Enkele dagen geleden hadden we het over het hitte-eilandeffect in de stad. Even kort: in de bebouwde kom wordt het warmer dan op het platteland. Maar wist je dat de kleur van je auto daar een bijdragen aan kan leveren?!

Op een snikhete zomerdag kan een geparkeerde auto aanvoelen als een oven. Dat is niet alleen oncomfortabel, maar het kan ook zorgen dat een buurt warmer is. En de kleur die je auto heeft, kan het nog erger maken. 

Een licht kleurige auto wordt aan de binnenkant iets minder heet dan een donker kleurige auto. Misschien is het je al opgevallen als toerist in een warmer land - er zijn opvallend meer witte auto's dan zwarte auto's!

Uit recent onderzoek blijkt dat donkere voertuigen ook veel meer warmte uitstralen dan lichte voertuigen, waardoor de temperatuur van de lucht eromheen met enkele graden stijgt. Als deze verborgen factor wordt toegepast op duizenden geparkeerde auto's, kan dit het stedelijke hitte-eilandeffect aanzienlijk verergeren. In steden wordt het dan zelfs nog warmer dan op het platteland. 

Foto: Fotopersburo Dijkstra bv via ANP

Hoe komt dat?!

Tijdens het onderzoek werd de luchttemperatuur gemeten rond 2 kleuren auto's, een zwarte en een witte, die meer dan 5 uur buiten hadden gestaan tijdens een zonnige dag. Toen de luchttemperatuur 36 aantikte, verhoogde de zwarte auto de temperatuur van de lucht in de directe omgeving met maar liefst 3,8 graden, terwijl het een stuk minder was rond de witte auto. 

Zwarte auto's kaatsen minder zonlicht terug dan witte auto's (Bron: DCCARCARE)

Het verschil zit vooral in de mate waarin de verschillende kleuren licht weerkaatsen. Witte oppervlakken reflecteren vrijwel alle golflengte van zichtbaar licht. In het geval van auto's reflecteert witte verf tussen 75 en 85 procent van het invallende zonlicht terug, waar zwarte auto's slechts 5-10% reflecteert en dus de rest absorbeert! En in tegenstelling tot asfalt (dat trouwens ook heel erg heet wordt op een zonnige dag!), dat dik is en langzaam opwarmt, warmt de dunne metalen carrosserie van een auto snel op en geeft het dus deze warmte direct af aan de lucht. 

Hoe verschillende oppervlakten witlicht (bestaande uit de kleuren van de regenboog) reflecteren. Een wit oppervlak reflecteert bijvoorbeeld alle golflengten en dus alle kleuren, terwijl een zwart oppervlak juist weer alle kleuren absorberen. Een rood oppervlak kaatst namelijk rood terug, en daarom zien we het ook als rood. (Bron: Science Sparks)

Miljoenen auto's

Op 17 augustus heeft het totale aantal geregistreerde personenauto's in Nederland de mijlpaal van 10 miljoen overschreed. Hiervan zijn er ongeveer 220.000 in Amsterdam, 174.000 (exclusief leaseauto's) in Den Haag en 232.000 in Rotterdam (cijfers van begin 2024). In Nederland is grijs de meest populaire kleur voor auto's (ongeveer 33,2% in 2024) en zwart is de tweede meest voorkomende kleur (25,9). Dat tegen 16,9% witte auto's in 2024. 

De kleurenwaaier van personenauto's geregistreerd bij de RDW van bouwjaar 1970 t/m 2024. Hieruit is te zien hoe de populariteit van elke kleur per jaar verandert. (Bron: Kenteken.TV)

Het snelst opwarmende continent

Europa is aanzienlijk gevoeliger voor klimaatverandering ten opzichte van andere continenten en is dus ook het snelst opwarmende continent, met de gemiddelde stijging van de temperatuur ongeveer twee keer zo hoog als het wereldwijde gemiddelde. Deze versnelde opwarming leidt tot een toename van de frequentie en intensiteit van extreem weer, waaronder ernstige hittegolven, droogte, overstromingen en bosbranden. Hiervan hebben we ook afgelopen zomermaanden genoeg van gezien!

Dat betekent ook dat in de steden deze effecten erger worden gevoeld. Voeg nog een stijgende trend toe aan de hoeveelheid auto's binnen de stad, dan wordt het hitte-eilandeffect zelfs nog erger. Het grootste gevaar van het hitte-eilandeffect is dat het 's nachts veel minder afkoelt dan bijvoorbeeld op het platteland, waar de afkoeling 's nachts juist 'een pauze' brengt tijdens hete dagen of hittegolven. 

Een race om aan te passen

In heel Europa wordt er nu meer aandacht besteed om steden groener te maken. In Breda zijn rivieroevers omgetoverd tot tuinen en zijn betonnen tegels vervangen door gras en bomen. Daardoor is 60% van de stad groen. Misschien ben je al bekend met het NK Tegelwippen?! Meer uitleg vind je via deze link.

Breda: een groener-wordende stad (foto: Henk Voermans)

Deze projecten kosten echter tijd en investering. Daarom wordt er ook gekeken naar snellere, goedkopere strategieën, zoals het stimuleren van de stedelijke reflectie. Ook de kleuren van auto's kunnen hierbij een rol gaan spelen.