Actueel

In samenwerking met:

Oekraïne bereidt zich na rakettenregen voor op winter zonder stroom

Een dag na de grootschalige Russische raketaanval zitten grote delen van Oekraïne nog altijd zonder stroom, water en verwarming. Inwoners staan in overlevingsstand en zullen dat mogelijk lang moeten volhouden. De echte winter moet nog beginnen. "Mensen maken zich zorgen. Het kan hier -20 worden", zegt correspondent Olaf Koens vanuit Kiev.

Inwoners van Kiev moeten inventief zijn om te kunnen koken en de wc door te spoelen. Ze gebruiken regenwater, gesmolten sneeuw, of de noodvoorraad water uit hun badkuip.

Eten klaarmaken is sowieso lastig: veel inwoners hebben een elektrisch fornuis. 70 procent van de stad zat vannacht zonder stroom en inwoners hadden het koud. De stadsverwarming is ook uitgevallen.

Koud en donker

"De temperatuur schommelt op dit moment rond het vriespunt, maar in de winter kan het zo 20 graden onder nul worden", zegt correspondent Koens. Het is een bewuste tactiek van de de Russen om de Oekraïners te laten verkleumen. "Rusland poogt hun wil te breken en hoopt dat een vluchtelingenstroom naar het Westen op gang komt."

Hele winter black-outs

De problemen spelen niet alleen in Kiev, maar door het hele land. Oekraïne zegt de klok rond te werken om de problemen te verhelpen. Drie kerncentrales zijn inmiddels weer aangesloten op het elektriciteitsnet en moeten op korte termijn weer stroom gaan leveren.

Dat klinkt positief. Toch wordt er gewaarschuwd niet te optimistisch te zijn. Nog voor de raketaanvallen waarschuwde energiebedrijf Yasno dat stroomstoringen maanden kunnen duren. "Ik wil dat iedereen begrijpt: Oekraïners zullen hoogstwaarschijnlijk tot minimaal eind maart met black-outs moeten leven", waarschuwde de directeur.

De brandweer probeert de ontstane brand te blussen, na een raketinslag in Kiev.

Hij schetst een aantal scenario's. In het gunstige geval moeten inwoners rekening houden met stroomonderbrekingen op gezette tijden. Dat is op heel veel plekken al het geval. Neem bijvoorbeeld Lviv. Die stad is verdeeld in drie groepen, die elk twee keer per dag vier uur geen stroom hebben.

Onherstelbare schade

Tussen 6.00 uur en 9.00 uur en tussen 17.00 en 23.00 uur is stroom in heel Oekraïne op rantsoen. Dan mogen stroomvreters zoals wasmachines en waterkokers niet aanstaan. Alles om energie te besparen.

De directeur roept inwoners om alvast rekening te houden met het slechtste scenario: langdurige stroomuitval door onherstelbare schade aan het netwerk. "Sla warme kleding en dekens in. Het is beter om het nu te doen."

Volgens Oekraïne heeft Rusland ongeveer een week voorbereidingstijd nodig voor een nieuwe grootschalige raketaanval. De vrees is dat er meer komen.

Overleven

Ook de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) maakt zich zorgen om de situatie in Oekraïne. "Deze winter staat in het teken van overleven", laat de organisatie weten. De WHO houdt er rekening mee dat drie miljoen Oekraïners de grens willen oversteken, op zoek naar een warme en een veilige plek.

Ook in Kiev zijn bewoners die denken aan vluchten, zegt Koens. "Ik weet van Oekraïners die nu plannen hebben gemaakt om de winter door te brengen in een klein dorpje, omdat je daar in ieder geval warm kan blijven dankzij een houtkachel."

Tegelijkertijd probeert de overheid door heel het land plekken in te richten waar Oekraïners naartoe kunnen om op te warmen en iets te drinken. Deze  plekken zijn in feite cafés, scholen of buurthuizen. Generatoren zorgen voor stroom en internet, zodat mensen hun mobiel kunnen opladen en met familie contact kunnen houden.

Via een kaart op een speciale website kunnen Oekraïners een locatie in de buurt vinden. Er zijn inmiddels al zo'n 4000 plekken, die plaats bieden aan 40 tot 500 personen. Overnachten kan niet, maar je mag zo lang blijven als je wilt, al wordt er gevraagd om solidair te zijn.

Een overzicht van 'onbreekbare plekken' in Oekraïne. Daar is het aangenaam, en kunnen inwoners zich opwarmen.

Maar als de omstandigheden nog ijzingwekkender worden, dan zal ook deze plek onvoldoende soelaas bieden. "De hoofdstad maakt zich op voor wat ze nu al de strengste winter sinds de Tweede Wereldoorlog noemen", zegt Koens.


24 november 2022 20:07


Onderdeel 'NewsOverview' niet geladen.
System.NullReferenceException: Object reference not set to an instance of an object. at AspNetCoreGeneratedDocument.Views_Shared_Components_NewsOverview_Default.ExecuteAsync() in D:\a\1\s\src\Buienradar\Views\Shared\Components\NewsOverview\Default.cshtml:line 0 at Microsoft.AspNetCore.Mvc.Razor.RazorView.RenderPageCoreAsync(IRazorPage page, ViewContext context) at Microsoft.AspNetCore.Mvc.Razor.RazorView.RenderPageAsync(IRazorPage page, ViewContext context, Boolean invokeViewStarts) at Microsoft.AspNetCore.Mvc.Razor.RazorView.RenderAsync(ViewContext context) at Microsoft.AspNetCore.Mvc.ViewComponents.ViewViewComponentResult.ExecuteAsync(ViewComponentContext context) at Microsoft.AspNetCore.Mvc.ViewComponents.DefaultViewComponentInvoker.InvokeAsync(ViewComponentContext context) at Microsoft.AspNetCore.Mvc.ViewComponents.DefaultViewComponentHelper.InvokeCoreAsync(ViewComponentDescriptor descriptor, Object arguments) at AspNetCoreGeneratedDocument.Views_Shared_Partial_RenderControls.ExecuteAsync() in D:\a\1\s\src\Buienradar\Views\Shared\Partial\RenderControls.cshtml:line 25