Bomen zijn van levensbelang. Ze spelen een essentiële rol in het verbeteren van het klimaat door CO2 te absorberen, biodiversiteit te bevorderen en de luchtkwaliteit te verbeteren. Volgens maar liefst twee studies maken bomen mensen ook nog eens gelukkiger!
Wie wil er nou geen boom?
Bomen hebben enorm veel voordelen, ze filteren onze lucht, zorgen voor verkoeling, voor biodiversiteit, hebben sociale en economische voordelen en we worden er dus ook nog eens gelukkiger van.
Bron: Burry van den Brink Doetinchem
Bomen dragen bij aan het verminderen van de concentraties van koolstofdioxide (CO2) in de atmosfeer door een proces dat bekend staat als koolstofsequestratie. Tijdens fotosynthese nemen bomen CO2 op uit de lucht en zetten dit om in zuurstof en glucose. Dit proces helpt niet alleen de hoeveelheid CO2 te verminderen, maar levert ook zuurstof op, wat essentieel is voor het leven op aarde. Een volgroeide boom kan jaarlijks aanzienlijke hoeveelheden CO2 absorberen, wat bijdraagt aan het afvangen van broeikasgassen en het beperken van klimaatverandering. Deze opname van CO2 gebeurt niet alleen in de bladeren, maar ook in de biomassa van de boom (stam, takken, wortels) en in de bodem.
Bomen fungeren als natuurlijke luchtfilters. Ze nemen niet alleen CO2 op, maar verwijderen ook andere luchtverontreinigende stoffen zoals stikstofoxide en fijnstof. Hierdoor verbeteren ze de luchtkwaliteit, wat vooral belangrijk is in stedelijke gebieden waar de vervuiling vaak hoger is. Door hun bladeren en takken vangen bomen fijne deeltjes op, wat bijdraagt aan een betere gezondheid van de bewoners. En door hun schaduw kunnen ze stedelijke gebieden tot wel 8°C koeler maken, wat helpt bij het verminderen van de effecten van het stedelijk hitte-eilandeffect.
Bomen leveren belangrijke leefgebieden voor een breed scala aan flora en fauna, wat de biodiversiteit bevordert. Door de verbeterde biodiversiteit kunnen ecosystemen beter reageren op klimaatverandering en worden ze veerkrachtiger. Bomen dragen ook bij aan het reguleren van de watercyclus. Ze helpen bij het verminderen van overstromingen door overtollig water op te nemen en te bewaren, en verbeteren de waterkwaliteit door het filteren van verontreinigingen.
Naast de ecologische voordelen bieden bomen ook sociale en economische voordelen. Ze creëren aangename leefomgevingen, verhogen de waarde van onroerend goed, en hebben positieve effecten op de mentale en fysieke gezondheid van mensen.
De studies
Groene ruimtes spelen een belangrijke rol voor stedelijke bevolkingen, zowel door bescherming tegen extreme weersomstandigheden als door recreatieruimte te bieden. In twee studies laten onderzoekers van het Karlsruhe Institute of Technology (KIT) zien hoeveel een diverse boompopulatie het microklimaat, de regenwaterinfiltratie en het welzijn van mensen beïnvloedt. Hun resultaten zijn gepubliceerd in de tijdschriften Sustainable Cities and Society en Scientific Reports.
Groene ruimtes met bomen verbeteren de luchtkwaliteit in stedelijke gebieden en zijn belangrijk voor vrije tijd en recreatie. In het FutureBioCity-project, gecoördineerd door KIT, onderzochten onderzoekers precies hoe parken en andere groene ruimtes ontworpen moeten worden zodat mensen zich daar bijzonder comfortabel voelen. "We wilden begrijpen hoe mensen openbare parken kiezen en welke rol de structuur en samenstelling van stedelijke en peri-stedelijke bossen speelt in deze keuze," zei Dr. Somidh Saha, die de studie leidde en een werkgroep leidt bij ITAS, het Institute for Technology Assessment and Systems Analysis van KIT. Hij merkte op dat er tot dusverre weinig bekend is over het belang van boomdiversiteit.
Voor hun onderzoeken combineerde Saha's trans disciplinaire team elementen van ecologisch onderzoek met enquêtemethoden die in de sociale wetenschappen worden gebruikt. De meeste van de ondervraagden verklaarden zich het meest comfortabel te voelen op plaatsen waar, naar hun eigen inschatting, de diversiteit bijzonder hoog was. "Dat laat zien dat toekomstige parken zo divers en natuurlijk mogelijk moeten worden ontworpen zodat ze aantrekkelijk zijn voor mensen," zei Saha. De onderzoekers hebben nog niet kunnen bepalen of er een directe correlatie is tussen welzijn en de waargenomen diversiteit van boomsoorten, dus ze zijn van plan verdere onderzoeken uit te voeren.
Parken bestaan niet alleen voor ons comfort en genot. Aangezien steden bijzonder getroffen worden door de opwarming van de aarde, spelen parken ook een sleutelrol in het stedelijk klimaat. In dichtbebouwde gebieden kunnen hitte-eilanden ontstaan en kan water niet wegvloeien na hevige regenval. In een ander recent afgerond project genaamd Grüne Lunge (groene long), analyseerde Saha's onderzoeksgroep hoe parken regenwaterinfiltratie en hittemitigatie in steden kunnen bevorderen. "We onderzochten hoeveel extra bomen in steden kunnen helpen om overstromingen bij extreem regenval te verminderen door het afvoerwater te vertragen." Het team onderzocht ook in hoeverre bomen hitte in steden kunnen verlichten.
De onderzoekers analyseerden regenwaterafvoer en warmteproductie in de stad Karlsruhe met het i-Tree HydroPlus klimaatmodel over een periode van vijf jaar. Ze simuleerden vervolgens verschillende stadsvergroeningsscenario's en analyseerden hun effecten op het microklimaat en de hydrologie. "We kunnen aantonen dat het verhogen van het aantal bomen met minstens 30%, het aantal uren per jaar van extreme hitte met bijna 64% en de hoeveelheid afvoer met 58% zou kunnen verminderen, zodat bomen de weerstand tegen hitte en overstromingen kunnen versterken, vooral in wijken met hoge bebouwingsdichtheid," zei Saha.
De resultaten van de twee projecten laten zien dat diverse groene ruimtes met bomen de gezondheid van mensen in steden kunnen verbeteren en de negatieve effecten van klimaatverandering kunnen verminderen. Vooral in het geval van de extreme hittegolven en hevige regenval die naar verwachting steeds vaker zullen voorkomen in de Boven-Rijn-regio als gevolg van door de mens veroorzaakte klimaatverandering.
Bomen planten.
In de strijd tegen klimaatverandering spelen bomen een onmisbare rol. Ze vangen niet alleen CO2 af en verbeteren de luchtkwaliteit, maar bevorderen ook de biodiversiteit en ondersteunen het waterbeheer en we worden er ook nog eens gelukkiger van. Het planten van bomen is een eenvoudige en duurzame oplossing die iedereen, van individuen tot gemeenschappen en overheden, kan omarmen om samen te werken aan een gezondere en duurzamere toekomst. Door de handen ineen te slaan en te focussen op herbebossing en het behoud van onze prachtige bossen, kunnen we effectief de gevolgen van klimaatverandering tegengaan en een betere wereld creëren voor de toekomstige generaties.
Bron: de studie is een vertaling van https://phys.org/news/2025-04-diverse-tree-populations-cities-climate.html
