April 2020 stelt op het gebied van sterrenkijken zeker niet teleur! Buiten de normale planeten en sterren kun je ook genieten van supermaan tot een meteorenregen en een nieuw ontdekte komeet.
1. Super(roze)maan
De hele eerste week van april is de (bijna) volle supermaan te zien. Dit belooft een fenomenaal schouwspel te zijn, omdat het de grootste en helderste supermaan van 2020 is! In de nacht van 7 op 8 april, precies om 4:35u valt het hoogtepunt. Hoewel de maan dan helder genoeg is om schaduwen te werpen (zoals de zon), is het moeilijk het verschil te spotten. Alles over de maanfases en wat supermaan precies is, lees je hier.
Supermaan van maart 2020 (foto: Annet Piet, Ter Aar)
De volle maan van april is ook bekend als de roze maan. Uiteraard ziet de maan op deze avond en nacht niet roze uit! De naam komt van de vlambloem of flox, een vaste plant die in april in bloei staat met prachtige roze bloemen.
Flox/vlambloem (foto: Kurt Stüber via Wikipedia)
In totaal is er dit jaar 4 keer een supermaan te zien. De eerste twee zijn al geweest (begin februari en maart). De derde is nu in april en de laatste valt in de eerste week van mei.
2. De Lyriden
De Lyriden is een meteorenregen die al sinds 2600 jaar geleden vanaf de aarde is waargenomen. Hun oorsprong vinden zich in de komeet Thatcher. Deze komeet heeft ook een baan rond de zon, maar doet hier 415 jaar over. De laatste keer dat deze komeet in het binnenste deel van ons zonnestelsel kwam, was in 1861. De verwachting is dat Thatcher dit pas weer in 2276 doet.
Bron: NASA
Een meteorenregen is hetzelfde als vallende sterren. Het zijn in ieder geval geen echte sterren die naar beneden vallen, maar meteoren die de dampkring rond de aarde binnendringen en vanwege de wrijving beginnen te verbranden. Deze "streep" van vuur is dan als een "vallende ster" te zien.
Als meteoren de mesosfeer binnenkomen, beginnen ze te verbranden. Meteoren branden de meeste van de tijd helemaal uit voordat ze het aardoppervlak bereiken.
Het radiant van de meteorenregen (het punt in de hemel vanwaar de meteoren zich verspreiden) ligt in het sterrenbeeld Lier. De Lyriden bereiken hun hoogtepunt in de nacht van 21 op 22 april. Dan zijn er zo'n 15 tot 20 vallende sterren per uur te zien. In deze nacht is het ook donkermaan, dus zouden de vallende sterren behoorlijk goed te zien zijn! Dat is natuurlijk alleen zo als het qua weer meevalt.
3. Komeet Atlas
Een komeet is een klein hemellichaam die op een elliptische baan rond een ster draait en bestaat uit ijs, gas en stof. Wanneer een komeet dichter bij een ster komt, sublimeert een deel waaruit de komeet bestaat om een komeetstaart te vormen (sublimeren is als een vaste stof meteen overgaat naar een gas).
De komeet Halley tijdens zijn passage in 1986 (Bron: NASA)
Op 28 december 2019 werd een nieuwe komeet ontdekt, namelijk komeet Atlas. Sindsdien komt deze komeet dichter bij onze zon. Nu is de komeet nog alleen met telescopen te zien. In de loop van april komt Atlas dicht genoeg bij de zon om een ellenlange staart te vormen. Daardoor wordt Atlas ook met het blote oog zichtbaar. Hoewel hij zelfs dan nog moeilijk te spotten is. Pas in de loop van mei bereikt de zichtbaarheid van Atlas een hoogtepunt.
Naar verwachting wordt komeet Atlas de helderste komeet van 2020. Komeet Atlas heeft een groenige kleur die veroorzaakt wordt door diatomisch koolstof.
Bron: Martin Gembec (via Wikipedia)
Planeten om voor uit te kijken
's Avonds is de beroemde Avondster, Venus in de westelijke hemel goed te zien. Venus is de tweede planeet vanaf de zon en vormt soms 's avonds, andere keren 's ochtends, de helderste "ster" in de hemel.
Als je 's ochtends naar buiten kijkt, kun je drie planeten zien, namelijk Mars, Jupiter en Saturnus. Naast Venus is Jupiter de helderste planeet te zien vanaf de Aarde.
Of je überhaupt deze bijzondere astronomische verschijnselen kunt zien, ligt natuurlijk aan wat voor weer het is! Blijf hier op de hoogte.
