Deze zomer verloopt bijzonder droog. Al vielen er de afgelopen tijd enkele buien, het is niet genoeg om de droogte te herstellen. Door de droge grond verdwijnt het regenwater snel naar het diepe grondwater. Daardoor komt er weinig regenwater in de kanalen en rivieren terecht. Het gevolg? Bijna recordlage waterstanden en -afvoer bij Lobith!
Ook in de buurlanden, oftewel het stroomgebied van de Rijn, is minder regen dan normaal gevallen. Daardoor is de Rijnwaterstand bij Lobith bijna recordlaag. Afgelopen vrijdag bereikte de afvoer sinds het begin van de zomer haar laagste niveau van iets minder dan 900 m³/s. In de tussentijd is deze weer licht gestegen door de buien die aan het einde van vorige week in delen van Duitsland zijn gevallen. Het duurt ongeveer 5 dagen voordat het regenwater in Zuid-Duitsland Nederland bereikt.
Afvoer bij Lobith
De lage afvoer van augustus 2018 is zeker geen zeldzaamheid. Lage afvoeren komen vooral in de maanden september tot en met november voor. Dat het laagtepunt al zo vroeg in de zomer valt, is wél bijzonder. De huidige afvoer staat in de top 3 van lage afvoeren ooit gemeten. De laagste afvoer bij Lobith was, sinds de metingen zijn begonnen, tussen 600 en 650 m³/s in november 1947.
Foto: Joyce Derksen (Doornenburg)
Waterstand bij Lobith
De laagste waterstand ooit bij Lobith werd op 1 december 2011 bereikt. Toen bedroeg het waterniveau 6,89 m boven NAP. Deze zomer was de waterstand al een keer naar 6,96 m boven NAP gezakt. Bijna recordlaag! Misschien wordt het record later dit jaar wel gebroken. Dat ligt aan hoeveel regen er in de stroomgebieden valt.
Een lage waterstand gaat niet altijd gepaard met een lage afvoer. In december 2011 lag de afvoer met 840 m³/s ruim boven de laagste afvoer ooit gemeten. Door erosie daalt de bodem ieder jaar met gemiddeld 1,5 tot 2,0 cm en vervolgens ook de waterstanden. Door de bodemdaling past bij dezelfde waterstand nu ongeveer 75 m³/s meer water in de rivier dan 15 jaar geleden.
Problemen en gevaren bij lage waterstanden en afvoeren
Verzilting staat bovenaan de lijst! Hoe lager de waterstanden en afvoeren, hoe sneller het water verzilt. Bij verzilting van water neemt het zoutgehalte van water geleidelijk toe. Verzilting tijdens lage waterstanden en afvoeren is vooral een probleem in het Benedenrivierengebied. De lage afvoer zorgt ervoor dat zeewater via de Nieuwe waterweg het Benedenrivierengebied binnendringt. De tegendruk van de zoete rivierwater is tijdens lage afvoer minder krachtig. Er moet dan extra zoet water vanuit het oosten worden aangevoerd om de omliggende gebieden te voorzien van zoet water.
Lage waterstanden en -afvoeren is ook heel vervelend voor de scheepvaart. Lage waterstanden en -afvoeren betekenen minder vaardiepte voor schepen. Soms kunnen delen van de rivier zelfs helemaal niet meer worden gebruikt.
Foto: Martin Herms (Dieren)
Regenverwachtingen
De komende dagen vallen er weer enkele buien in het stroomgebied van de Rijn. Vooral begin dit weekend is dat het geval. Dat betekent dat de afvoer in de loop van volgende week weer wat kan stijgen.
Neerslagverwachting op vrijdagavond om 20:00.
Meer informatie over de afvoer van de Rijn en de waterstand bij Lobith vind je hier.
