De herfst is afgelopen zaterdag van start gegaan. Inmiddels zie je hier en daar al wat bladeren vallen en enkele bomen beginnen al voorzichtig van kleur te verschieten. Daarnaast schieten de paddenstoelen de grond uit en het laatste waar je misschien in deze periode aan denkt is: hooikoorts.
Wat is hooikoorts
Voor de voortplanting maakt een bloem, plant of een boom stuifmeel of pollen aan. Het transport van pollen wordt verzorgd door insecten en door de wind. Wanneer nu het pollen door lucht zweeft kan dat ongehinderd worden ingeademd door de mens. Ook komt het stuifmeel ongehinderd in de ogen. Pollen bevat eiwitten en sommige van deze eiwitten veroorzaken allergische reacties bij mensen (die daar gevoelig voor zijn). De hooikoortsklachten die ervaren worden lopen uiteen van tranende ogen, lopende neuzen, hoestsalvo’s tot vermoeidheid, concentratieverlies en verminderde alertheid.
Elektronenmicroscoop-foto van verschillende pollenkorrels (foto: wikipedia)
Niet iedereen is allergisch voor pollen en bovendien geven niet alle planten allergeen pollen af. Grassen veroorzaken overigens de meeste allergische klachten en daar komt de term hooikoorts vandaan. In het verleden werd namelijk de link gelegd tussen de jeukende ogen, geïrriteerde luchtwegen en het hooiseizoen. Bij hooikoorts denken dan ook meestal aan de zomer en lente, maar niet aan de herfst.
Hooikoortsseizoen verlengd
Het klimaat verandert en dat merken we ook aan de seizoenen. De herfst en de winter verlopen zachter. Daarnaast neemt het aantal zonuren toe en dat heeft ook een effect op de flora in Nederland. Groei- en bloeiperiodes worden langer, waardoor allergeen stuifmeel ook langer wordt afgegeven en in de lucht zweeft. Daarnaast weten planten en kruiden zich hier in het zachter wordende klimaat te vestigen en te vermenigvuldigen. Iets wat voorheen niet mogelijk was.
Pollenkalender
Ambrosia
Een van de kruiden die voorheen niet veel voorkwam in het noordwesten van Europa is de Ambrosia. Door het zachtere klimaat is dit echter veranderd en komt de Ambrosia op steeds meer plaatsen voor. Laat nu dit ‘onkruid’ sterk allergeen stuifmeel produceren en wel in de maanden september en oktober. Dit is een van de redenen dat mensen met hooikoortsklachten ook nu nog last hebben van hooikoorts.
Heb je Ambrosia in de tuin? Advies is om dit onkruid te verwijderen. Hoe herken je Ambrosia? check 't hier op de website van Pollennieuws.
Ambrosia (bron: Pollennieuws)
Andere veroorzakers
Een ander kruid wat in dit jaargetijde irritatie aan luchtwegen en ogen kan veroorzaken is de Bijvoet. Voor de meeste bomen is de bloeiperiode allang voorbij, zo ook het veroorzaken van overlast gevend pollen. Alleen de Atlasceder is hierop een uitzondering. Van de meeste grassen is het hooikoortsseizoen voorbij, maar ook hierop zijn een paar uitzonderingen. Engels Raaigras, Glanshaver en Straatgras kunnen in deze periode nog sterk allergeen pollen produceren.
Atlasceder
Paddenstoelen en klachten?
In de herfstperiode komen de paddenstoelen op en die produceren vervolgens zogenaamde schimmelsporen. Net als stuifmeel zorgen sporen voor de voortplanting van de paddenstoelen en de verspreiding gaat ook door de lucht. Schimmelsporen kunnen helaas ook irritatie veroorzaken aan luchtwegen en ogen.
Onlosmakelijk met de herfst verbonden - paddenstoelen (foto: Diederick van Nieuwburg)
Klachten zijn onder andere benauwdheid, loopneus, niesbuien en jeukende ogen. Mensen die last hebben van schimmelallergie zijn vaak ook hooikoortspatiënt. Omdat sporen veel kleiner zijn dan pollenkorrels kunnen ze dieper in de longen doordringen. Schimmelallergie komt minder frequent voor dan pollenallergie, maar kan wel degelijk bijdragen aan klachten in de herfstperiode.
Er is momenteel nog relatief veel stuifmeel in de lucht.
Jeukende vooruitzichten
Van de paddenstoelen gaan we terug naar de planten, want de hooikoortskaarten kleuren momenteel oranje. Het droge, winderige, zachte en veelal zonnige weer zorgen ervoor dat er deze dagen nog relatief veel stuifmeel in de lucht zit. Houd dan ook rekening met verhoogde hooikoortsklachten. Later deze week neemt de kans op regen toe, waardoor de lucht kan worden schoongespoeld. In het weekend keert het droge nazomerweer echter terug en daarmee ook de hooikoortsklachten.
Vooruitzichten deze week.