Het weer op aarde kan extreem zijn en met klimaatverandering wordt het alleen maar extremer. Het is echter nog niets vergeleken met de andere planeten in het zonnestelsel.
Overstromingen, droogte, verwoestende orkanen, ... Dat zijn voorbeelden van extreem weer hier op aarde. Maar vergelijk dat met de andere planeten in ons zonnestelsel, dan wordt deze voorbeelden bijna geen "extremen" meer! Van enorme temperatuurverschillen tot supersonische wind en zwavelzuurregen, dat komt allemaal voor in ons zonnestelsel.
Enorme temperatuurverschillen
De kleinste planeet in ons zonnestelsel die nauwelijks groter is dan onze maan, is Mercurius. Het is ook de planeet die het dichtste bij de zon is en heeft uiteraard de kleinste baan rond de zon: het duurt ongeveer 88 aardse dagen voor Mercurius om één keer om de zon te gaan. Ook kent Mercurius extreem lange dagen. Het duurt maar liefst 176 aardse dagen van de ene zonsopkomst naar de volgende!
Mercurius heeft bijna geen atmosfeer en houdt dus geen hitte vast. Met de lange dagen en nachten daarbij zorgt het dat er een enorme verschil tussen de dag- en nachttemperatuur is. Overdag wordt het over de equatoriale gebieden zo'n 427 graden Celsius en 's nachts koelt het weer af naar minus 173 graden! Op de polen is de temperatuur meer constant rond minus 93 graden.
De planeet Mercurius (bron: NASA)
Uit de hand gelopen broeikaseffect
Omdat Mercurius het dichtste bij de zon is, zou je denken dat het ook de warmste planeet in ons zonnestelsel is. Maar dat is dus niet het geval! Venus is de warmste planeet met een gemiddelde temperatuur van 464 graden. De atmosfeer van Venus is de dichtste van alle lichamen in het zonnestelsel en bestaat voornamelijk uit koolstofdioxide. Een dikke laag wolken van zwavelzuur zorgt ervoor dat de hitte niet kan ontsnappen met het gevolg: een extreem sterk broeikaseffect.
De planeet Venus met de wolkenstructuren zichtbaar (bron: NASA)
Winter met zelfs sneeuw
De aarde is niet de enige planeet met seizoenen. Bijvoorbeeld op Mars komt dat ook voor en op deze rode planeet zijn de seizoenen vergelijkbaar met die van de aarde. In de winter wordt het koud genoeg dat er zelfs koolstofdioxide "sneeuw" valt. Dat komt met name 's nachts voor op de polen.
Ook staat er vaak behoorlijk wat wind op Mars. Soms zijn de winden sterk genoeg om stofstormen te veroorzaken. Deze kunnen zo groot zijn dat ze een deel van de planeet bedekken en dan kan het maanden duren voordat al het stof is neergedaald.
De planeet Mars met "ijs" op de polen (bron: Justin Cowart via Wikipedia)
Een storm 2 tot 3 keer groter dan de aarde
De grootste planeet in ons zonnestelsel, Jupiter, kent ook de grootste storm, namelijk de grote rode vlek. Deze storm is een stuk groter dan de aarde en bestaat nu al meer dan 300 jaar. Wel lijkt het of de storm langzaam kleiner wordt. Het is een anticycloon (de beweging ervan is tegen de klok in) met aan de buitenkant van de storm een maximale windsnelheid van 432 km/uur. Er zijn nog meerdere stormen als deze op Jupiter, ze zijn alleen een stuk kleiner.
De Grote Rode Vlek van Jupiter (Bron: NASA)
Een raar en blijvend wolkpatroon
De tweede grootste planeet heeft ook de tweede hardste wind in ons zonnestelsel: op Saturnus komen windsnelheden van 1.800 km/uur voor. De harde wind gaat vaak gepaard met onweer. Daarnaast is Saturnus de enige planeet met een relatief warm poolgebied. Op de zuidpool is de temperatuur gemiddeld minus 122 graden. Dat klinkt erg koud, maar de rest van de planeet is gemiddeld minus 185 graden. Dus nog kouder! Daarnaast woedt er een storm op de zuidpool die erg op een orkaan lijkt. Het heeft zelfs een "oog" zoals de orkanen op aarde! Dat is nog nooit op enige van de andere planeten waargenomen.
Dat Saturnus een warme zuidpool met een orkaan heeft is niet de enige eigenaardigheid van deze planeet. Op de noordpool komt een hexagonale wolkenpatroon voor dat altijd zijn vorm behoudt. Deze "hexagoon van Saturnus" is meer dan 2 keer groter de diameter van de aarde, waarvan de zijkanten ongeveer 14.500 km lang zijn.
De Hexagoon van Saturnus (Bron: NASA/JPL-Caltech)
Koudste atmosfeer
De planeet met de koudste atmosfeer is Uranus, de zevende planeet vanaf de zon. Daar is de temperatuur maar liefst minus 224 graden!
Hardste wind
Laatste, maar zeker niet de minste is de planeet Neptunus. Hier komt de hardste wind in ons zonnestelsel voor, namelijk tot 2.100 km/uur!!! Dat is anderhalf keer de snelheid van geluid, vergelijkbaar met supersonische vliegtuigen. De atmosfeer van Neptunus laat ook actieve en zichtbare weerpatronen zien, die vergelijkbaar zijn met de Grote Vlek van Jupiter.
De planeet Neptunes met een donkere vlek zichtbaar, die soortelijk is aan de Grote Rode Vlek van Jupiter (bron: NASA)
