De zondag doet vandaag zijn naam eer aan: de zon schijnt de hele dag volop! Met een temperatuur van rond de 10 graden en een stevige bries uit het zuidoosten, voelt het nog niet heel warm aan. Uit de wind en in de zon daarentegen, lijkt het soms wel bijna lenteachtig. De ‘winter’ van 2021-2022 zit er dan ook bijna op, want dinsdag start de lente: de meteorologische lente om precies te zijn. Ken jij het verschil tussen de meteorologische en de astronomische lente? En waarom is dat verschil er eigenlijk?
Na een nacht met op veel plaatsen lichte vorst, volgt vandaag een stralend zonnige dag. De lucht is blauwer dan blauw en er kan worden genoten van een heerlijk zonnetje! De lente is niet meer ver weg...
Meteorologisch of astronomisch?
Meteorologisch
Voor ons als meteorologen begint aanstaande dinsdag de lente, want het is dan 1 maart. De astronomische lente begint dit jaar pas op 20 maart. Om verwarring te voorkomen, is besloten dat meteorologische seizoenen altijd op de 1e dag van een maand beginnen. De lente begint hierbij op 1 maart, de zomer op 1 juni, de herfst op 1 september en de winter op 1 december. Dit is voor meteorologen fijn aangezien het simpelweg makkelijk te onthouden is, maar misschien nog wel belangrijker: het is makkelijk rekenen als we de weerdata van verschillende seizoenen met elkaar statistisch willen vergelijken. De astronomische lente heeft namelijk steeds een andere starttijd (en soms ook een andere startdatum), waarbij het enkele uren en minuten kan verschillen. Voor het vergelijken van seizoenen met elkaar is dit niet praktisch.
Astronomisch
De start van astronomische seizoenen is een stuk lastiger. Het heeft namelijk allemaal te maken met de exacte stand van de zon ten opzichte van onze planeet. De winter begint bijvoorbeeld zodra de zon op één lijn staat met de zuidelijke keerkring (Steenbokskeerkring): het is de dag die samenvalt met de kortste dag op het noordelijk halfrond. De zomer begint dan logischerwijs wanneer de zon op één lijn staat met de noordelijke keerkring (Kreeftskeerkring): de kortste dag op het zuidelijk halfrond (hier begint dan de winter en bij ons de zomer). Tussen de wisseling van deze seizoenen zitten nog de herfst en de lente.
De stand van de zon verschuift tussen die seizoenen heen en weer van de noordelijke keerkring naar de zuidelijke keerkring en kruist ook de evenaar. Het moment dat de zon dan loodrecht op de evenaar staat (ook wel ‘equinox’ genoemd), is het moment dat de lente start! Vervolgens staat de zon zo’n 3 maanden later recht boven de Kreeftskeerkring (start van onze zomer), waarna de zon zo’n drie maanden later weer de evenaar kruist (start van de herfst). Om het nog ingewikkelder te maken: een jaar duurt nooit exact 365 dagen met als gevolg dat de seizoenswisselingen ieder jaar net op een ander tijdstip (en soms dus ook net op een andere datum) plaatsvinden. Dit jaar zal de astronomische lente starten op 20 maart om 16:33.
De astronomische lente start wanneer de zon loodrecht boven de evenaar staat wanneer de stand van de zon zich vanaf de zuidelijke keerkring beweegt naar de noordelijke keerkring. Dit jaar valt dat moment op 20 maart om 16:33: de start van de lente!
De dagen lengen
Je hebt het vast en zeker al gemerkt: het is steeds langer licht. De zon komt steeds eerder op en gaat later onder, de vogels beginnen al vroeg te fluiten: het lente-gevoel begint te komen. Het aankomende seizoen heet dan ook niet voor niets ‘lente’… Misschien heb je er nooit bij stilgestaan, maar het woord ‘lente’ heeft betrekking op het lengen van de dagen (‘lengte’). Op dagen dat de zon volop schijnt, kunnen we genieten van vele zonuren. Vandaag zijn dat er 10 en de komende weken zal het maximum aantal haalbare zonuren op een dag alleen maar verder toenemen. De zon heeft langer de tijd om te schijnen en om het aardoppervlak op te warmen.
Hét kenmerkende van de lente: de dagen gaan lengen. De zon gaat steeds eerder op en later onder. Gelukkig werkt de zon vandaag en morgen in ieder geval alvast goed mee!
Doet het weer ook mee met de meteorologische lente?
De vraag is natuurlijk, doet het weer er vanaf dinsdag ook een schepje bovenop en wordt het lenteachtig weer? Terwijl het vandaag en ook morgen nog volop zonnig zal zijn met temperaturen rond een graad of 10, heeft de zon het op dinsdag helaas al een stuk lastiger... De sluierbewolking die morgen aan het einde van de middag en in de avond vanuit het westen het land in zal komen, is een voorbode van een zwakke storing die op dinsdag boven ons land ligt. Er is veel bewolking en vooral in het (noord)westen kan hier een spatje regen uit vallen. De meeste kans op wat zonuren is weggelegd voor het oosten van ons land.
In de dagen erna herstelt het weer zich en blijft het naar verwachting zo goed als droog op woensdag en donderdag, maar zo volop zonnig als vandaag en morgen zal het dan niet meer worden. De zon zal zich zeker laten zien, maar er zijn ook van tijd tot tijd wolkenvelden. Bovendien zijn de temperaturen ook nog niet lenteachtig te noemen, ze liggen rond of een fractie boven normaal. Vanaf vrijdag neemt de kans op een licht wisselvallig weertype weer toe. Check in ons weerbericht alle details over het weer en wie weet kunnen we binnen de kortste keren in een shirtje van de zon genieten.
Probeer vandaag en morgen zeker van de zon te genieten, op dinsdag zal de zon namelijk een stuk minder vaak te zien zijn... Daarna lijkt het weer zich wat te herstellen, maar zo volop zonnig als vandaag en morgen lijkt het naar verwachting niet te worden.
