Het is een bijzondere datum vandaag: 22 Augustus 2020 markeert namelijk dit jaar de dag waarop we evenveel grondstoffen van de aarde gebruikt hebben, als zij kan produceren in een jaar tijd. Maar wat betekent dat precies? En heeft de wereldwijde coronacrisis hier nog invloed op gehad?
Wat betekent het precies?
De term Earth Overshoot Day is in het leven geroepen om ons bewust te maken van hoeveel we elk jaar van onze planeet vragen. Letterlijk vertaald betekent het “De dag waarop de aarde zichzelf voorbijschiet”. Met andere woorden, alles wat we tot de dag van vandaag aan grondstoffen verbruikt hebben, kan de aarde binnen een jaar produceren en weer aan ons teruggeven. Denk bij deze grondstoffen bijvoorbeeld aan het kappen van hout, de uitstoot van CO2 of simpelweg het produceren van voedsel.
Figuur 1: Het verbouwen van voedsel is een van de manieren waarop je de aarde en haar grondstoffen kunt gebruiken.
Op dit moment hebben we 1.6 aardbollen nodig
Om tegenwoordig hetgeen wat we in een jaar verbruiken te compenseren, hadden we eigenlijk 1.6 aardbollen nodig gehad. Oftewel, we verbruiken elk jaar 60% meer dan de aarde in een jaar aan ons terug kan geven door voedselproductie, het opnemen van CO2 of het groeien van bomen. We verbruiken dus in hoog tempo grote reserves van onze planeet. Iedereen kan vervolgens zelf bedenken dat dit natuurlijk niet eeuwig door kan gaan. Op een gegeven moment is die reserve namelijk op…
Earth Overshoot Day dit jaar extra bijzonder
De dag is dit jaar extra bijzonder, aangezien hij voor het eerst sinds jaren weer later valt dan het jaar ervoor. Vorig jaar was het namelijk al op 29 juli zover. Nu is dit 3 weken later: goed nieuws dus! Hoe later deze dag valt in het jaar, hoe beter we met onze aarde omgaan.
Deze verbetering is natuurlijk het gevolg van de wereldwijde lockdowns die zijn ingesteld vanwege de coronacrisis. Zo daalde onze ecologische voetafdruk dit jaar met 9,3%. Vooral de uitstoot van CO2 daalde fors, met 14,5%. Maar ook de houtproductie daalde met 8,4%. Alleen de voedselproductie veranderde nauwelijks, wat ook logisch is, want mensen zijn tijdens corona niet plotseling minder gaan eten. De vraag is natuurlijk of deze verbetering eenmalig was…
Figuur 2: De datum waarop Earth Overshoot Day viel sinds we in 1970 meer zijn gaan verbruiken dan de aarde kon produceren in een jaar. De daling in 2020 is de grootste jaarlijkse daling tot nu toe! We zitten daarmee weer op hetzelfde niveau als 2005. ©Global Footprint Network
Eenzelfde verbetering zagen we ook rond 2008, ten tijde van de vorige grote economische crisis. Daar hebben we toen in ieder geval weinig van geleerd, aangezien het verbruik de jaren erna weer toenam. Wat wel positief is, is dat er de laatste paar jaar geen significante stijging meer te zien is. De grafiek hierboven vlakt af, wat natuurlijk een goed teken is! Al verbruiken we dus met z'n allen nog steeds veel te veel.
Hoe doen we het in Nederland?
Niet zo goed helaas. Global Footprint Network berekent namelijk ook de Earth Overshoot Day per leefstijl van elk individueel land. Als de hele wereldbevolking zo zou leven als wij dat zouden doen hier in Nederland, zou deze dag al op 3 mei vallen. Dan zouden we maar liefst 3 aardbollen nodig hebben en verbruiken we dus bijna 300% meer dan onze aarde kan produceren! Kortom, er is nog genoeg werk aan de winkel om ervoor te zorgen dat de reserves van onze aarde niet opraken…
Figuur 3: Op welke datum zou Earth Overshoot Day vallen als de hele wereldbevolking dezelfde leefstijl had als een land? Luxemburg en Qatar doen het daarbij uitermate slecht, terwijl Indonesië een stuk beter scoort. Onze zuiderburen doen het trouwens ook een stuk slechter, daar zou het al begin april vallen. ©Global Footprint Network