Op 1 april 2024 was het zo ver: de dag waarop we in Nederland de biocapaciteit hebben gebruikt die er in één jaar wordt geproduceerd. En néé, dit is geen 1 aprilgrap! Wat betekent deze dag en is het mogelijk deze dag naar achteren te schuiven op de kalender?!
Het klimaat is aan het veranderen en daar hebben wij, de mensen een grote impact op. De mensen vragen veel meer van onze planeet als wat zij kan leveren. Daarom is de term Earth Overshoot Day in het leven geroepen: om ons bewust te maken van hoeveel we elk jaar van de aarde vragen. Letterlijk vertaald betekent het “De dag waarop de aarde zichzelf voorbijschiet”. In andere woorden, alles wat de aarde binnen één jaar kan produceren en aan ons teruggeven (geteld vanaf 1 januari), gebruiken we al veel eerder in het jaar op. Denk hier bijvoorbeeld aan hout, gewassen en vis.
Foto: Francien Tax (Roosendaal)
Earth Overshoot Day is door het Global Footprint Network bedacht. Deze onderzoeksorganisatie, samen met het Wereld Natuurfonds (WNF of WWF) rekent jaarlijks uit op welke dag Earth Overshoot Day valt door de hoeveelheid grondstoffen die de aarde in één jaar kan produceren met de ecologische voetafdruk van de bevolking te vergelijken. Sinds de jaren 70 wordt deze dag berekent en het valt ieder jaar steeds eerder. De laatste jaren schommelt het een beetje rond dezelfde tijd, maar dit jaar is het waarschijnlijk weer anders. Vorig jaar viel deze dag op 2 augustus. De datum van Earth Overshoot Day wordt elk jaar op 5 juni aangekondigd en de verwachting is dat Earth Overshoot Day dit jaar op 25 juli komt te vallen.
Earth Overshoot Days in het verleden: sinds 1971 valt deze datum steeds eerder
Overshoot Day wordt ook per land berekend. Voor Nederland was dit in 2023 op 12 april. Dit jaar viel het eerder in het jaar, namelijk 1 april. Dat betekent dat als iedereen in de wereld zou leven als we in Nederland, zouden alle grondstoffen voor dit jaar al "op" zijn. Of anders gesteld: als iedereen zou leven als wij in Nederland, zou de mensheid maar liefst 4 aardbollen nodig hebben!
De datums waarop Earth Overshoot Day per land valt dit jaar, oftewel de dag waarop Earth Overshoot Day zou vallen, als de hele wereldbevolking dezelfde leefstijl had als dat land. Luxemburg doet het bijvoorbeeld heel slecht met hun Overshoot Day al op 20 februari. Voor Indonesië aan de andere kant, valt Overshoot Day pas op 24 november dit jaar. Bron: Global Footprint Network
Nederland doet het wat slechter dan andere Europese landen. Alleen Luxemburg (20 februari), Denemarken (16 maart) en België (23 maart) doen het slechter. Dat gezegd... de Overshoot Day van Luxemburg valt wel een aantal dagen later dan vorig jaar. Toen viel hun Overshoot Day op 14 februari. Ook andere landen hebben deze dag naar achteren geschoven, bijvoorbeeld Zwitserland (van 13 mei naar 27 mei), Zuid-Afrika (van 1 juni naar 20 juni) en het Verenigd Koninkrijk (van 19 mei naar 3 juni). Dat is dus mogelijk!
Maar daarvoor moeten we behoorlijk wat stappen maken. Volgens het Global Footprint Netwerk kunnen we met het Nederlandse Klimaatbeleid onze overvraging met 44% verminderen tegen 2030. Door het nemen van enkele maatregelen kunnen we de Dutch Overshoot Day dus verder opschuiven:
Een 55% vermindering in de CO2-uitstoot tegen 2030 betekent een enorme stap van 32 dagen later.
Met emissievrij vervoer in 2030 komt er nog 18 dagen bij.
50% minder dierlijke proteïne consumptie zorgt voor bijna 2 weken extra.
En met 50% minder voedselverspilling schuift de Dutch Overshoot Day met nog 7 dagen op.
Door minder vlees te eten kun je al een grote bijdrage leveren om de ecologische voetafdruk kleiner te maken. Foto: Astrid Windmeijer-Korsten (Volkel)
Maar wat kun jij doen?!
De hierboven genoemde stappen zijn allemaal goed en wel, maar vaak ligt de besluitneming voor deze stappen bij de overheid of andere organisaties. Maar jij als individu kan ook een verschil maken:
- Vergroen je huis (Maak het energiezuiniger en wek zelf stroom op)
- Gebruik zo veel mogelijk openbaarvervoer of pak de fiets
- Kies voor elektrisch rijden (als het voor je betaalbaar is) of kies voor groengas
- Mijd reizen met het vliegtuig
- Eet minder dierlijke producten, meer seizoen producten en voorkom verspilling
- Koop tweedehands, repareer en recycle
- Koop lokaal en dan het liefst op zo klein mogelijk afstand (bijvoorbeeld met kleding. Als iets in Nederland gemaakt is, is het een stuk beter voor het milieu dan wanneer het uit China komt. Ook is online kopen niet altijd voordelig voor het milieu, al komt het uit Nederland. Want voor de levering wordt er een grote afstand binnen je eigen stad, dorp of buurt afgelegd.)
Door liever de fiets te pakken dan met de auto te gaan, verminder je je ecologische voetafdruk (foto: Ton Wesselius, Weteringbrug)
Wil je weten hoe duurzaam je lifestyle is en waarop je kunt verbeteren/vergroenen? Doe dan de test van de WNF.
Meer weten hoe het Global Footprint Network de berekeningen hierboven doet, klik dan hier.
