Actueel

Meteorenzwerm: Lyriden

Lyriden in 2020 (Gijs de Reijke)

Tijdens de nachtelijke uurtjes en bij helder weer heb je kans dat je een 'vallende ster' voorbij ziet komen. Het kunnen er soms meerdere zijn in een uur en eigenlijk zijn het geen vallende sterren, maar meteoren. Waar komen die meteoren vandaan en waarom nu ineens meer van die flitesende steentjes?

Meteorenregen
Ieder jaar rond deze tijd kruizen de banen van de aarde en de meteorenzwerm de Lyriden elkaar. De Lyriden zijn (kleine) stukjes gesteente die afkomstig zijn van de komeet C/1861 G1 Thatcher. De komeet heeft ook een baan om de zon, maar doet hier 415 jaar over. De laatste keer dat het in het binnenste deel van ons zonnestelsel kwam, was in 1861. De verwachting is dat Thatcher dit ook pas weer in 2276 doet.

De meteorenregen is ietwat lastig te voorspellen, maar de periode wanneer het gebeurt staat wel vast; namelijk in de tweede helft van april. Komende nacht komen ze voorbij met op het hoogtepunt een piek van 10 meteoren per uur.  In sommige jaren waren er wel eens pieken van rond de 100 per uur! De laatste keer dat we zo’n hoge piek hadden, was in 1982 geobserveerd door Amerikaanse astronomen.

meteoorzwermen_grafiek_2021.png
Grafiek van de maximum meteorenactiviteit per nacht voor heel 2021. De gekleurde curves stellen de verschillende zwemen voor en de zwarte lijn geeft het maximale totale aantal meteoren per uur, voor iedere nacht. De paarse L staat voor Lyriden, in augustus kunnen we weer de bekende Perseïden verwachten. (bron: hemel.waarnemen.com)

Geschiedenis
De Lyriden zijn elk jaar weer te zien. Dan moet het natuurlijk niet bewolkt zijn. Oude Chinese volkeren hebben tot wel 2700 jaar geleden over de meteorenregen geschreven. In 687 v.C. werd het beschreven als een meteoren die vallen als regen. Ook de komende jaren blijven de meteoren terugkomen. Het is dus geen uniek fenomeen, maar zeker wel speciaal om te zien.

Meteoren verbranden door de hoge snelheid i.c.m. de wrijving in onze atmosfeer. Gesteente dat niet helemaal verbrandt en de aarde weet te bereiken noemen we een meteoriet.
Meteoren verbranden door de hoge snelheid i.c.m. de wrijving in onze atmosfeer. Gesteente dat niet helemaal verbrandt en de aarde weet te bereiken noemen we een meteoriet.

Vallende sterren
In de volksmond worden meteoren ook wel vallende sterren genoemd. In werkelijkheid gaat het niet om sterren die vallen, maar om zeer kleine stukjes gesteente en gruis dat onder hoge snelheden de aardatmosfeer binnenkomt en op ongeveer 80–120 km hoogte verdampen. De snelheden van de meteoren van de Lyriden zijn gemiddeld zo'n 47 km/s, dat is circa 168.480 km/uur!!! Het lichtflitsje dat we zien is met name de lucht om het steentje heen die aan het gloeien gebracht wordt. Een meteorenzwerm is een verzameling van meteoren die rond dezelfde tijd en in hetzelfde gebied aan de hemel zichtbaar zijn.

Atmosfeer_Opbouw_v1_03.jpg
De verdeling van waar wat gebeurt in onze atmosfeer. Meteoren branden vaak in de Mesosfeer, maar kunnen soms verder in onze atmosfeer komen.

Zijn ze komende nacht te zien?
Als je de meteoren wilt zien moet je rond een uur of 4 je bed uit en naar buiten. Er zit wel een addertje onder het gras want er komt wat meer bewolking aan waardoor ze waarschijnlijk wat lastig te zien zijn. 

Check hier het actuele weerbericht.

(bron: hemel.waarnemen.com)


21-04-2022 om 10:30 door Nicolien Kroon

Een moment geduld aub...
Een moment geduld aub...