Half maart werd een temperatuurrecord gemeten in de oceanen. Het wateroppervlak van de oceanen was nog nooit zo warm sinds het begin van de metingen. Een zorgelijke ontwikkeling aan de vooravond van de start van het weerfenomeen El Nino, dat klimaatopwarming komende jaren kan versnellen.
Recordwarme oceanen
De temperatuur van het oppervlaktewater van de oceanen piekt vrijwel ieder jaar in maart. Geen wonder, want in maart komt een eind aan het zomerseizoen op het (waterrijke) zuidelijk halfrond. Het oceaanwater op het zuidelijk halfrond heeft een half jaar de tijd gehad om op te warmen. Doordat er meer water op het zuidelijk halfrond is dan op het noordelijk halfrond, dragen de zuidelijke oceanen meer bij aan de gemiddelde watertemperatuur wereldwijd. Een week geleden, op 16 maart 2023, werd een nieuw record gemeld. Het wateroppervlak van alle oceanen tussen 60°NB en 60°ZB °C was sinds het begin van de metingen nog nooit zo warm en de gemiddelde temperatuur brak voor het eerst door de 21°C grens.
Het oppervlaktewater in de oceanen tussen 60°NB en 60°ZB was half maart recordwarm. (Bron: ClimateReanalyzer)
El Nino
Het vorige warmterecord van de oceanen stamt uit 2016. Aan het einde van een krachtige El Nino-periode, waarbij het water in de Stille oceaan warmer is dan gemiddeld. Het huidige record gebeurde op een opmerkelijker moment: aan het eind van een lange La Nina-periode. Bij een La Nina wordt het oppervlaktewater van de Stille oceaan juist sterk afgekoeld door koud water dat voor de westkust van Zuid-Amerika opborrelt. De La Nina heeft normaliter een temperend effect op de gemiddelde watertemperatuur van de oceanen. De afgelopen weken lijkt wel een eind te komen aan de La Nina-periode en is de Stille oceaan iets opgewarmd, maar tot een El Nino (waarbij de Stille oceaan juist flink opwarmt) is het nog niet gekomen. En toch waren de oceanen juist nu recordwarm! De komende maanden wordt een El Nino verwacht, waardoor de kans groot is dat dit niet het enige warmterecord in de oceanen wordt dit jaar.
Het oppervlaktewater van de wereldwijde oceanen was afgelopen maart recordwarm. Voor de westkust van Zuid-Amerika is het oceaanwater al iets opgewarmd, maar van een El Nino is (nog) geen sprake. (Bron: ClimateReanalyzer)
Gevolgen zijn groot
Het opwarmen van de oceanen heeft grote gevolgen. Zo zet bijvoorbeeld warm water uit, waardoor de zeespiegel stijgt. Warmere oceanen zorgen ook voor zwaardere stormen en orkanen. De hoge watertemperaturen hebben ook zijn weerslag op al het zeeleven in de oceanen. Het warmere oceaanwater beperkt zich niet tot het gebied tussen 60°NB en 60°ZB, maar het warme water zal ook uitstromen richting de polen, waardoor (zee)ijs sneller smelt. Minder zeeijs zorgt voor minder reflectie van zonlicht, waardoor de aarde weer sneller kan opwarmen.
