Het is het seizoen van de festivals. Veel mensen trekken eropuit om van hun favoriete artiesten te genieten. Onderweg er naartoe streamen ze die muziek om alvast in de sfeer te komen. Maar hoe vervuilend is de muziekindustrie en kan het ook een beetje groener?
Hoe vervuilend is de muziekindustrie?
Concerten zorgen voor afval en CO2-uitstoot en zijn over het algemeen niet gunstig voor het milieu.
· Hoeveelheid brandstof die de artiest(en) verbruiken tijdens reizen
· Aantal concertbezoekers en medewerkers
· Afstand die concertbezoekers en medewerkers afleggen
· Energieverbruik voor het onderbrengen van alle bezoekers, niet-lokale medewerkers en artiesten (bijvoorbeeld CO2e-uitstoot van hotels)
· Energieverbruik voor podium, geluid, verlichting en ventilatie op de locatie
· Energieverbruik van elektronische apparaten van het publiek (zoals mobiele telefoons)
· Energieverbruik voor voedselproductie, -verwerking en -service
· Afval van voedsel, verpakkingen en plastics
· Energieverbruik en afvalproductie bij merchandise verkoop op locatie
· Energie en grondstoffen die worden verbruikt en afval dat wordt geproduceerd door fast fashion trends bij concertgangers (zoals glitter en kleding voor eenmalig gebruik)
Er is misschien iets moeilijker een voorstelling van de te maken maar ook streaming is erg vervuilend. Streaming heeft mogelijk een lagere ecologische voetafdruk dan fysieke dragers zoals cd’s of vinyl, maar door de enorme populariteit ervan worden die besparingen grotendeels tenietgedaan. Volgens Zero Carbon steeg het gebruik van streamingdiensten in 2020 met 70% ten opzichte van het voorgaande jaar, mede door de pandemie. Gemiddeld streamt een persoon ongeveer vijf uur aan content per dag. Dit leidt jaarlijks tot zo’n 1,57 miljoen ton CO2-uitstoot, ofwel 0,57 miljard ton per jaar.
In een interview met het New Statesman berekende Sharon George van de Keele University dat het streamen van een album gedurende vijf uur qua CO2-uitstoot gelijkstaat aan het produceren van een plastic cd. Voor een vinylplaat ligt dat vergelijkingspunt op zeventien uur streamen. Als je dan streamt kun je beter via je mobiel zonder beeld luisteren dan bijvoorbeeld op je laptop.
Nu muziekstreaming wereldwijd blijft groeien en steeds meer diensten worden gelanceerd, zal de milieubelasting alleen maar toenemen. Toch beloven veel streamingsdiensten tegen 2030 CO2 neutraal te zijn.
De muzikanten en organisatoren
Muzikanten proberen hier iets aan te doen door klimaatneutraal of zelfs ‘netto nul’ te opereren om de impact te verkleinen. Artiesten verlagen hun eigen ecologische voetafdruk en kopen CO2-certificaten aan om de onvermijdelijke uitstoot te compenseren. Van Coldplay tot Pearl Jam, John Jackson en Billie Eilish: steeds meer artiesten werken samen met non-profitorganisaties om hun ecologische voetafdruk te verkleinen en concerttours klimaatneutraal te maken. Billie Eilish die al vanaf haar 12e vegan is (na vegetarisch te zijn opgevoed) zorgt onder andere voor vegan maaltijden voor heel de crew.
Een voorbeeld van zo’n non-profitorganisatie is REVERB, die als verduurzamingspartner optreedt bij liveconcerten. Deze groep zorgt ervoor dat er tijdens evenementen duurzame maatregelen worden genomen. Zo werken ze samen met locaties om herbruikbare producten beschikbaar te stellen voor concertbezoekers. De organisatie werkt ook samen met tournees om fans te betrekken. Bij elk concert waar ze actief zijn, richten ze ‘eco-dorpen’ op waar bezoekers met vrijwilligers kunnen praten over manieren waarop ze zelf een positieve impact kunnen maken. Daarbij hoort bijvoorbeeld het gebruik van gratis waterkraanpunten en het verminderen van wegwerpplastic flessen. Deze initiatieven zorgen voor minder plastic afval én een lagere CO2-uitstoot.Tot nu toe heeft de organisatie tijdens concerten meer dan 4 miljoen wegwerpflessen weten te vermijden. Ook werd er een vermindering van CO2-uitstoot gerealiseerd ter grootte van 300.000 ton. Dat staat gelijk aan het voorkomen van de uitstoot van 1,5 miljoen kilo verbrand steenkool. Deze resultaten kwamen tot stand doordat grote artiesten en bands klimaatbeloftes hebben gedaan en nagekomen. Naast dat REVERB verduurzamingspartner is tijdens liveconcerten, zijn ze ook een soort marktplaats voor gebruikte of vintage instrumenten.
Wat te doen
Bewustwording is het begin. Deze blog begon met een lijst van vervuilende zaken tijdens concerten en festivals. Stel jouw favoriete artiest treedt op meerdere plaatsen op, kies dan de plaats met de kortste reisafstand en reis zo duurzaam mogelijk. Koop geen wegwerpkleding voor éénmalig gebruik en probeer verder ook zo min mogelijk te verspillen en ruim je rotzooi op.
Koolstofcompensatie (wat veel artiesten en organisatoren al doen) is geen vervanging voor het verminderen van de eigen uitstoot van een organisatie. Als koolstofcompensatie de enige duurzame actie van een organisatie is, dan komt dat neer op greenwashing. Gelukkig wordt er steeds meer gekeken naar duurzame oplossingen en niet alleen de administratieve/rekenkundige oplossing van certificaten kopen.
Waar of hoe je naar muziek luistert, vergeet vooral niet heel erg te genieten!
