 uur tijd vallen. Vanavond wordt het karakter van de neerslag meer buiig, met grote verschillen van plek tot plek. Rond de hoofdkam en de noordzijde van de Alpen kunnen zware onweersbuien nog eens 20 tot 50 millimeter extra neerslag opleveren. Ook in Slovenië en het noorden van Kroatië kunnen zware onweersbuien voor veel regen in de korte tijd zorgen.
Indicatie van de neerslaghoeveelheden tussen zaterdagmiddag en zondagmiddag (bron: WXCharts).
Code oranje voor aanhoudende regen
Zaterdag overdag lijkt de meeste neerslag voor delen van Slovenië en het noorden van Kroatië te zijn. Daar kunnen zware regen- en onweersbuien voor meer dan 100 millimeter regen zorgen. In de Alpen en ten noorden ervan blijft het wisselvallig, al zijn de neerslaghoeveelheden doorgaans wat lager. Hoewel de neerslaghoeveelheid per uur op de meeste plekken dus enigszins lijkt mee te vallen, is er met name in combinatie met de neerslagduur wel kans op overlast.
Omdat het maar blijft regenen, vaak matig tot zwaar, loopt de totale neerslagsom gestaag verder op. Waterpeilen in beken en rivieren zullen stijgen, en de grond zal steeds meer verzadigd raken met al het regenwater wat naar beneden komt. Er is dan steeds minder voor nodig om het tot wateroverlast te laten komen, of op steilere hellingen wellicht ook modderstromen. Vanwege het toenemende risico op overlast, schade en verwondingen hebben weerdiensten in diverse landen waarschuwingen afgekondigd. In het midden en oosten van Zwitserland geldt code oranje voor wateroverlast en modderstromen, evenals in het zuidoosten van Duitsland. In Oostenrijk en Slovenië is vooralsnog code geel van kracht.
De weerwaarschuwingen voor zware regenval de komende dagen in Centraal-Europa (bron: MeteoAlarm.org).
Noordzijde Alpen
Die iets minder zware neerslag aan de Alpennoordzijde duurt echter niet lang. De regen- en onweersbuien die hier komende nacht overtrekken komen later op zondag namelijk aan in het Alpengebied. Het is Nordstau-achtige situatie, waarbij koele lucht uit het noord(west)en op de bergen botst en veel neerslag oplevert, 's winters vaak in de vorm van een grote sneeuwdump. Maandag daalt de sneeuwgrens overigens naar 2300 tot 2800 meter.
Indicatie van de neerslaghoeveelheden tussen zondag- en maandagmiddag (bron: WXCharts).
Van de Franse Alpen via Zwitserland naar de noordoostelijke Alpen kan plaatselijk wederom 40 tot 80 millimeter regen vallen in 24 uur tijd. Al met al kan er in drie dagen tijd op veel plaatsen rond de hoofdkam in Zwitserland en Oostenrijk 60 tot 120 millimeter neerslag vallen, zeer lokaal wellicht richting de 200 millimeter. Dat zal waarschijnlijk wel tot enige overlast gaan leiden, maar catastrofale toestanden zoals bijvoorbeeld vorig jaar september in onder andere Oostenrijk worden vooralsnog niet verwacht.
