Wereldwijd is de afgelopen maart maand record warm verlopen, dat meldt het Europese Copernicus. Het was hiermee de tiende maand met recordtemperaturen op rij. De gemiddelde temperatuur op aarde over het afgelopen jaar was hierdoor meer dan 1,5 graad warmer dan in de 19e eeuw.
Maandelijkse afwijkingen van de wereldwijde luchttemperatuur aan het oppervlak (°C) ten opzichte van 1850–1900 van januari 1940 tot maart 2024, uitgezet als tijdreeksen voor elk jaar. 2024 wordt weergegeven met een dikke gele lijn, 2023 met een dikke rode lijn en alle andere jaren met dunne lijnen, gearceerd volgens het decennium, van blauw (jaren 40) tot knalrood (jaren 2020). (Bron: Copernicus)
Tiende maand op rij bijzonder warm
Sinds juni 2023 ligt de wereldwijde op een bijzonder hoog niveau. Tien maanden lang bereikte de gemiddelde temperatuur op aarde recordtemperaturen. De afgelopen maartmaand was maar liefst 1,68 °C hoger dan de gemiddelde maartmaand in de periode 1850-1900. En daarmee ligt de gemiddelde temperatuur over de afgelopen 12 maanden voor het eerst met 1,58 °C boven de 1,5°C, het wereldwijde klimaatdoel dat afgesproken is in Parijs. In het klimaatakkoord van Parijs werd in 2015 met 195 landen afgesproken om de opwarming van de aarde te beperken tot maximaal 2 graden en liefst tot 1,5 graad. Overigens wil dit niet zeggen dat het klimaatdoel niet gehaald is. Pas al de gemiddelde temperatuur op aarde over een periode van 30 jaar 1,5°C warmer ligt dan de 19e eeuw is de grenswaarde definitief overschreden. Al wordt het met het doordenderen van de wereldwijde opwarming wel steeds lastiger.
Afwijking van de luchttemperatuur aan het aardoppervlak voor maart 2024 ten opzichte van het maartgemiddelde voor de periode 1991-2020. Duidelijk is te zien dat Europa een van de hotspots van warmte was afgelopen maand. (Bron: Copernicus)
Europa en Nederland
Maart 2024 in Europa trok de wereldwijde gemiddelde temperatuur flink omhoog. Ten opzichte van de periode 1991-2020 lag de temperatuur op ons continent zelfs 2,12°C hoger dan gebruikelijk. Een maartrecord was het overigens niet, want maart 2014 was 0,02°C warmer in Europa. In Nederland daarentegen was de afgelopen maand met 9,0 °C wel de warmste sinds het begin van de metingen. Qua temperatuur deed maart niet onder voor een doorsnee aprilmaand. Bijzonder was dat de recordwarme maand maart in Nederland voorafging aan een recordwarme februarimaand.
De gemiddelde dagelijkse zeeoppervlaktetemperatuur (°C) over de wereldwijde oceanen (60°Z–60°N) voor 2016 (geel), 2023 (rood) en 2024 (zwarte lijn). Alle overige jaren tussen 1979 en 2022 worden weergegeven met grijze lijnen. Duidelijk is te zien hoe warm het water de afgelopen 12 maanden was. (Bron: Copernicus)
Extreem warm oceaanwater
Een zorgwekkend gegeven is dat niet alleen de luchttemperatuur record na record verbreekt, maar ook de temperaturen van het oppervlaktewater op de wereld. Het afgelopen El Nino jaar zorgt, zoals gebruikelijk, voor iets hogere oceaantemperaturen. Toch valt de enorme warmte niet alleen door El Nino te verklaren. Het afgelopen jaar rijst de temperatuur van de oceanen namelijk enorm de pan uit. Een zorgelijke ontwikkeling met als grootste oorzaak de opwarming van het klimaat door de uitstoot van broeikasgassen.
