We spreken in de meteorologie over een landelijke tropische dag als het kwik de grens van 30,0 graden aantikt in de Bilt. Dat gaan we maandag en dinsdag halen, maar wist je dat er ook een tropennacht bestaat? Wat dit inhoudt, hoe vaak deze voorkomt en hoe we een tropennacht meten lees je in deze blog.
Het kwik geeft in de nacht nog een waarde boven de 20,0 graden aan: een tropennacht.
De plaknacht
Een plaknacht komt in de volksmond wat meer voor dan een de naam ‘tropennacht’. Als we betekenis van een plaknacht opzoeken zien we de volgende betekenis; ‘een zeer warme, zwoele nacht waarin men veel zweet en waarin alles zeer plakkerig aandoet’. Maar is elke plaknacht dan een tropennacht? Daarvoor kijken we naar de meteorologische voorwaarden van een plaknacht. We spreken van een plaknacht als de minimum temperatuur van een etmaal (24 uur) op of boven de 20,0 graden ligt.
Kaartje uit het archief van Buienradar, een minimum temperatuur boven de 20,0 graden. Op deze 27 juli 2018 is het record in Deelen (24,4) neergezet.
Zeldzaamheid
Een tropennacht is zeldzaam. Tot nu toe hebben we in Nederland slechts 10 landelijke tropennachten gemeten. De laatste landelijke tropennacht dateert van 12 augustus 2020. Het bleef toen in de Bilt 20,4 graden. De warmste nacht ooit dateert van 27 juli 2018, toen bleef het 22,4 graden in de Bilt. Het record voor Nederland staat op naam van het Gelderse Deelen. Op diezelfde 27 juli 2018 bleef het toen zelfs 24,4 graden! Tropennachten hebben en sterk verband met het opwarmende klimaat. In de vorige eeuw noteerden we 2 tropennachten terwijl in de 20 jaar daarna we er 7 konden noteren. In augustus 2020 waren er in Nederland 3 landelijke tropennachten; een record.
Hoe meten we een tropennacht
Je zou denken dat een tropennacht eenvoudig te meten is, echter zit er een addertje onder het gras. Een minimum temperatuur meten we over een periode van 24 uur. Hierdoor zou een koude avond dus een warme tropennacht teniet kunnen doen. Voorbeeld; de nacht verloopt tropisch, 20,0 graad. In de middag loop het kwik op naar een zomerse 25.0 graden. Tropennacht binnen zou je denken, maar stel nou dat het in de avond afkoelt naar 18,0 graden, dan geldt die 18,0 graden als de minimum temperatuur van die dag en dus gaat de tropennacht niet de officiële boeken in. Dat terwijl de nacht zelf dus wél zo warm was.
Tropennacht op komst?
Het zal inmiddels bekend zijn dat we maandag en dinsdag te maken krijgen met een flinke hitte opstaat. Kunnen we dan ook weer een landelijke tropennacht verwachten? Als we kijken naar de weermodellen op moment van schrijven van deze blog zit een landelijke tropennacht er op dit moment niet in. De nacht van dinsdag naar woensdag gaat wel verlopen als een echte tropennacht, met een temperatuur die niet onder de 20,0 graden uitkomt. Echter later in de ochtend volgt koelere lucht en kan er ook een bui vallen. De verwachting is dat het kwik dan in de Bilt onder de 20,0 graden gaat dalen waardoor een minimumtemperatuur van 20,0 graden of meer op woensdag niet genoteerd kan worden. Dat addertje onder het gras dus. Al lijkt een regionale tropennacht wel mogelijk. Zo kan het in de nacht van maandag naar dinsdag in het zuiden wel warmer blijven dan 20,0 graden. Dit zou betekenen dat met de warme nacht naar woensdag die erna komt een regionale tropennacht dat wél binnen is. Eigenlijk heb je dus 2 warme nachten nodig om een officiële tropennacht te noteren!
De vooruitzichten; woensdag nacht 21 graden landelijk, echter zit een landelijke tropennacht niet in de verwachting door de afkoeling later op de woensdag.
Hitte
Tropennacht of niet, het gaat in ieder geval uitzonderlijk heet worden. Hou rekening met de warmte en volg onze weerberichten!
