Het hitte-eilandeffect laat je misschien denken aan een zonnige vakantie op een tropisch eiland, maar daar gaat het helemaal niet om. Het heeft te maken met het temperatuurverschil tussen steden en het omliggende landelijk gebied.
Foto: Walid Alhamawi (Groningen)
Misschien heb je het al gemerkt dat er ’s nachts makkelijker ijs vormt in een landelijk gebied dan in een stedelijk gebied. Of dat het duidelijk kouder is buiten de stad. Dat is een echte verschijnsel! Soms kan de temperatuur tussen steden en de omgeving tot 4 graden verschillen! Daar zijn verschillende oorzaken voor en het heeft meerdere gevolgen.
Oorzaken
In steden worden er meer zonlicht geabsorbeerd door asfalt, gebouwen en andere structuren. ’s Avonds wordt er ook minder hitte uitgestraald dan bijvoorbeeld in een landelijk gebied (dus minder warmteverlies).
Uitstraling in de nacht: Overdag wordt het aardoppervlak opgewarmd door de zon. 's Avonds en 's nachts wordt de warmte weer uitgestraald en koelt het aardoppervlak af.
Verder komt er meer warmte vrij in een stedelijk gebied vanwege menselijke activiteiten zoals verwarming, auto’s en fabrieken.
Foto: Sjef Kenniphaas (Egmond aan Zee)
Nog een andere oorzaak van het hitte-eilandeffect is dat in steden er minder verdamping voorkomt doordat ze grotendeels uit verharde oppervlakten bestaan.
In Nederlandse steden verloopt het net wat anders dan in steden elders ter wereld, vanwege relatief veel water in de steden en het feit dat de warmtecapaciteit van de Nederlandse huizen relatief laag is. Toch is er ook hier al een verschil te zien en met klimaatverandering wordt dan alleen maar erger.
Foto: Geurt van Roekel (Amsterdam)
Gevolgen
Een gevolg van het hitte-eilandeffect is dat hittegolven erger worden. Dat lijdt ertoe dat ook de problemen tijdens hittegolven verergeren, zoals hittestress.
Ook kan het ertoe leiden dat bijvoorbeeld asfalt minder lang meegaat. Dat moet dan vaker worden vervangen wat ook weer niet goed is voor het milieu (denk aan het vervaardigingsproces en klimaatverandering).
Klimaatverandering
De nieuwste berekeningen duiden aan, dat in het jaar 2100, de steden wereldwijd met een gemiddelde temperatuur van 4,4 graden zouden kunnen stijgen. Dat is veel meer dan de 1,5 graden gemiddelde opwarming van de aarde van het Klimaatverdrag.
Hogere temperaturen in de steden vormen een ernstig probleem voor de volksgezondheid. Er zullen meer hittegolven voorkomen en die waarschijnlijk ook nog eens langer duren!
Met een hogere temperatuur (in de steden) moet er meer worden gekoeld, waardoor er meer van het broeikasgas CO2 wordt uitgestoten. Dat zorgt er weer voor dat de aarde meer of sneller opwarmt. We belanden in een vicieuze cirkel.
Maar dit weekend hoeven we ons daar geen (grote) zorgen over te maken!
Zaterdagmiddag trekt vanuit het zuidwesten een storing over het land, waardoor heel Nederland kans maakt op sneeuw! Het betekent wel dat het kouder wordt en dat er meer verwarmd moet worden. Meer energieverbruik (vooral afkomstig van steenkool) is geen goed nieuws als het gaat om klimaatverandering. Het is maar van korte duur dus ga vooral genieten van de witte, winterse wereld morgen!
Foto: Erica van Leeuwen-de Bruijn (Goes)