Het weer kan ontzettend verschillen tijdens de Paasdagen. Dat heeft grotendeels te maken met de datum waarop Pasen valt. Eerste en Tweede Paasdag vallen dit jaar begin april, maar kunnen ook eind maart of eind april plaatsvinden. In deze maand is het weer erg veranderlijk, het kan sneeuwen, maar zomerse temperaturen kunnen ook worden opgetekend. Op welke datums we van het langere paasweekend kunnen genieten is afhankelijk van de maan. In deze blog lees je hoe dat precies zit!
Geschiedenis
Pasen is een feest dat al eeuwen en eeuwen bestaat. Rond 325 na Christus werd bepaald dat Pasen op de eerste zondag na de eerste volle maan van de lente gevierd moet worden. De lente start op 21 maart, mocht dat op een zaterdag zijn en is het op de zondag daarna volle maan, dan kan Eerste Paasdag dus op 22 maart al plaatsvinden. Doordat het soms nog een tijd kan duren voor de eerste volle maan na 21 maart plaatsvindt is het ook mogelijk dat Pasen op 25 april valt. Het Paasfeest valt dus elk jaar op een datum tussen 22 maart en 25 april.
De datums waarom Eerste Paasdag valt in de komende jaren.
Maanfases
Wanneer de eerste volle maan van de lente zich laat zien is afhankelijk van de locatie waar de maan zich ten opzichte van de aarde en de zon bevindt. De maan geeft namelijk zelf geen licht, het reflecteert het licht van de zon. Als de maan tussen de zon en de aarde instaat is de maan niet te zien. Al het licht van de zon valt dan immers op de kant van de maan die van de aarde afgekeerd is. Deze maanfase noemen we ‘nieuwe maan’. Met een nieuwe maan wordt het begin van een ronde van de maan rondom de aarde ingeluid. Deze ronde duurt ongeveer 29,5 dagen. Terwijl de maan aan zijn ronde om de aarde begint zien we de zon een steeds groter oppervlakte van de maan beschijnen. Als voor ons de helft van de maan te zien is, spreken we van het ‘eerste kwartier’. Draait de maan weer verder, dan zien we op de helft van de cyclus een volle maan. De zon beschijnt dan de kant van de maan die we vanaf aarde kunnen zien volledig. Op driekwart van de maanronde dient het laatste kwartier zich aan. Dan kunnen we de helft van de maan zien die in het eerste kwartier onzichtbaar was.
De verschillende maanfases.
Bloedmaan
In 2015 kleurde de volle maan tijdens Pasen voor sommige werelddelen rood. Zo’n rode maan wordt ook wel bloedmaan genoemd. Een bloedmaan komt voor als het volle maan is, dus als de aarde tussen de maan en de zon in staat, en de maan zich precies in de schaduw van de aarde bevindt. Eigenlijk spreken we dus van een maansverduistering, de aarde houdt dan het directe licht van de zon dat de maan wil bereiken namelijk tegen. Er komt echter nog wel licht door de atmosfeer van de aarde heen, de dampkring breekt het licht en dat projecteert de rode kleur op de maan.
Een prachtige foto van een bloedmaan, geschoten in 2019.
Supermaan
De baan die de maan rond de aarde maakt is niet helemaal rond, maar meer elliptisch, of ovaal. Dat betekent dat de maan dus op verschillende afstanden van de aarde kan staan. De maan staat maximaal 406.000 kilometer ver weg, als de maan het dichtst bij de aarde staat bedraagt de afstand zo’n 356.000 kilometer. Als de maan zo dicht bij de aarde staat lijkt het hemellichaam groter, dat noemen we een supermaan. Voor het zicht is de (volle) maan dan 14% groter dan wanneer de maan het verst van de aarde af staat.
Grote verschillen in Paasweer
Door de cycli van de maan kan Pasen dus elk jaar op een andere datum in maart of april vallen. Het weer gedurende de periode waarin het Paasfeest gevierd kan worden kan ontzettend verschillen. In het voorjaar is er in het hoge noorden namelijk nog vaak een flink portie koude lucht voorradig. Het zuiden van Europa is echter al behoorlijk opgewarmd. Komen we terecht in een koude luchtmassa uit het noorden dan kan Pasen koud verlopen met soms zelfs sneeuw, zoals in 2008. Het kan ook heel anders, zoals in 2011. Toen steeg het kwik op Eerste Paasdag naar 26 graden!
Het weer tijdens de Paasdagen dit jaar
De Paasdagen vallen dit jaar op 4 en 5 april. Gemiddeld wordt het dan overdag een graad of 12. Morgen, op Eerste Paasdag, ligt de temperatuur 2 a 3 graden onder gemiddeld, met een maximum van zo’n 9 graden. Verder start de dag bewolkt, maar verovert de zon ’s middags vanuit het westen wat terrein, het blijft droog. Op Tweede Paasdag tapt het weer uit een heel ander vaatje. Vanuit het noorden komt een portie lucht afkomstig van de Noordpool over ons land stromen. De maximumtemperatuur op maandag ligt slechts op 5 graden. Daarbij vallen er ook nog eens stevige buien die vaak winterse neerslag als natte sneeuw en hagel zullen bevatten. Tijdens zo’n bui zakt de temperatuur nog iets verder. Het is de start van een 3-daagse periode met erg guur weer: lage temperaturen en af en toe winterse neerslag. Pas volgend weekend lijkt het kwik weer richting gemiddelde temperaturen te kruipen.
In de meerdaagse verwachting is goed te zien dat we met koud weer te maken gaan krijgen.