De zon schijnt, het wordt vandaag en morgen nog tropisch warm, en Nederland snakt naar verkoeling. Maar juist tijdens zulke warme dagen ligt het gevaar van hittestress op de loer – niet alleen buiten, maar vooral ook in stilstaande auto's.
Zelfs op het strand wordt het erg warm. Foto: Janneke Middendorp, Hoek van Holland
Wat is hittestress eigenlijk?
Hittestress ontstaat wanneer je lichaam moeite heeft om overtollige warmte kwijt te raken. Normaal gesproken koel je af door te zweten, maar bij hoge temperaturen en weinig ventilatie werkt dat systeem minder goed. Zeker als er ook nog eens een hoge (Nederlandse) luchtvochtigheid is. Je lichaam raakt oververhit, wat kan leiden tot hoofdpijn, duizeligheid, concentratieproblemen of zelfs flauwvallen. Vooral ouderen, jonge kinderen en mensen met een chronische aandoening lopen extra risico.
In Nederland komt dit probleem steeds vaker voor. Door klimaatverandering krijgen we meer en langere periodes met extreem warm weer. Steden als Rotterdam en Amsterdam warmen extra snel op door beton, steen en asfalt – dit noemen we het hitte-eilandeffect.
De stille oven: hoe heet wordt het in een auto?
Wat veel mensen onderschatten, is hoe snel een auto verandert in een oven. Zelfs bij een buitentemperatuur van "slechts" 24 graden kan het binnen tien minuten al 34 graden worden in een afgesloten auto. Na een half uur loopt dat op tot boven de 45 graden. Staat de auto in de volle zon? Dan kun je al snel temperaturen boven de 60 graden aantikken. Bij tropische waarden zoals vandaag en morgen gaat dat nog veel sneller!
In landen als de VS zijn de gevaren hiervan ook bekend. Alleen al dit jaar overleden daar al meerdere jonge kinderen doordat ze in hete auto's achterbleven. In Texas is het dodental als gevolg van oververhitting in voertuigen in 2025 opgelopen tot elf. Hartverscheurend, en het toont aan hoe gevaarlijk onderschatte hitte kan zijn.
Kan dat ook in Nederland gebeuren?
Ja, absoluut. Misschien zijn onze zomers gemiddeld een stuk minder heet dan in Texas, maar ook hier kunnen auto's in korte tijd levensgevaarlijk warm worden. Elk jaar zijn er in Nederland meldingen van kinderen of dieren die uit oververhitte auto’s gered moeten worden. Vaak is het 'maar even' – een boodschap, een telefoontje – maar die paar minuten kunnen het verschil betekenen tussen leven en dood.
Tips om hittestress en auto-ongelukken te voorkomen
- Laat nooit kinderen of dieren achter in een geparkeerde auto. Ook niet voor een paar minuten. Echt nooit!
- Zorg voor ventilatie en schaduw. Parkeer in de schaduw, gebruik zonneschermen, en zet eventueel een raampje op een kier (al is dat geen garantie).
- Drink voldoende water. Vochttekort verergert hittestress.
- Ken de signalen van oververhitting. Denk aan hoofdpijn, rode huid, snelle hartslag of verwardheid.
- Check kwetsbaren. Ouderen, buren of familieleden die slecht ter been zijn, lopen extra risico tijdens hittegolven.
- Vermijd zware arbeid of sporten op het heetst van de dag.
Tot slot
We denken bij hitte vaak aan verkoeling: zwembad, ijsje, airco. Maar laten we ook denken aan veiligheid. In Nederland krijgen we steeds vaker te maken met tropische dagen – en de gevaren daarvan mogen we niet onderschatten. Een beetje bewustzijn kan levens redden. Na woensdag koelt het overigens weer flink af en is het voorlopig gedaan met de extreem hoge temperaturen.
