De kans dat je tijdens je zomervakantie in aanraking komt met extreme hitte is de afgelopen 30 jaar flink toegenomen. In de populaire vakantielanden Spanje, Frankrijk, Italië en Griekenland neemt het aantal dagen dat het in de zomer 40 graden of meer is snel toe, blijkt uit een data-analyse van RTL Nieuws. Ook de kans op natuurbranden is toegenomen.
RTL Nieuws onderzocht op basis van klimaatdata van de Europese klimaatorganisatie Copernicus hoe vaak het vanaf 1990 in juni, juli en augustus 40 graden of warmer werd in de populairste vakantielanden. In alle onderzochte landen nam het aantal extreem hete dagen toe, maar vooral in Spanje is de stijging opvallend groot.
Ook in de andere populaire vakantielanden steeg het aantal warme zomerdagen:
De aarde warmt niet overal even snel op, zegt Heleen Ekker, klimaatspecialist bij RTL Nieuws. "Het Middellandse Zeegebied is een hotspot van klimaatverandering. Nederlandse toeristen merken dat inmiddels ook: in populaire vakantielanden loopt de temperatuur steeds vaker op tot boven de 35 of zelfs 40 graden."
Bestemmingen ongeschikt
Volgens Harald Buijtendijk, onderzoeker duurzaam toerisme van de Breda University of Applied Science, worden sommige bestemmingen door extreme hitte op bepaalde momenten zelfs ongeschikt voor toeristen.
"Dat zie je nu al terug in het gedrag van mensen. Ze kiezen steeds vaker voor gematigde streken in plaats van bestemmingen met extreme hitte of risico op bosbranden. Op vakantie wil je een vakantiegevoel hebben en niet voortdurend rekening houden met extreem weer", zegt Buijtendijk.
Buijtendijk doet onderzoek naar klimaatrisico's en toerisme. Volgens hem is het niet altijd makkelijk om tussen al het aanbod een goede, betaalbare vakantie dicht bij huis te vinden. "Je boekt makkelijker een last-minute naar de Spaanse kust dan dat je een pak melk bij de supermarkt koopt. Dat is een grote uitdaging voor de reisbranche."
Meer natuur- en bosbranden
Naast het aantal extreem warme dagen keek RTL Nieuws ook naar de toename van het aantal natuur- en bosbranden.
Het aantal natuurbranden in Frankrijk, Italië en Spanje neemt op jaarbasis toe, maar in de zomermaanden zijn de verschillen minder groot. Dat blijkt uit cijfers van Copernicus.
In Frankrijk is het aantal bos- en natuurbranden de afgelopen jaren het sterkst toegenomen. Vooral in februari, maart en april waren hier meer bosbranden. RTL Nieuws schreef vorige week over de bosbranden in Frankrijk.
Branden duidelijk te zien op satellietbeelden
Vorige week was er bijvoorbeeld een grote bosbrand in Zuid-Frankrijk in het nieuws. Het verbrandde gebied is inmiddels duidelijk op de satellietbeelden te zien. Dan worden ook de afmetingen duidelijk. Het de wind verspreidde het vuur over een strook die 9 kilometer breed en 25 kilometer lang was. In totaal is er circa 135 vierkante kilometer verbrand. Om dat in perspectief te plaatsen vergelijk ik het met de Utrechtse Heuvelrug: dat is de helft van de hele Utrechtse Heuvelrug. Een gebied zo groot als Huizen tot Utrecht of van Utrecht tot Wageningen.
Boven zie je het satellietbeeld vóór de brand, en onder na de brand. Tussen de rode stippellijnen zie je het grijze gebied, dat is geheel verbrand. Ook zijn circa 10 plaatsen getroffen door de branden. Bron: Sentinel-2.
De onderstaande foto kregen we toegezonden door een getuige:
Ingezonden bijschrift: "Gisteren was de wind ons gunstig maar vannacht was het verstikkend. Vanmorgen direct onze kampeerplek verlaten op de terugweg uren in de file gestaan. Er kwam stads meer rook in beeld van de zijspiegel, blij dat we wegwaren." Het ging hier over de branden in Zuid-Frankrijk, vermoedelijk dezelfde brand als waar ik hierboven over schrijf.
Canadese branden
Ook in Canada hebben ze te maken met branden, en op een veel grotere schaal dan wij in Europa. De zon wordt hier gemiddeld meerdere dagen per week verduisterd doordat er rookwolken voorbij trekken. Soms trekken deze rookwolken ook op leefhoogte voorbij, wat een gevaar voor ieders gezondheid oplevert. Ook in Europa trok er af en toe een beetje Canadese rook over het land, waardoor de zon en de lucht op sommige dagen net wat helder was.
Linksonder zie je de Amerikaanse oostkust met daar grote steden zoals Washington. New York ligt onder die bewolking in het midden. Links zie je ook de grote meren. Rechts zie je nog net de oostkust van Canada uitsteken, en rechtsboven ligt Groenland. Deze rookwolken bedekken regelmatig grote delen van Noord-Amerika. Bron: CIRA/NOAA.
De lucht kan door grote natuurbranden flink verduisteren, zoals je hieronder ziet:
Dronefoto van de rook van natuurbranden bij Porto, Portugal (foto door Jeroen Schonewille, gemaakt in 2024).
Originele artikel RTL Nieuws: https://www.rtl.nl/nieuws/artikel/5522915/extreem-weer-hitte-veertig-graden-vakantie-spanje-italie-griekenland
