Actueel

Voel je de zonkracht al?

Egmond aan Zee, Sjef Kenniphaas

Veel zonnige dagen hebben we nog niet gehad, maar toch voel je als de zon even doorbreekt, dat ze sterker wordt. Samen met de lengende dagen een heerlijk gevoel van het naderende voorjaar. De kracht van de zon neemt de komende maanden dus ook steeds verder toe! In deze blog leggen we je uit wat de zonkracht precies inhoudt.

De zonkracht is op een dag als vandaag heel goed te zien. In het oosten van het land waar het grijs bleef, werd het niet warmer dan een graad of 4. Zoals hier te zien op een foto van vanochtend in Budel, waar het kil en grijs was:

Budel, Ben Saanen.pngBudel, Ben Saanen

In het midden van het land, waar de zon op wat sluierbewolking na lekker scheen, werd het ruim 9 graden. Vanmorgen was het al vroeg strakblauw in de buurt van Zevenhuizen:

De Rotte, Jolanda Bakker.pngDe Rotte, Jolanda Bakker

De zon
Maar wat noemen we eigenlijk onze zon? De zon is de ster die zich in het midden van ons zonnestelsel bevindt met een oppervlaktetemperatuur van maar liefst 5000 °C. De zon is 109 keer groter dan de aarde. De zon is in feite een grote brandende gasbol.

De zon_02.jpg
Enkele interessante feiten over de zon.

De zon speelt een uiterst belangrijke rol voor het leven op aarde. Zonder de zon zou er namelijk geen leven op aarde mogelijk zijn. De aarde ontvangt vrijwel al haar energie van de zon. Echter, soms moet je je ook beschermen tegen al deze zonnestralen. Schade aan je huid kan namelijk een gevolg zijn van langdurige blootstelling aan de krachtige straling van de zon.

Zierikzee, Astrid Wiessner Hoog.pngZierikzee, Astrid Wiessner Hoog

 Zomer hoogste zonkracht

Zodra na de kortste dag in december de dagen weer gaan lengen, neemt ook de zonkracht langzaam weer toe. De zon komt immers steeds hoger en kan met haar zonnestralen ons steeds directer bereiken. Zo vroeg in het voorjaar, meestal vanaf halverwege februari, ga je al goed voelen dat de zon warmer wordt.

Zonkracht_perJaar.jpg
De komende maanden zal de kracht van de zon flink toenemen. In de zomer worden de hoogste waarden bereikt.

Zonkracht
De zonkracht geven we aan met een waarde tussen 1 en 10, die gebruikt wordt om de intensiteit van de zonnestralen te classificeren. Het geeft de hoeveelheid UV-straling aan die het aardoppervlak bereikt. In Nederland kan in de zomer soms zonkracht 8 worden gehaald. Een onbeschermde huid kan dan al na 10 minuten verbranden! Ga je op vakantie naar oorden die dichter bij de evenaar liggen dan loopt de zonkracht daar verder op. Zo kan het op Curaçao bijvoorbeeld gerust zonkracht 11 zijn. 

Zonkracht_verbranden_aangepast.jpg
De zonkrachtschaal: na 10 minuten kan een onbeschermde huid bij zonkracht 8 al verbranden!

In de lente- en zomermaanden neemt de kracht van de zon flink toe, omdat de zon dus hoger boven de horizon staat. De weg van de zonnestralen naar de aarde is dan simpelweg korter en minder UV-straling wordt dan gereflecteerd door allerlei deeltjes in de atmosfeer. Het gevolg is dat meer UV-straling het aardoppervlak bereikt en je je dus moet beschermen tegen de hoge zonkracht.

zonnestand_winter.jpg
In de wintermaanden staat de zon laag boven de horizon. De zonnestralen moeten een relatief lange weg door de atmosfeer afleggen met als gevolg een lagere zonnekracht.

zonnestand_zomer.jpg
In de zomermaanden staat de zon juist veel hoger aan de horizon. De zonnestralen leggen dan een veel kortere weg af door de atmosfeer en de zonkracht zal hoger zijn. 

De zonkracht heeft niet alleen maar te maken met de hoogte van de zon boven de horizon. Stof- en vochtdeeltjes bijvoorbeeld kunnen een deel van de zonnestraling reflecteren. Dit zien we vaak ontstaan wanneer we langdurig te maken hebben met een hogedrukgebied. Deze deeltjes hopen zich dan op in de atmosfeer en de hemel lijkt daardoor ook wat minder blauw. Doordat de lucht sinds de jaren 80 steeds schoner is geworden kan dus ook meer straling van de zon het aardoppervlak bereiken.

Noordwijk aan Zee, Els Bax.pngNoordwijk aan Zee, Els Bax

Verstrooiing kan er juist voor zorgen dat er zonlicht wordt weerkaatst. Dit zien we bijvoorbeeld tijdens het wintersporten. De sneeuw kan het UV-licht makkelijk terugkaatsen, waardoor je sneller verbrandt. Tijdens zonnige dagen op de skipistes, is het dan ook zeker verstandig om goed in te smeren!

blog2.png

Tijdens zonnige dagen op de skipistes is het zeker verstandig om goed in te smeren. De sneeuw zorgt ervoor dat de zon wordt weerkaatst en je huid dus meer UV-straling ontvangt van de zon.

En de temperatuur en wind dan?
Wat ook vaak wordt gedacht, is dat temperatuur of windsnelheid de zonkracht beïnvloeden. Dit is echter helemaal niet het geval. Het hoeft dus helemaal niet warm te zijn om snel te verbranden. Het is dus zeker verstandig om ook in te smeren in het voorjaar en het nog niet al te warm is. Ook de windsnelheid beïnvloedt de kracht van de zon niet.

Zoetermeer, Bianca Filemon.pngZoetermeer, Bianca Filemon

Komt er nog wat zon?

Vandaag was eigenlijk de mooiste dag van de week. Morgen is er veel bewolking en kan er ook wat lichte regen vallen. Donderdag wordt dan een natte dag, al lijkt de meeste regen 's avonds te vallen. Ook in het weekend is het van tijd tot tijd wisselvallig. Na het weekend lijkt zich een periode met droog en zonnig voorjaarsweer aan te dienen, maar dat is nog redelijk ver weg en daardoor nog onzeker. Maar als de zon toch even doorbreekt, geniet dan van de warmer wordende zonnestralen!


27-02-2024 om 14:15 door Marc de Jong


Lees meer:

Een moment geduld aub...
Een moment geduld aub...