Warmte- en kouliefhebbers opgelet! In deze blog gaan we op zoek naar de warmste en koudste plaatsen van Europa. Het belooft een grote reis te worden van het uiterste zuiden tot het uiterste noorden. Onderweg komen we binnen Europa temperatuurverschillen tegen van ruim 60 graden!
Op zoek naar de hotspot van Europa
De warmste plek van Europa kunnen we op verschillende manieren zoeken. We kunnen zoeken naar de gemiddeld warmste plek, de plek met de warmste nachten of de plek met de hoogste temperaturen overdag. Daarnaast kunnen we "Europa" op verschillende manieren benaderen. Wanneer we Spitsbergen en de Canarische Eilanden bij Europa rekenen, krijgen we weer andere uitkomsten.
De gemiddeld meest warme plek van Europa: La Restinga (Spanje)
Foto gemaakt door Rebexho (Creative Commons BY-SA 4.0). Open La Restinga op de kaart
Voor de gemiddeld hoogste temperatuur van Europa moet je naar het meest zuidelijke puntje van de Canarische Eilanden. Daar, op het eiland El Hierro, ligt de havenstad La Restinga. De zee heeft hier een grote invloed op de temperatuur. De gemiddelde jaartemperatuur bedraagt 21,6 graden (vergeleken met 10,5 graden in Nederland). Door de zee is het hier vaak mistig en valt de warmste maand pas in september. Opvallend is dat de hoogst gemeten temperatuur (34,2 graden) hier lager ligt dan in Nederland (40,7 graden). Vorst komt hier niet voor, de laagste temperatuur ooit gemeten is 8,0 graden. Het kustgebied is rijk aan zeeleven en wordt beschermt, hierdoor is deze plaats populair bij duikers. Ook is het gebied vulkanisch actief, in 2011 vond er op twee kilometer van de kust nog een vulkaanuitbarsting plaats. Het vulkanische landschap bestaat er vooral uit donkere stenen.
Gemiddelde jaartemperatuur: 21,6 graden
Gemiddeld dagtemperatuur in warmste maand: 29,0 graden
Gemiddeld nachttemperatuur in koudste maand: 15,2 graden
Klimaat: Woestijnklimaat
Omdat de Canarische eilanden staatkundig tot Europa behoren, maar geografisch eigenlijk bij Afrika horen, heb ik ook uitgezocht wat de warmste plek binnen geografisch Europa is.
De gemiddeld meest warme plek van geografisch Europa: Karpathos stad (Griekenland)
Foto gemaakt door Juhani Komulainen. Open Karpathos op de kaart
Karpathos of Pigadia is de hoofdstad van het gelijknamige eiland Karpathos. Het is na Rodos het grootste eiland van Zuidoost-Griekenland. De gemiddelde jaartemperatuur is hier 19,9 graden (vergeleken met 10,5 graden in Nederland). Ook hier heeft het op het weerstation nog nooit gevroren, de laagste temperatuur is 2,2 graden. Op het eiland wonen slechts ruim 6000 mensen, maar in de zomermaanden is het hier druk met toeristen.
Gemiddelde jaartemperatuur: 19,9 graden
Gemiddeld dagtemperatuur in warmste maand: 30,1 graden
Gemiddeld nachttemperatuur in koudste maand: 11,1 graden
Klimaat: warm mediterraan klimaat
De gemiddeld hoogste maximumtemperatuur van Europa: Fuerte del Rey (Spanje)
Foto gemaakt door Veinticuatro de Jahén (Creative Commons BY-SA 4.0). Open op de kaart.
Voor de hoogste dagtemperatuur moeten we naar het binnenland van Spanje. Hier is de gemiddelde dagtemperatuur in de heetste maand 37,0 graden. Dat is flink wat meer dan de 23,1 graden die we in Nederland gemiddeld in juli bereiken. Om dit te ervaren moet je er tijdens de heetste maand zijn, dat is hier juli-augustus. De recordtemperatuur in deze regio ligt rond de 46 graden. Deze regio heeft ook de hoogste olijvenproductie ter wereld. Fuerte del rey is een klein dorpje, hier op het hete Spaanse platteland komen maar weinig toeristen.
Gemiddelde jaartemperatuur: 17,7 graden
Gemiddeld dagtemperatuur in warmste maand: 37,0 graden
Gemiddeld nachttemperatuur in koudste maand: 3,5 graden
Klimaat: warm mediterraan klimaat
De gemiddeld hoogste minimumtemperatuur van Europa: Punta de la Orchilla (Spanje)
Foto gemaakt door Pepelopex (CC BY-SA 3.0). Open op kaart.
Wie het 's nachts graag zeker niet koud wil hebben, kan het beste naar El Hierro gaan. Het meest zuidelijke punt is gemiddeld het warmste, en het meest westelijke punt van het eiland heeft de warmste nachten.
Gemiddelde jaartemperatuur: 21,1 graden
Gemiddeld dagtemperatuur in warmste maand: 25,5 graden
Gemiddeld nachttemperatuur in koudste maand: 17,1 graden
Klimaat: warm semi-woestijnklimaat
De gemiddeld hoogste minimumtemperatuur van geografisch Europa: Santorini caldeira (Griekenland)
Foto door Bgabel (CC BY-SA 3.0). Open kaart
De plek in Europa waar de nachttemperatuur gemiddeld nooit onder de 11,9 graden komen, ligt op een vrij spannende plek. Dit ligt namelijk op een vulkanisch eiland middenin de caldeira van Santorini. De caldeira is ontstaan tijdens één van de grootste vulkaanuitbarstingen in de geschiedenis van de mensheid. Rond dit eiland verreizen de kliffen van het eiland Santorini, waar de dorpen met de mooie wit-blauwe kleuren gebouwd zijn.
Gemiddelde jaartemperatuur: 18,9 graden
Gemiddeld dagtemperatuur in warmste maand: 36,3 graden
Gemiddeld nachttemperatuur in koudste maand: 11,9 graden
Klimaat: warm mediterraan klimaat
Wat is de koudste plek van Europa?
Vind je het na al die warmste plekken tijd voor wat verkoeling? Dan gaan we nu naar de koudste plekken van Europa. Daarvoor moeten we uiteraard helemaal naar het noordelijkste puntje van Europa.
De koudste plek van Europa: Ny-Friesland (Noorwegen)
Foto door Gérard Bodineau (CC BY-SA 3.0). Open kaart
Je leest het goed, ook op het noordelijkste puntje van Europa is er Friesland. Wellicht dat dit een toepasselijke plek zou zijn voor een alternatieve elfstedentocht. In het Nederlands heet dit schiereiland "Nieuw-Friesland". Wellicht waren er ook Friezen aanwezig bij de bemanning van Willem Barentz, wie Spitsbergen ook zijn naam gaf. Op Nieuw-Friesland vinden we de hoogste berg van Spitsbergen, de Newtontoppen. Verder is het schiereiland grotendeels met ijs bedekt. We vinden de gemiddeld laagste jaartemperatuur (-13,7), ruim 23 graden kouder dan de gemiddelde jaartemperatuur in Nederland (10,5 graden). Ook vinden we hier de laagste nachttemperatuur in de koudste maand. In maart ligt de gemiddelde nachttemperatuur rond de -24,4 graden. Het schiereiland heeft nu een ijsklimaat, maar door klimaatverandering zou het klimaat kunnen veranderen naar een toendraklimaat.
Gemiddelde jaartemperatuur: -13,7 graden
Gemiddeld dagtemperatuur in warmste maand: -2,3 graden
Gemiddeld nachttemperatuur in koudste maand: -24,4 graden
Klimaat: een ijsklimaat (EF)
De laagste dagtemperatuur van Europa: De Beerenberg (Noorwegen)
Foto door Dreizung(CC BY-SA 3.0). Open kaart
Alweer een opvallende naam: de Beerenberg. Ook deze berg heeft zijn naam dankzij de Nederlanders gekregen. De berg ligt op het eiland Jan Mayen (ook een Nederlander). Het eiland ligt dichter bij Groenland dan dat het bij Noorwegen ligt (900 km). Het eiland heeft geen vaste bewoners. De Beerenberg is een actieve vulkaan, daarmee is het ook de enige actieve vulkaan van Noorwegen. Ook is het de meest noordelijke vulkaan die niet onder het ijs bedolven is. Net zoals IJsland ligt Jan Mayen op de grens van de Europese en Amerikaanse plaat, vandaar dat het een vulkaan heeft. De vulkaan is 2277 meter hoog. Deze berg is ook de meest winderige plek van Europa.
Gemiddelde jaartemperatuur: -9,7 graden
Gemiddeld dagtemperatuur in warmste maand: -3,2 graden
Gemiddeld nachttemperatuur in koudste maand: -16,3 graden
Klimaat: een ijsklimaat (EF)
De WorldClim database
Om de koudste en warmste plek te vinden, gebruik ik de Worldclim database. Dit is een database die gegevens van wereldwijd vele duizenden weerstations gebruikt. De gegevens van alle weerstations is vervolgens geïnterpoleerd, terwijl er rekening is gehouden met de hoogteligging, afstand van de kust en gegevens van satellieten. Deze manier heeft zijn voordelen en nadelen. Een belangrijk voordeel is dat we hiermee ook plaatsen kunnen vinden waar geen weerstationen staan.