Gortdroog
Een krachtig hogedrukgebied boven het oosten van Europa zorgt onophoudelijk voor een oostelijke stroming. Dit betekent een aanhoudende oostenwind die droge continentale lucht over Nederland blaast. Overdag is de relatieve luchtvochtigheid soms minder dan 20%. Kortom gortdroog. Dat is onder andere te merken in droge lippen en een droge huid. Ook neemt de kans op statische elektriciteit toe.
Cirrusbewolking (Jan Simmens, Deventer)
Wolkenloos
Ook in de lucht is het goed te zien dat het erg droog is, door de afwezigheid van wolken. In een groot deel van de atmosfeer komt vrijwel geen wolkje voor. Alleen rond 8 km hoogte is de lucht iets vochtiger en daarom zijn er soms wat dunne flarden sluierwolken (Cirrus) te zien. Die wolkjes hinderen de zon overigens nauwelijks.
‘Dag-en-nacht-verschil’
De lentezon zorgt ervoor dat het overdag opwarmt naar gemiddeld een graad of 11. Uit de oostenwind en in de zon voelt het dan ook aangenaam aan. ’s Nacht koelt het echter nog aardig af en zeker landinwaarts is sprake van lichte vorst. Op een enkele plek kwam het de afgelopen dagen zelfs tot matige vorst. Het is overigens niet uitzonderlijk dat het in het voorjaar vriest, dit komt vaker voor. Dat er grote verschillen zijn in de dag- en nachttemperatuur is wel duidelijk. De verschillen zijn toe te schrijven aan de heldere lucht.
Bescherming fruitbomen tegen nachtvorst (Marinus de Keijzer, Rhenoy)
Maximaal instralen
Overdag warmt het dankzij de zon op, maar het is niet zo dat de zon de lucht direct verwarmt. Nee, de zon verwarmt eerst het aardoppervlak en vervolgens straalt het aardoppervlak de warmte weer uit naar de lucht erboven. Waarna de lucht wordt opgewarmd. Is er geen wolkje aan de lucht, kan de zon maximaal instralen. Het aardoppervlak kan dan ook maximaal warmte uitstralen aan de lucht.
Heldere nacht
Zoals het opwarmen overdag vanaf het aardoppervlak plaatsvindt, zo gaat het ook met de afkoeling ’s nachts. In de nachtelijke uren is er geen sprake meer van instraling door de zon, maar het aardoppervlak straalt nog steeds uit. Ze verliest nog steeds energie of warmte, met als gevolg afkoeling. De lucht erboven koelt vervolgens ook af. De uitstraling of afkoeling is maximaal bij helder en windstil weer. Staat er wat meer wind dan vindt er menging plaats van de iets warmere lucht op hoogte en dat proces remt de afkoeling.
Heldere nacht
Wolkendeken
Is het ’s nachts bewolkt, dan zorgt de bewolking ervoor dat het beduidend minder af kan koelen. Bewolking kaatst de energie terug naar de aarde en werkt als een isolatiedeken. Vandaar dat in bewolkte situaties de temperatuurverschillen tussen dag en nacht beduidend minder groot zijn. Daarbij komt dat de bewolking overdag de zon hindert en daarmee de instraling wordt geremd.
Wolkendeken of isolatiedeken?
Vooruitzichten
De komende dagen verlopen nog droog vrijwel wolkenloos. Houd dus nog even rekening met nachtvorst. Overdag is het onophoudelijk zonnig, bij maxima rond 11 graden. In de loop van het weekend verschijnt meer bewolking en vanaf zondag is ook kans op wat (winterse) neerslag. De verschillen tussen dag- en nachttemperatuur worden vervolgens kleiner.
