Momenteel bevindt zich een lagedrukgebied boven Duitsland dat daar is aangekomen vanuit Polen. Normaal gesproken bewegen drukgebied van west naar oost, in lijn met de gebruikelijke stromingsrichting in het noordelijk halfrond. In dit geval beweegt het lagedrukgebied echter van oost naar west. Dit noemen we een retrograad lagedrukgebied.
Wat is een retrograad lagedrukgebied?
Een retrograad lagedrukgebied is een relatief zeldzaam weerfenomeen dat vooral voorkomt in de hogere breedtegraden, bijvoorbeeld boven Centraal-Europa. ‘Retrograad’ betekent tegen de normale stromingsrichting in. In onze regio bewegen lagedrukgebieden meestal van west naar oost, vanwege de westelijke straalstroom. Bij een retrograad lagedrukgebied gebeurt het tegenovergestelde: het systeem beweegt juist van oost naar west.
De westelijke straalstroom zorgt voor een gebruikelijke stroming van west naar oost voor lagedrukgebieden.
Hoe ontstaat een retrograad lagedrukgebied?
Er zijn twee belangrijke oorzaken voor het ontstaan van een retrograad lagedrukgebied. Een daarvan is een afgesnoerde trog. Hoog in de atmosfeer bevinden zich luchtstromingen waarin soms een trog uitstaat – een soort dip of uitzakking van koude lucht die zich naar het zuiden uitstrekt. Soms raakt zo’n trog los van de hoofdstroming. Dit ‘afgesnoerde’ systeem gaat dan als een los stuk koude lucht rondzweven, zonder mee te bewegen met de gebruikelijke stroming van west naar oost, en kan er dus zelfs tegenin gaan. Dit afgebroken stuk wordt ook wel een ‘cut-off low’ genoemd. Daarnaast kan een blokkadepatroon de oorzaak van een retrograad lagedrukgebied zijn. Een krachtig hogedrukgebied ligt dan vast boven bijvoorbeeld Scandinavië, waardoor de normale luchtstroom naar het oosten wordt geblokkeerd of omgeleid. Zo’n blokkade zorgt er dus voor dat het afgesnoerde lagedrukgebied niet verder naar het oosten kan trekken en soms tegen de normale richting in beweegt – naar het westen dus.
Momenteel ligt er een retrograad lagedrukgebied boven Duitsland, afkomstig uit Polen. (bron: Kachelmannwetter)
Wat voor weer brengt het met zich mee?
Een retrograad lagedrukgebied kan meerdere dagen op dezelfde plek blijven hangen, wat voor lange tijd voor regenachtig weer kan zorgen. Omdat zo’n systeem losstaat van het normale stromingspatroon, is het ook moeilijk te voorspellen. Op dit moment hangt er een retrograad lagedrukgebied boven Duitsland, dat afkomstig is uit Polen. In dit geval wordt dat veroorzaakt door een hogedrukgebied boven Scandinavië en Finland, dat de gebruikelijke west-naar-oost beweging van het lagedrukgebied tegenhoudt. Hierdoor blijft het stilhangen boven Duitsland, waar het al een aantal dagen regenachtig weer veroorzaakt. Ook in Nederland merken we de gevolgen van dit systeem, met licht wisselvallig zomerweer.
