Onze taal kent vele weerspreuken. Het zijn meestal oude volkswijsheden die al vele jaren bestaan. De meeste zijn niet wetenschappelijk bewezen, maar sommige hebben wel degelijk een kern van waarheid. In deze blog noemen we vier weerspreuken en verklaren we ze.
1. Aprilletje zoet, heeft nog wel eens een witte hoed
We beginnen niet voor niets met deze weerspreuk. Gisteren bleek deze wijsheid opnieuw waar te zijn: we hadden een flink aantal winterse buien met (natte) sneeuw en korrelhagel. De belangrijkste oorzaak van deze buien (en dus ook de verklaring voor deze weerspreuk) ligt bij de lucht boven ons. Een koude bovenlucht resulteert in een groot verschil in temperatuur tussen de grond en de lucht. Hierdoor kan lucht goed stijgen (warme lucht is lichter dan koude lucht) en ontstaan er (flinke) stapelwolken en uiteindelijk buien. De waterdruppels in die wolken komen al snel in ijskoude luchten terecht. Hierdoor ontstaan sneeuwvlokken en hagelsteentjes. Als het nabij de grond niet te warm is, komt die winterse neerslag bij ons terecht. Ook in het geval van gisteren, hadden we te maken met koude bovenluchten.
Een sneeuwbui,gisteren. Foto: Martin Vye.
2. April doet wat hij wil
Omdat het april is, doen we nog maar een weerspreuk voor deze maand. Ook deze weerspreuk lijkt waar te zijn. Zoals we gisteren nog sneeuwbuien hadden bij een maximale temperatuur van zo'n 8 graden, krijgen we volgende week alweer temperaturen boven de 20 graden! April doet dus écht wat hij wil. Meer over het komende warme weer kun je lezen in de blog van gisteren.
3. Kring om de zon betekent regen in de ton.
Deze weerspreuk heeft te maken met lagedrukgebieden. Als er hoge bewolking (cirrostratus) in de lucht hangt en deze voor de zon zit, kan het zo zijn dat er een kring om de zon zit. Dit is een optisch verschijnsel. Hoge bewolking zit vaak voor een regenfront uit, maar dan regent het nog niet. Daarom is een kring om de zon (soms) een voorbode voor regen. Er zit dus een kern van waarheid in de weerspreuk, maar hij geldt zeker niet altijd! Het kan namelijk ook zo zijn dat er geen regen uit het front valt. Het kan ook zo zijn dat de hoge bewolking een andere oorzaak heeft. Conclusie: zie je een kring om de zon, dan kan het geen kwaad om even het weerbericht te checken!
Een kring om de zon, veroorzaakt door cirrostratus bewolking. Foto: Ben Saanen.
4. Morgenrood, regen in de sloot.
Ook deze spreuk wordt vaak gebruikt. Soms kleurt het 's ochtends, bij zonsopkomst, erg rood. Dit wordt veroorzaakt door verstrooiing van het licht door stofdeeltjes of waterdruppeltjes. Het licht moet vroeg in de ochtend nog een lange weg afleggen en kan daardoor goed gebroken worden door die deeltjes. Doordat de rode kleur van het licht het minst wordt gebroken, zien we die dan het sterkst. In het geval van stofdeeltjes is er niet zo veel aan de hand, maar in het geval van waterdruppels wel. Dat betekent dan dat het erg vochtig in de lucht is en dat is één van de benodigdheden om bijvoorbeeld buien te laten ontstaan. Wie weet gaat er later die dag een bui vallen!
Morgenrood bij zonsopkomst. Door: Corina Magielse.
