Het is nog geen zomer, en al helemaal geen zomerweer. Maar toch hebben we te maken met buien die in hevigheid zomers aandoen. Zo ook vandaag in het oosten van het land. De weermodellen hebben veel moeite met de timing, de locatie en de snelheid van de buien. Zie daarover deze blog van afgelopen vrijdag: Popcornbuien Vlak van te voren kun je met Buienradar nog inschatten of je dekking moet zoeken. Maar wist je dat je een onweersbui ook kunt voelen aankomen?
Appeltern, Mathijs Last
De Buienradar kijkt in principe naar de regen die al gevallen is. Je kunt een prognose vooruit maken door gebruik te maken van weermodellen. Zeker met buien die snel kunnen ontstaan, hebben de weermodellen echter veel moeite de juiste timing en koers te pakken te krijgen. Het feit dat er telkens zoveel verschil in zit, geeft al aan dat de atmosfeer roerig is en dat er veel factoren een rol spelen. Bijvoorbeeld of het warm genoeg wordt, of de buien genoeg voeding krijgen en wat de wisselwerking is.
Eys, Marij Bouwers
In dit soort gevallen is 'nowcasten' het beste. Dat wil zeggen goed kijken naar de recente ontwikkelingen op de Buienradar. dat betekent de -1 uur regen of onweerkaart. Als je daar een kleine bui ziet die jouw kant op komt, is er een grote kans dat die bui al fors kan zijn gegroeid tegen de tijd dat 'ie bij jou is. Maar je kunt ook heel goed naar de lucht kijken. Want bij dat 'nowcasten' kun je je zintuigen heel goed gebruiken. Allereerst het zicht. Onweersbuien groeien naar 10 tot 14 km hoogte, zodat je in Amersfoort bij vrij uitzicht de bui letterlijk kunt zien hangen boven Zeeland.
Onweersbuien hebben een typische vorm: doordat het bovenin harder waait dan onderin de atmosfeer, waaiert de top vooruit. Dat is het kenmerkende aambeeld. Vaak zie je aan de onderkant van die top uitgesproken mammatus (bolvormige uitzakkingen).
Bemmel, Frank Eleveld
Als de onderzijde dichterbij komt, zie je een dikke kraag van wolken. Die rollen letterlijk naar je toe.
Voorthuizen, Wouter van Bernebeek
Als je niet veel kunt zien, dan kun je het ook nog voelen. Voor de bui uit verandert de wind van kracht en richting. Door de dalende luchtstroom in de grote bui en doordat de regen de lucht wegduwt, gaat het voor een bui uit ineens harder waaien. Je merkt ook dat het wat kouder wordt (dat is de koude lucht uit hogere luchtlagen die naar de grond wordt geduwd - in plaatje hieronder oranje pijlen).
Soms hoor je het ook: vogels worden ineens stiller. Koeien gaan ook met kun kont naar de bui toestaan. Sommige mensen voelen ook de verandering in luchtdruk (door alle luchtverplaatsingen) en krijgen hoofdpijn of pijn in de gewrichten. Als de lucht dan ook groener en grijzer wordt, dan weet je dat er een zware jongen aankomt met ook hagel erbij. Even schuilen (maar niet onder een boom!) is dan het beste dat je kunt doen.
