De temperaturen liepen de afgelopen tijd op naar waarden rond 22 graden; geen zomerse waarden. Om de stempel van 'zomerse temperatuur' te verkrijgen moet het 25 graden of meer zijn. Toch was het voor het gevoel niet koud, sterker nog: het voelde benauwd aan. Hoe kan dat toch dat het de ene keer bij 22 graden frisser aanvoelt en de andere keer juist zo benauwd?
De temperatuur liep vanochtend al rap op richting 20 graden en met al 't vocht in de lucht voelde het benauwd aan. (foto: Michiel Looyenstein)
Warmtehuishouding
Om dit te verklaren beginnen we eerst bij de mens. Het menselijk lichaam moet constant op ongeveer 37 graden gehouden worden. Dit wordt bereikt doordat het lichaam de warmte die het continu produceert afgeeft aan de lucht. Dat gaat natuurlijk makkelijk wanneer het buiten 10 graden is. Maar wanneer het 30 graden is wordt het al een stuk lastiger om de warmte af te voeren, laat staan bij 37 graden buitentemperatuur of hoger!
Afkoeling van het lichaam door wind.
De afgelopen dagen werd de zomerse 25 graden niet gehaald en toch voelde het benauwd aan.
Wind
Het lichaam raakt dus de warmte kwijt door uitstraling. De afvoer van deze warmte wordt versneld wanneer het waait. Het verschil is goed te merken wanneer het op een zomerdag 25 graden en windstil is of wanneer er een matige bries waait. Binnenshuis passen de versnelde afvoer van warme toe door het gebruik van een ventilator.
Zweet
Onder aangename condities wordt de warmte gewoon uitgestraald of afgegeven. Maar bij hoge temperaturen en bij inspanning van het lichaam wordt meer warmte geproduceerd en is uitstraling niet meer voldoende. Het lichaam weet in zulke situaties op de gewenste 37 graden te blijven en wel door middel van het principe verdamping. Verdamping? Ja, want wanneer mensen het warm krijgen gaan ze immers zweten. Dat zweet verdampt vervolgens en de warmte die daarvoor nodig is wordt onttrokken aan het lichaam. Het lichaam koelt daardoor af. Zo kunnen mensen ook bij temperaturen van 40 graden of meer (over)leven. De wind zorgt overigens ook voor een makkelijke afvoer van warmte. De verdamping van zweet wordt door de wind namelijk versneld.
Hitte-index. Bij 40% luchtvochtigheid voelt 27 graden totaal anders aan dan bij 80%
De luchtvochtigheid is van groot belang bij de temperatuurhuishouding van de mens. Wanneer de lucht droog is verdampt het zweet gemakkelijk en raakt het lichaam niet oververhit. Het wordt echter een probleem wanneer de luchtvochtigheid toeneemt. Het verdampingsproces gaat minder gemakkelijk en daarom wordt het lichaam niet voldoende gekoeld. Dit is precies de reden waarom het benauwde weer als oncomfortabel wordt ervaren.
'Slechts' 23 graden, bewolkt en benauwd warm... (foto: Jannes Wiersema)
...door de zeer hoge luchtvochtigheid (foto: Jannes Wiersema)
Blijft het zo benauwd?
Waait de wind vandaag nog zwak uit de oosthoek, de komende dagen trekt de wind aan en draait naar het noorden. Je zou dan wat koelere en droge lucht verwachten, maar helaas. De luchtvochtigheid blijft tot en met donderdag vrij hoog. Door de aantrekkende wind voelt het wel wat minder benauwd aan, maar echt koel zal 't niet aanvoelen. Vanaf vrijdag wordt de lucht droger en tegelijkertijd ook het weerbeeld. De zon komt vaker kijken en het wordt minder benauwd.
Vooruitzichten (RTLWeer / Buienradar)
