Morgen begint de meteorologische lente, tijd dus om een overzicht te maken van de afgelopen 3 maanden. De winter van 2022 gaat vooral de boeken in als zeer zacht. Je hebt dat misschien ook gemerkt in het aantal sneeuwdagen, op sommige plekken is geen vlok gevallen. Verder viel natuurlijk de onstuimige februari op, met een bijzondere drielingsstorm die bij velen nog in het geheugen gegrift staat. Wat had de atmosfeer ons verder te bieden de afgelopen tijd?
Behoorlijk warm
Wordt het wel koud? Wordt het niet koud? Wordt het wel koud? Wordt het niet koud? Het was lange tijd spannend in december. Zou de winter invallen? Nee, althans, niet met volle kracht bleek uiteindelijk. Het vroor in de Bilt 9 keer in december, daarvan waren er twee nachten met matige vorst. IJsdagen kwamen niet voor in de Bilt. De gemiddelde temperatuur kwam uiteindelijk uit op 5,4 graden, ruim een graad boven het langjarig gemiddelde van 4,2 graden. Opvallend: zowel de laagste als de hoogste temperatuur van de winter werden eind december gemeten. Op de 26e werd in Nieuw Beertha -8,7 graden gemeten, het minimum van deze winter. Slechts 4 dagen later, op 30 december, gaf de thermometer in Eindhoven 15,5 graden aan, de hoogste temperatuur van de winter. Sowieso was de periode rond oud en nieuw warm, van 30 december tot en met 2 januari werd er elke dag een nieuw warmterecord gevestigd.
Eigenlijk alle statistieken die met winter te maken hebben wijzen uit dat de afgelopen winter niet bepaald streng was...
Januari, gemiddeld gezien de koudste maand van de winter, bracht ons in het afgelopen jaar geen winterse hoogstandjes. De gemiddelde temperatuur lag op 5,3 graden, dat is 1,7 graden hoger dan het klimaatgemiddelde. De hoogste temperatuur van de maand werd gemeten in Beek op nieuwjaarsdag en bedroeg 15,1 graden. Tot matige vorst kwam het nergens in het land, op meetstation Twenthe werd de laagste maandtemperatuur gemeten: -4,9 graden. De Bilt kende 7 vorstdagen, dat zijn er flink minder dan de 12 die er normaal gesproken voor zouden moeten komen. Opnieuw kwamen er geen ijsdagen voor.
6,8 graden, bijna 3 graden warmer dan klimatologisch gezien ‘normaal’ zou zijn. Zo warm verliep februari gemiddeld in de Bilt. Hiermee komt de laatste maand van de winter op de 4e plaats van warmste februarimaanden ooit te staan. Het gebrek aan winterse temperaturen was ook in februari weer schrijnend. De Bilt noteerde 6 vorstdagen, de helft van het gemiddelde. Van ijsdagen of matige vorst is nergens in het land sprake geweest.
Januari was uiteindelijk de koudste maand van de winter in de Bilt, maar de meeste vorstdagen werden in december gemeten.
Van droog naar heel nat
December was droog, er viel gemiddeld 58 mm neerslag, 20 millimeter minder dan gemiddeld. Op de avond van 6 december viel er lokaal een dun laagje sneeuw, de volgende dag smolt dat echter al vlot weg. Opvallender was de ijzel, waar op 11, 23 en 27 december code oranje voor werd afgegeven.
Gemiddeld viel er in januari 49 millimeter neerslag, minder dan de 68 mm die gemiddeld gezien zou moeten vallen. Opvallend is dat er 34 mm viel in de eerste 10 dagen van de maand, de start van het jaar was dus wel nat. Daarna volgde een lange droge en grijze periode. Pas op 31 januari kwam er weer reuring in de atmosfeer, toen trok storm Corrie over met op veel plekken meer dan 10 mm regen. Daarbij stond ook een flinke wind, de maximale windstoot werd gemeten in IJmuiden en bedroeg 110 kilometer per uur!
Je zult het ongetwijfeld gemerkt hebben, februari verliep erg nat. Weilanden stonden onder water, langs de weg waren regelmatig flinke plassen te zien en de rivieren stonden flink vol. Landelijk viel er 118 millimeter regen, bijna 2 keer zoveel als de 60 mm die gebruikelijk is. Qua neerslag vinden we februari 2022 dan ook terug op de vierde plek in de geschiedenis, alleen in 2002, 1946 en 2020 was het nog natter. Deelen, in Gelderland, noteerde de hoogste maandsom, daar viel 199 millimeter.
Die neerslag viel overigens ook bijna altijd als regen, soms viel er wat natte sneeuw of korrelhagel, maar een fatsoenlijk sneeuwdek heeft zich deze maand nooit gevormd.
Februari was een kletsnatte maand.
Grijze periodes
Met een gemiddelde hoeveelheid zonuren van 50 hield december niet over qua blauwe luchten. Gemiddeld zou de zon 58 uur moeten schijnen, de maand verliep dus vrij somber. De hoeveelheid grijze dagen was opmerkelijk hoog, er waren maar drie dagen waarop men in een groot deel van Nederland echt met een lekker, langdurig zonnetje te maken had.
Januari zal nog wel in het geheugen staan gegrift om de eindeloze grijsheid die zich rond het midden van de maand manifesteerde. Als we landelijk kijken viel het nog mee met de somberheid en scheen de zon 59 uur in plaats van de gebruikelijk 68 uur. Kijken we echter naar het binnenland, dan wordt dat een heel ander verhaal. Zo noteerde de Bilt slechts 43 zonuren en Arcen zelfs maar 35. Er kwamen 13 dagen voor waarin de zon zich helemaal niet heeft laten zien in de Bilt, dat is bijna de halve maand! Ook kwam er vaak hardnekkige mist voor, een maand om snel te vergeten voor velen.
Ondanks de grote hoeveelheid regen eindigt februari toch als een flink zonnige maand. Dat hebben we vooral te danken aan de omstandigheden van afgelopen weekend en vandaag. Deze drie dagen hebben elke dag bijna 10 uur aan zon genoteerd, dat tikt lekker aan. Gemiddeld gezien werden er over Nederland 112 zonuren gemeten, dat is meer dan de 92 uur die een gemiddelde februari zou laten zien.
Opvallend: februari had meer zonuren dan december en januari bij elkaar opgeteld.
Bijzonderheden
Het KNMI-station in Vlissingen heeft de hele winter geen enkele nachtvorst gedetecteerd, dat is pas twee keer eerder voorgekomen, in 2014 en in 2020.
Het stormde vaak deze winter, in totaal werden er 6 stormen gemeten, omdat die soms over verschillende dagen vielen was het aantal stormdagen in totaal 8. Uniek is de reeks in februari, door drielingstorm Dudley, Eunice en Franklin werden er in Nederland 6 stormdagen op rij genoteerd. Dat is nooit eerder voorgekomen.
Afgelopen winter werd er 6 keer code oranje afgekondigd. Dat was drie keer in verband met ijzel en drie keer in verband met storm.
Storm Eunice, die in februari over het land trok, heeft voor verschillende windstootrecords gezorgd. Zo noteerde Cabauw een windstoot van 145 km/u maar ook in Hupsel (120 km/u), Westdorpe (126 km/u) en Hoogeveen (132 km/u) werd de hardste windstoot sinds de metingen begonnen geobserveerd.
De winter van 2022 zal met 6,6 hellmannpunten als een ‘buitengewoon zachte’ winter de boeken ingaan. Deze schamele opbrengst aan hellmannen bezorgt de winter de 7e plek in zachtste winters in Nederland.
De extremen van afgelopen winter op een rijtje.
Winterstatistieken
De gemiddelde temperatuur over de hele winter is met 5,8 graden bijna twee graden boven het langjarig gemiddelde van 3,9 graden uitgekomen.
Qua neerslag ligt de afgelopen winter dicht bij het langjarig gemiddelde maar was het iets te nat. Er viel landelijk 225 millimeter, waar gemiddeld 206 millimeter afgetapt wordt.
Ook met betrekking tot zonuren kwam de winter van 2022 bij een gemiddelde winter in de buurt. De zon scheen gemiddeld 221 uur, waar een winter volgens het klimaatgemiddelde 218 uur zon zou moeten noteren.
En zo ziet het complete winteroverzicht er dan uit; veel te warm, iets te nat en een normale hoeveelheid zonuren.
Al met al kun je stellen dat de winter van 2022 meer op een verlengde herfst leek. De temperaturen lagen veel te hoog en er viel iets meer neerslag dan gemiddeld. Ook waaide het af en toe heel stevig door. De ieder jaar in de media terugkerende horrorwinter bleef uit en voor winterliefhebbers breekt het lange wachten, mogelijke lentevorst niet meegerekend, dan ook weer aan, we zullen zien wat de winter van 2023 ons gaat brengen!