De afgelopen dagen was het in het oosten van Europa hommeles door fikse buien met daarbij ook onweer en soms enorme hoeveelheden hagel. Vandaag is het even wat rustiger, maar de komende dagen neemt de kans op stevige onweersbuien in een groot deel van Europa toe.
Supercel
Veel van de buien die in het oosten van Europa voorkwamen, waren zogenaamde supercellen. De supercel onweersbui is een speciale bui die meerdere uren kan blijven bestaan. Deze buitengewoon grote onweersbui heeft een lange levensduur door de zeer effectieve energievoorziening. De supercel kan ontstaan als er bij een onweersbui verticale windschering (afwijking van de windrichting en -snelheid met de hoogte) is. Door deze windschering ontstaat een horizontale draaiing die door de stijgstroom verticaal wordt getild. Hierbij draaien de warme stijgstroom en de koude daalstroom tegen elkaar in. Omdat ze gescheiden zijn, worden de warme stijgwinden die de bui in stand houden niet onderdrukt door de koude daalwinden. Hierdoor kan de bui uren blijven bestaan. De meest ideale condities zijn windruiming en toename met de hoogte.
Neerslag
Een supercel gaat vaak gepaard met zware neerslag (regen of hagel) en (zware) windstoten en veel bliksem. Omdat de neerslag meerdere keren in de stijgstroom mee wordt genomen, kan deze tot hagel uitgroeien. Hoe sterker de opwaartse stroom, hoe vaker de hagelstenen op en neer in de wolk kunnen gaan en hoe groter de hagelstenen worden.
Tornado
Soms kan er zelfs een tornado ontstaan. Deze supercel buien komen in Nederland zelden voor maar in de Verenigde Staten van Amerika zijn ze verantwoordelijk voor bijna alle tornado´s en voor de meest grote hagelstenen. Supercellen zijn berucht vanwege het feit dat ze extreme wind en neerslag produceren. Deze buien laten vaak een spoor van verwoesting achterlaten.
Onweer
Onweer is een veel voorkomend verschijnsel bij supercellen. Door temperatuurverschillen in een wolk ontstaan er elektrische spanningsverschillen (een temperatuurverschil van 1°C komt overeen met 2 mV). De ijsdeeltjes krijgen een positieve lading en zitten bovenin de wolk. De waterdeeltjes zijn negatief geladen en bevinden zich onderin de wolk. Als dat ladingsverschil groot genoeg is, ontstaat er bliksem. Omdat het smalle kanaal waardoor de bliksem beweegt heel heet wordt (ongeveer 30.000 graden), zet de lucht in zeer korte tijd uit en dat ervaren we dan weer als de donder.
Bekijk hier de RTL Z Weer uitzending met Maurice:
