Meer dan de maandsom aan neerslag binnen enkele dagen... Dat is wat delen van Italië, de Zuid-Alpen en Zuidoost-Frankrijk te wachten staat. Het komt allemaal door een bijzonder lagedrukgebied, namelijk een Genua-laag!

Lokaal valt er op dit moment en de komende dagen veel regen in delen van Zuid-Europa. Lokaal kan het zelfs tot meer dan 200 mm komen! Daardoor neemt de kans op overstromingen en aardverschuivingen flink toe. Denk hier vooral aan het gebied van Verona naar Milan en via Turin richting Monaco en zelfs de Franse Cannes en Saint-Tropez. Ook kan er flink wat sneeuw vallen in de Zuid-Alpen. De grote hoeveelheden neerslag is een gevolg van een lagedrukgebied dat aan het intensiveren is boven de Golf van Genua. Dit soort depressies hebben een specifieke naam...

Genua-laag

De naam zegt het eigenlijk al - een Genua-laag oftewel Genuadepressie is een lagedrukgebied dat boven de Golf van Genua ontstaat of voorkomt.

De Golf van Genua is een baai strekt zich 125 lang uit tussen de Italiaanse steden Imperia in het westen en La Spezia in het oosten. (Bron: Twice25 via Wikipedia)

Zo'n laag ontstaat wanneer koude lucht vanuit het noorden de relatief warme Middellandse Zee bereikt en door de hoge bergen in het noordwesten van Corsica wordt afgebogen. Corsica is trouwens het meest bergachtige eiland in de Middellandse Zee. 

De haven van Ajaccio met de hoge bergen van Corsica op de achtergrond (Archieffoto: Fred Waegemans)

Er zijn een aantal factoren die van belang zijn bij het ontstaan van zo'n lagedrukbied ten zuiden van de Alpen, namelijk:

• Het thermische contrast tussen land en zee
• De interactie tussen de polaire en de subtropische straalstromen
• Het effect van de noordelijke stroming over de Alpen (dit versterkt cyclogenese, dus de snelle ontwikkeling en uitdieping van een lagedrukgebied)
• De concave vorming van de zuidelijke hellingen van de Alpen (ook dit versterkt cyclogenese)

De frontenkaart/synoptische analyse met neerslag van vandaag 17.00 u. Het Genua-laag is duidelijk te zien met de neerslaggebieden die ermee gepaard gaan, boven delen van Italië, Zuidoost-Frankrijk en de Zwitserse Alpen. 

Een Genua-laag hoeft niet per se boven de Golf van Genua te ontstaan/voor te komen. Het kan ook elders op de Middellandse Zee ontstaan - als ze maar door hetzelfde proces ontstaan.

Waterbom

Er ligt dus momenteel een Genua-laag boven de Ligurische Zee. Dit intensiveert (diept uit) zelfs nog verder de komende uren. Dat betekent dat er enorm veel vocht vanuit de Middellandse Zee in de lucht wordt meegenomen richting de zuidflank van de Alpen. Deze vochtige lucht botst als 't ware tegen de hoge bergen van de Alpen, waardoor de neerslag met name zuid ervan valt. Dit betekent ook dat het voor een langere periode kan aanhouden, in plaats van kortstondige buien. Dus komt er veel neerslag in korte tijd naar beneden.

In dergelijke situaties is er sprake van een 'Waterbom'. Dit is echter geen officiële beschrijving voor deze situatie, maar het beschrijft het wel goed! Want het gaat om langdurige en intense neerslag die nauwelijks verschuift boven een grondgebied. 

Volgens het Duitse weermodel kan er vandaag en morgen lokaal zelfs meer dan 200 mm neerslag vallen. Het Europees model berekent net iets minder dan 200 mm neerslag. Dat blijft echter heel veel! Er is ook al gisteren buien in dit gebied gevallen. De gemiddelde neerslag in Turin voor de maand april is zo'n 113 mm en in Milan niet eens 60 mm. Er kan dus meer dan de maandsom aan regen in minder dan 48 uur de tijd vallen! Voeg de regen van afgelopen dagen er ook bij, dan komt het uit op bijna 300 mm en lokaal misschien zelfs ruim boven de 300 mm uit!

Neerslag accumulatie vanaf 6:00 GMT vanochtend tot en met vrijdagnacht 00:00 GMT van het Duitse ICON-model. Volgens deze modelberekening kan er op sommige plaatsen meer dan 200 mm neerslag voorkomen! (Bron: WXCharts)

Ook Corsica en Sardinië krijgen met dit lagedrukgebied te maken. Op de twee eilanden kan er op meerdere plaatsen ruim 50 mm regen vallen. In Sari-Solenzara valt er gemiddeld bijna 80 mm regen in april. 

Maar er komt niet alleen regen naar beneden...

Sneeuwdump

De warme, vochtige lucht vanaf de Middellandse Zee botst tegen de Alpen, stijgt vervolgens en koelt af. Ook stroomt er wat koudere lucht vanuit het noorden binnen, waardoor de sneeuwvalgrens daalt. Dat betekent dat de neerslag die dan naar beneden komt, in de vorm van sneeuw is, vooral aan de zuidzijde van de Alpen. Aan de noordzijde van de Alpen is het een compleet ander verhaal: de lucht daalt namelijk en wordt alleen maar droger en warmer. Dat zorgt voor grote temperatuurverschillen in korte tijd, én dus voor een sneeuwdroogte.

Ga je dit Paasweekend dus richting Noord-Italië, de Zuid-Alpen en omgeving, houdt de (weer)berichtgeving goed in de gaten in verband met mogelijke overstromingen!