Heb jij de afgelopen week lopen snotteren? Grote kans dat dit komt door hooikoorts! Bijna een miljoen mensen zijn gevoelig voor pollen van de berk en laat dat nu juist de boom zijn die op grote schaal aan het bloeien is. Inmiddels komen daar de grassen nog eens bovenop, resulterend in een waarde van 7 op de pollenradar!
Wat is pollen?
De dader van al dat niezen? Pollen. Dat is stuifmeel dat bloemen, planten en bomen gebruiken om zich voort te planten. Stuifmeel, wordt in het bloeiseizoen aangemaakt door de mannelijke planten. Wanneer het pollen in aanraking komt met de vrouwelijke planten vindt de bevruchting plaats. Het pollen wordt van “mannetjes” naar “vrouwtjes” overgebracht door insecten of de wind.
In extreme gevallen kan er zoveel stuifmeel in de lucht zitten dat je het terugvindt op bijvoorbeeld je autoruit.
Hooikoorts
Stuifmeel kan door een licht windje al opgenomen worden in de lucht. Het stuifmeel wordt dan ongehinderd ingeademd door de mens en komt ook ongehinderd in de ogen. Pollen bevat eiwitten en sommige van deze eiwitten veroorzaken allergische reacties bij mensen (die daar gevoelig voor zijn). De hooikoortsklachten die ervaren worden lopen uiteen van tranende ogen, lopende neuzen, hoestsalvo’s tot vermoeidheid, concentratieverlies en verminderde alertheid. Niet iedereen is allergisch voor pollen, er wordt geschat dat in Nederland tussen de 800.000 en 1.5 miljoen mensen zijn die hooikoorts hebben.
Berken
Op dit moment bloeit ruim de helft van de berkenbomen. Deze bomen worden gekenmerkt door de zogenaamde ‘katjes’ die steeds dikker worden en op een gegeven moment open barsten. Hieruit komt vervolgens stuifmeel vrij dat bij naar schatting zo’n 1 miljoen mensen een allergische reactie veroorzaakt. Berkenbomen verstuiven het meeste pollen bij warm en zonnig weer met een licht windje, ondanks de vrij gemiddelde temperatuur is het dit weekend dus bijna ideaal weer voor het verspreiden van berken-stuifmeel.
Veel berken staan momenteel vol in bloei.
Grassen
Maar de berken zijn niet de enige boosdoeners die in deze tijd van het jaar hooikoortsklachten veroorzaken. De eerste grassen beginnen namelijk ook al tekenen van bloei te vertonen. De lagere temperaturen die april tot nu toe gekenmerkt hebben zorgen ervoor dat de bloeiperiode van grassen iets later ligt dan we de laatste jaren gewend waren. Nu de temperatuur echter drie dagen op rij rond of iets boven het gemiddelde ligt en de zon zich ook laat zien kan het hard gaan met de pollenverspreiding van grassen.
De pollenkalender
Bomen, grassen maar ook kruiden maken stuifmeel aan dat allergische reacties teweeg kan brengen. De bloei van al deze verschillende soorten planten valt verspreid over het jaar. Daardoor kun je in bijna elke periode van het jaar hooikoortsklachten ervaren. De meeste klachten komen overigens doorgaans rond mei en juni voor, omdat grassen op de grootste schaal pollen verspreiden. Op de pollenkalender kan je zien welke planten in welke maand(en) bloeien en voor overlast kunnen zorgen.
De pollenkalender, gemaakt in samenwerking met hooikoortsradar en pollennieuws.
Het weer speelt een grote rol
Hooikoortsklachten kunnen per dag verschillen en dat heeft alles te maken met het weer. Allereerst is de temperatuur van belang. Wanneer het bijvoorbeeld te koud is in het voorjaar, heeft geen enkele plant of boom "zin" om te bloeien. Dus wordt er ook geen stuifmeel aangemaakt. Wanneer echter lenteachtige temperaturen zich aandienen gaat het los! Zonlicht speelt daarbij een zeer belangrijke rol, aangezien het de groei en bloei sterk bevordert. Dus op een zonnige en zachte dag zullen de hooikoortsklachten toenemen.
De wind zorgt ervoor dat het stuifmeel loskomt van de planten en door de lucht zweeft. Is het windstil dan merk je dat de hooikoortsklachten gering zijn. Ook de windrichting is van belang. Bij een wind van zee, daar zijn immers geen grassen of bomen, is de hoeveelheid stuifmeel in de westelijke helft van het land aanzienlijk minder dan wanneer er de wind bijvoorbeeld uit het oosten waait.
Tot slot nog regen. Op een regenachtige dag merkt menig hooikoortspatiënt dat hooikoortsklachten zijn afgenomen of er helemaal niet zijn. De regen spoelt namelijk de lucht schoon, waarbij het pollen neerslaat op de grond. Overigens zal aan het begin van een bui in de zomer of lente juist een piek waarneembaar zijn in de concentratie stuifmeel in de lucht. De eerste regendruppels brengen de bomen in planten namelijk in beweging, waardoor het stuifmeel juist in de lucht komt.
Dit zijn de weertypes die passen bij hooikoortsklachten.
Hoe ziet het er de komende dagen uit?
Op de pollenradar zien we vandaag en morgen met name in het zuidoosten hoge waardes rond de 7. Dat is niet zo gek, het mooie weer laat berken en de eerste grassen bloeien. De wind komt vandaag nog uit het noorden, wat de pollenconcentraties iets tempert. Morgen hebben we echter met oostenwind te maken en kunnen mensen dus nog wat meer klachten ervaren. De komende werkweek, met name vanaf dinsdag, lijkt er een kleine afname te zijn in pollenconcentraties. De noordenwind waait af en toe stevig door en de temperaturen gaan omlaag. Tevens zien we dat er meer bewolking is dan dit weekend en kan op maandag of dinsdag lokaal een bui vallen. In de nieuwe werkweek lijkt het er dus inderdaad op dat hooikoortsklachten iets minder zullen zijn dan tijdens dit weekend.
Morgen slaat de pollenradar behoorlijk rood uit!