Hoewel het orkaanseizoen op de Atlantische Oceaan tot nu toe traag op gang kwam, luidt orkaan Erin - die de zwaarste categorie bereikte – mogelijk een nieuwe fase in met meer activiteit. De kans op een seizoen met bovennormale activiteit is nog altijd groot.
Rustige start
Het Atlantische orkaanseizoen is dit jaar stroef op gang gekomen. Tot een paar dagen geleden was er nog geen enkele orkaan gevormd. Oorzaak daarvan is onder meer de sterke windschering in het Caribisch gebied – de verandering van windrichting en -snelheid met de hoogte – die ongunstig is voor de ontwikkeling van orkanen. Verder zorgde saharastof regelmatig voor een remmende werking.
Andrea, Barry, Chantal en Dexter waren de eerste vier systemen die een naam kregen, maar geen van alle kwam verder dan de status 'tropische storm'. Pas afgelopen vrijdag 15 augustus kregen we te maken met de eerste orkaan, zij kreeg de naam Erin. De eerste orkaan kwam iets later dan normaal, zeker in vergelijking met recente jaren. Zo waren er tot 15 augustus vorig jaar al drie orkanen geweest.
De lijst met namen van dit jaar. Vijf namen zijn al afgestreept, de volgende wordt dus Fernand.
Orkaan Erin
Erin was niet alleen de eerste orkaan van het seizoen, maar meteen ook de eerste 'major hurricane'. Ze groeide uit tot een orkaan van categorie vijf, de hoogste op de schaal van Saffir-Simpson. Dat gebeurde in een bijzonder snel tempo: vrijdag was de orkaan nog van de eerste categorie, nog geen 24 uur later was ze uitgegroeid tot de zwaarste categorie! Orkaan Erin behoort daarmee tot de snelst intensiverende orkanen op de Atlantische Oceaan in de geschiedenis. Op het hoogtepunt kwamen er windsnelheden voor tot wel 260 km/h.
Erin veroorzaakte als tropische storm dodelijke overstromingen in Kaapverdië. Vervolgens passeerde ze als orkaan ruim ten noorden van de Caribische eilanden, waardoor grote overlast daar gelukkig uitbleef. Momenteel wordt voor onder meer de oostkust van de Verenigde Staten echter wel gewaarschuwd voor hoge golven en verraderlijke stromingen, terwijl de Bahama's veel regen te wachten staat. Uiteindelijk lijkt Erin koers te zetten richting Europa, al is ze tegen die tijd afgezwakt tot een ‘gewoon’ lagedrukgebied.
Orkaan Erin trok net ten noorden van de Caribische eilanden langs. (foto: NASA)
Brengt Erin ons zomerweer?
Het gebeurt niet zelden dat een ex-orkaan richting Europa trekt en vervolgens warm weer oplevert in onze omgeving. Ook bij Erin zou dit het geval kunnen zijn, de kans is namelijk groot dat ze volgende week ten westen van Europa komt te liggen. In combinatie met een hogedrukgebied boven Centraal- of Oost-Europa kan er vervolgens een zuidelijke wind op gang komen die warme lucht naar het noorden transporteert. In Nederland zouden we hiervan kunnen profiteren in de vorm van een paar warmere dagen volgende week. Het kan echter ook zo zijn dat Erin toch wat meer richting het oosten trekt en dus dichterbij ons komt, waardoor het juist koeler en wisselvalliger wordt. Een combinatie van beide is ook mogelijk: eerst tijdelijk stabiel en warm weer, maar vervolgens een paar wisselvallige dagen. Het is dus nog even afwachten wat de uitkomst wordt, maar de kans is aanzienlijk dat ook wij nog wat van deze ex-orkaan gaan merken.
Weerkaart voor volgende week vrijdag volgens het Europees weermodel. Het lagedrukgebied ten zuidwesten van Ierland is ex-orkaan Erin. In deze berekening zorgt ze voor een zuidenwind die warme lucht naar Nederland aanvoert, te zien als een rode 'tong' van de Middellandse Zee naar onze omgeving. Wel is het in dit geval wisselvallig doordat het lagedrukgebied vrij dichtbij ligt. (Bron: WXCharts)
Alsnog een actief seizoen?
Ondanks een rustige start verwacht de National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) nog altijd een actief orkaanseizoen. Dit komt onder andere door de hoge zeewatertemperaturen en een afnemende windschering. Verder is de West-Afrikaanse moesson actief, hieruit ontstaan vaak de beginselen van tropische stormen. De piek van het orkaanseizoen valt ook gemiddeld pas rond 10 september, wat betekent dat de meeste tropische stormen en orkanen nog moeten komen. Men verwacht dit seizoen in totaal 5 tot 9 orkanen, en 2 tot 5 zware orkanen.
Intussen gaat de aandacht al uit naar een nieuw systeem boven het oostelijke deel van de Atlantische Oceaan, dat mogelijk verder kan uitgroeien. Er is momenteel echter nog weinig zinnigs te zeggen over de koers en exacte ontwikkeling hiervan.
De verwachting van de NOAA is nog steeds dat het orkaanseizoen actiever dan normaal, of in ieder geval normaal wordt.
