De weersomslag zal niet ongemerkt aan je voorbij zijn gegaan. Van zon en warmte ineens naar grijs en frisjes weer. Daarnaast is het ook even gedaan met het droge weer. Dat het nu juist begin juni omslaat is niet ongewoon, sterker nog, deze frisse periode staat in de volksweerkunde bekend als ‘Schaapscheerderskou’.
Foto: Diederick van Nieuwsburg, Hilversum
Weerspreuken
Naast weerspreuken zijn er in de volksweerkunde ook speciale periodes aan te duiden. Een ervan bespraken we al eerder in de blog over IJsheiligen. Een andere, misschien iets minder bekende is de periode tussen 5 en 20 juni en die noemen we Schaapscheerderskou. Er was vastgesteld dat deze periode vaak somber en relatief koud verliep. Een van de redenen hiervan was het optreden van een noordelijke wind. De weerspreuk luidt dan ook: ‘Waait in juni de noordenwind over het land,
dan krijgt de boer veel koren op zijn hand.’ De noordenwind zorgde ervoor dat het graan langer kon groeien zonder te rijpen. Met als gevolg een rijkere oogst.
Schapen en scheren
Waar komt de naam Schaapscheerderskou dan vandaan? Men had dus vastgesteld dat het tussen 5 en 20 juni vaak somber en vrij koud was. Een uitgelezen moment om de schapen te ontdoen van hun vacht, want na het scheren werd de kale huid van de schapen niet meteen blootgesteld aan de stralende en krachtige junizon.
Foto: Jolanda Bakker, Zevenhuizen
Metingen
Uit de metingen blijkt ook dat het regelmatig voorkomt dat na een stabiele droge en warme meimaand het weer begin juni omslaat. Uiteraard houdt het weer zich niet altijd aan een vaste periode, maar het patroon van een omslag naar frisser en instabieler weer in juni is zichtbaar in de metingen.
Lagedrukgebied
De omslag zit ‘m in het ontstaan van lagedrukgebieden. Na een periode met veel warmte in mei ontstaat in juni door thermische effecten regelmatig een lagedrukgebied boven noordwest- of midden-Europa. Deze positie zorgt voor de noordelijke stroming en aangezien het Noordzeewater nog relatief koud is (11-14 graden) levert dat de koude lucht op. Daarnaast gaat dit ook vaak gepaard met veel bewolking en wisselvallig weer.
Lagedrukgebied boven de Noordzee
Vooruitzichten
Morgen start de Schaapscheerderskou en het weer doet vrolijk mee. Een lagedrukgebied dat gisteren boven Nederland ontstond trekt vandaag via Noord-Duitsland naar de Noordzee. Daar komt de kern morgen te liggen, met als gevolg een frisse noordwestenwind. Het wordt dan ook maximaal 13 graden. Daarnaast trekken overdag een aantal stevige buien over het land, met lokaal onweer en hagel. Ook kunnen er windstoten voorkomen. Tijdens zo’n bui kan de temperatuur naar een graad of 9 dalen. Kortom de jas kan weer aan! Ook in het weekend houdt het wisselvallig en frisse weer aan. De zon krijgen we voorlopig niet veel te zien en pas in de loop van volgende week lijkt de temperatuur voorzichtig wat stapjes naar 18 à 19 graden te maken. 
Het weer morgen, vrijdag 5 juni 2020
