In oorlogstijd en tijdens militaire operaties speelt het weer een belangrijke factor. In sommige gevallen kan het weer zelfs de uitkomst van een oorlog bepalen. In Oekraïne is de herfst ingevallen en het Russische leger probeert te profiteren van de veranderende weersomstandigheden. Door de verslechterende weercondities zijn de verdedigende Oekraïense drones minder effectief en daar probeert Rusland gebruik van te maken.
Met het invallen van de herfst is er in Oekraïne de afgelopen tijd vaker sprake van regen, wind en tijdens rustig weer mistige condities. Regen en mist veroorzaken een verslechterd zicht en daar zijn de Oekraïense drones minder effectief. Het zijn juist deze drones die niet alleen een aanvallende functie vervullen, maar ook een cruciale rol spelen in Oekraïense verdediging aan het front. Het lijkt erop dat het Russische leger gebruik maakt van deze situatie.
Volgens de Amerikaanse denktank Institute for the Study of War (ISW), die de oorlog al vanaf het begin intensief monitort, zag de afgelopen dagen zeker drie pogingen van de Russen om onder dekking van mist en regen door de Oekraïense linies te breken. Dit in de hoop dat ze door de gure weersomstandigheden minder goed te zien zouden zijn. Of de aanvallen succesvol waren is niet bekend. Beide partijen melden successen, maar geverifieerd bewijs is er tot op heden niet. Feit is wel dat weercondities een cruciale en beslissende rol kunnen spelen in oorlogsvoering en de geschiedenis kent vele voorbeelden daarvan.
Landing in Normandië
Het bekendste voorbeeld uit de recente geschiedenis is D-Day, de grote geallieerde invasie die op de stranden van Normandië plaats vond op 6 juni 1944. Het weer en de weersverwachting speelden een doorslaggevende rol in de planning, uitvoering en het uiteindelijke slagen van de gigantische operatie. Meer hierover is te lezen in de blog D-Day en de landing in Normandië.
Normandië, D-Day juni 1944
Goddelijke wind
Ruim 700 jaar eerder dan D-D-day zorgde natuurgeweld dat een grote invasiemacht tot tweemaal toe grotendeels werd vernietigd. In het jaar 1274 probeerde de Mongoolse leider Koeblei Khan met een invasieloot Japan aan te vallen en te veroveren. Een zware storm of tyfoon stak hier een stokje voor en een groot deel van de vloot ging ten onder. 7 jaar later werd een tweede poging ondernomen met 4500 schepen en 140.000 manschappen. Dit draaide opnieuw uit op een totale mislukking, de ironie wil opnieuw door de komst van een tyfoon. Voor de Japanners voor de tweede maal de redding en sindsdien wordt een tyfoon 'Kamikaze' genoemd, wat goddelijke wind betekent.

Spaanse Armada
Een ander voorbeeld van hoe het weer militaire operaties beïnvloedt vond 300 jaar later plaats. In de zomer van 1588 rustte de Spaanse koning Fillips II een enorme vloot of armada uit met 130 schepen met aan boord 30.0000 manschappen. De bedoeling was om Engeland te overweldigen, maar al kort na het vertrek van deze vloot sloeg de ene storm na de andere toe. Na een aantal weken keerde door het slechte weer en de zeeslagen slechts de helft van de aanvalsmacht terug. Veel schepen bleken bovendien onherstelbaar beschadigd.
Spaanse Armada wordt verslagen, mede door het weer.
Napoleon en de Russische winter
Niet alleen op zee, ook op land ondervonden legerleiders de nodige tegenslagen door het weer. Napoleon, een ervaren en kundig veldheer vergiste zich of onderschatte de elementen van het weer in de veldtocht in Rusland. De veldtocht begon in de laatste week van juni 1812. In de eerste dagen van de veldtocht kreeg het Franse leger te maken met onophoudelijke regen, waardoor de wegen in modderpoelen veranderden. Hierdoor stagneerden de aanvoer van voedsel en medicijnen etc. Kort daarop volgde een hittegolf, waardoor veel soldaten stierven van dorst en ziekte doordat de soldaten uit drassige poelen en rivieren dronken. Na de eerste twee weken waren er al 135.000 Franse soldaten gestorven. De aanval bleek in de maanden daarna niet succesvol; het Russische leger was niet verslagen. Medio oktober 1812 blies Napoleon in Moskou de aftocht. Tijdens de terugtocht viel de barre Russische winter toe. Een groot deel van het overgebleven Franse leger kwam vervolgens op door bevriezing en honger.
Napoleon's Grande Armee lijdt grote verliezen tijdens de Russische winter.
Drie jaar later kreeg Napoleon opnieuw met de elementen van het weer te maken. Voorafgaand aan de beslissende slag van Waterloo in 1815 regende het een aantal dagen stevig door. De Franse soldaten, die in de openlucht sliepen, waren hierdoor doorweekt en raakten verzwakt. Daarnaast was de grond verzadigd, waardoor kanonnen vast kwamen te zitten. Napoleon besloot om te wachten met aanvallen, zodat zijn manschappen konden opdrogen evenals dat de grond kon drogen. Door deze vertragingen waren zijn tegenstanders in staat zich te kunnen versterken. De slag bij Waterloo werd zijn laatste veldslag evenals zijn definitieve nederlaag.
Hoe de situatie zich verder ontwikkelt in Oekraïne, enkel op basis van de weersveranderingen is vanzelfsprekend niet te zeggen. Daarvoor spelen ook veel andere factoren een rol. Volgens de laatste berichtgeving is er weinig beweging of verandering in de fontlinie.
bron: BNR
