Gisteren, 1 augustus, was Earth Overshoot Day van het jaar 2024. Het is de dag waarop de hele wereld evenveel grondstoffen van de aarde heeft verbruikt, als zij kan produceren in één jaar tijd. Voor Nederland was deze dag overigens al op 1 april.
Wat betekent het precies?
De term Earth Overshoot Day is in het leven geroepen om ons bewust te maken van hoeveel we elk jaar van onze planeet vragen. Letterlijk vertaald betekent het “De dag waarop de aarde zichzelf voorbijschiet”. Met andere woorden, alles wat we tot de dag van vandaag aan grondstoffen verbruikt hebben, kan de aarde binnen een jaar produceren en weer aan ons teruggeven. Denk bij deze grondstoffen bijvoorbeeld aan het kappen van hout, de uitstoot van CO2, maar ook het produceren van voedsel.
Bijna 1.8 aardbollen nodig
Sinds 1961, het eerste jaar met statistieken van de Verenigde Naties, is de vraag van de mensheid naar grondstoffen van de aarde sterk gestegen. Eerst was de vraag nog binnen de middelen die de natuur kon ondersteunen, maar inmiddels consumeren we veel meer dan wat de aarde eigenlijk aan kan. Begin jaren zeventig overschreed de vraag voor het eerst het natuurlijke aanbod, met in 1970 een Earth Overshoot Day op 30 december. Daarna is deze dag heel snel naar voren geschoven, tot 1 augustus in 2024.
Verloop van Earth Overshoot Day sinds 1971 (bron: National Footprint and Biocapacity Accounts)
Om onze consumptie op een natuurlijke manier aan te vullen, hebben we bijna 1,8 aardbollen nodig. Oftewel, we verbruiken elk jaar bijna 80% meer dan de aarde in een jaar aan ons terug kan geven door voedselproductie, het opnemen van CO2 of het groeien van bomen. Dit betekent dat de grote reserves van onze planeet in hoog tempo worden verbruikt. Dit kan natuurlijk niet eeuwig doorgaan, want op een gegeven moment zijn die reserves namelijk op.
Stabiliserende trend
Tot ongeveer 2010 viel de datum van Earth Overshoot Day in rap tempo steeds eerder. De laatste 10 tot 15 jaar valt Earth Overshoot Day echter ongeveer op dezelfde datum. Dit is enigszins positief nieuws, want het betekent dat we de reserves van de aarde niet in een nóg hoger tempo verbruiken. Echt goed gaat het echter pas wanneer we Earth Overshoot Day weer op 31 december weten te krijgen. Met de toenemende wereldbevolking en consumptie is dat de komende decennia wel volkomen onhaalbaar.
Overzicht van de Overshoot Days per land in 2024 (bron: National Footprint and Biocapacity Accounts)
Waar 1 augustus de wereldwijd gemiddelde Earth Overshoot Day is, is dat voor Nederland al veel eerder in het jaar. Voor 2024 namelijk op 1 april. Slechts 16 landen hebben een Overshoot Day die nóg eerder valt, waaronder Qatar (11 februari), Luxemburg (20 februari), de VS (14 maart) en België (23 maart). In Kyrgyzstan valt de Overshoot Day pas op 30 december (staat niet in de bovenstaande afbeelding), het land dat het dichtste in de buurt komt van een goede verhouding tussen de consumptie en natuurlijke aanvulling van grondstoffen.
