De Orioniden zijn een van de 5 meest spectaculaire meteorenregens per jaar. Ook kan het door iedereen over de hele wereld worden waargenomen, maar of dat echt altijd mogelijk is, ligt natuurlijk aan het weer.
Wat zijn de Orioniden?
De Orioniden zijn meteoren en worden veroorzaakt door stofdeeltjes van de komeet Halley. Deze komeet passeert onze zon maar één keer in de 75 à 76 jaar. Toch zijn de Orioniden jaarlijks te zien, omdat Halley per passage heel veel stofdeeltjes achterlaat.
De komeet Halley tijdens zijn passage in 1986 (Bron: NASA)
Meteoren zijn als "vallende sterren" te zien. Als een meteoor de dampkring rond de aarde binnendringt, brandt het buitenste laagje van de meteoor vanwege de wrijving. Terwijl de meteoor naar het aardoppervlak valt, is er dan een "streep" van vuur in de lucht te zien. Meteoren zijn vaak erg klein en branden vervolgens helemaal op voordat ze het aardoppervlak bereiken. Als een meteoor niet helemaal verbrandt, kan het een krater in het aardoppervlak veroorzaken. Verspreid over de wereld zijn er bewijzen dat hemellichamen, zoals meteoren, het aardoppervlak al eerder hebben getroffen. De Orioniden zijn echter te klein en verbranden volledig in de atmosfeer rond de aarde.
Orioniden (Bron: Brocken Inaglory via Wikipedia)
Waarom niet "Halleyoniden"?!
Deze meteoren zijn het gevolg van de komeet Halley. Ze heten echter niet "Halleyoniden", maar wel "Orioniden" omdat ze hun oorsprong in het sterrenbeeld Orion hebben. Normaal gesproken kruist een komeet twee keer de baan van de aarde om de zon. Dat betekent dat de Orioniden nog een keer in één jaar te zien zijn, met name in mei. Maar tijdens mei heet deze meteorenregen Eta-Aquariiden. Dat komt waarschijnlijk omdat de meteoren dan in een ander sterrenbeeld te zien zijn.
Wanneer en waar is de Orioniden-meteorenregen te zien?
De Orioniden zijn jaarlijks rond eind oktober te zien. Het hoogtepunt valt vaak in de nacht van 21 op 22 oktober. Ook is het wereldwijd waar te nemen en met het blote oog! Tijdens het hoogtepunt "vallen" er 20 tot 25 meteoren per uur.
De meteorenregen heeft zijn oorsprong in het sterrenbeeld Orion, maar deze “vallende sterren” zijn vrijwel overal in de lucht te zien: ze trekken als vuurstrepen vanuit Orion naar de rest van de hemel. De beste tijd om de Orioniden waar te nemen is na middernacht, wanneer de constellatie Orion zijn hoogste stand bereikt.
Hoe zit het met het weer?
Afgelopen tijd was het weer echt typisch herfst: wisselvallig met soms heel veel regen en wind. Dat is natuurlijk niet handig als je 's avonds of 's nachts vallende sterren wilt spotten!
Dit jaar wordt het misschien een beetje lastiger dan vorig jaar om de Orioniden waar te nemen. Dat komt door een storing die maandag overdag over het land trekt. In de loop van maandagavond wordt het wel droger, maar de bewolking blijft even hangen. Later in de nacht komen er opklaringen en dan zou je de vallende sterren dus kunnen zien.
Eigenlijk heb je in de nacht van dinsdag op woensdag een betere kans dit sterrenspektakel waar te nemen, want dan blijft het droog en zijn er meerdere opklaringen. Wel is het een beetje kouder en moet je misschien alleen een extra jasje aandoen.
Ten slotte
De constellatie Orion (Bron: Till Credner, AlltheSky.com via Wikipedia)
Om de Orioniden te zien, kan je het beste (rond middernacht) op een donker plekje gaan staan. Kijk in een zuidelijke richting ongeveer 55 graden boven de horizon. Dat is iets hoger dan halverwege de horizon en het punt recht boven je hoofd. Zoek de Driekoningen op (deze is de gordel van Orion: drie sterren ongeveer dezelfde afstand van elkaar) en wacht geduldig voor de vallende sterren!
Voorpagina: een eerdere meteorenregen (Bron: NASA)
