Actueel

De mooiste foto's van het woeste weer

Het spectaculaire weer van de afgelopen twee dagen pakte af en toe stevig uit. Helaas resulteerde dit lokaal in schade, maar gelukkig zijn er geen doden te betreuren in ons land. Er zijn talloze prachtige foto’s binnengekomen van het noodweer en enkele van de mooiste beelden zetten we in deze blog op een rijtje. Ook leggen we uit wat er te zien is en hoe bepaalde wolkenformaties of andere weerfenomenen vormen!

Altocumulus Castellanus
Nog voordat zwaar weer zich aandient is er een wolkensoort die een indicatie kan zijn van naderend onweer. De Altocumulus Castellanus wordt ook wel onweersverklikker genoemd. Het is een wolk die ontstaat door onstabiele omstandigheden op middelbare hoogte. Ze schieten door als kleine, onopvallende wolken uit de bestaande wolkenvelden en verschijnen dan als kantelen van een kasteel erboven. Deze wolken kunnen niet uitgroeien tot een bui, omdat de temperatuur in deze wolkenvelden te laag is voor ze om verder door te groeien. Als de stijging te vlot gaat verliest de kanteelwolk het contact met de wolk waaruit het gegroeid is, dan verdwijnen de torentjes uiteindelijk. 

castellanus.png
In Budel waren donderdag onweersverklikkers te zien. De onstabiliteit op middelbare hoogte werd daarna gretig opgebruikt door zware onweersbuien!

Cumulonimbus
De volgende wolk die je dan wellicht in de verte ziet torenen is de Cumulonimbus, de onweerswolk. Deze wolk is de grootste die er bestaat en kan zich door alle lagen van de troposfeer uitstrekken. Omdat deze wolk erg hoog kan worden is hij vaak van ver weg al te zien, beweegt 'ie in jouw richting, dan kun je beter een schuilplaats zoeken. Uiteindelijk botst de buienwolk tegen de tropopauze aan, die bij ons vaak rond 12 kilometer hoogte ligt, dan spreidt de wolk richting de zijkanten uit en vormt zich het herkenbare aambeeld. 

cb.png
Een joekel van een Cumulonimbus boven Limburg, de spreiding van de wolk tegen de tropopause is goed zichtbaar. 

Pileus
Als een buienwolk veel energie toegevoerd krijgt en erg hard kan groeien dan kan er een soort kapje op ontstaan. Dit kapje noemen we een Pileus-kapje. Het wolkenhoedje ontstaat door condensatieprocessen in de lucht die snel opgetild wordt. 

pileus.png
Deze opbollende wolk boven Tilburg heeft een Pileus-kapje. 

Asperitas
We kregen ook veel foto's binnen van spectaculair kolkende luchten. Wolkenvelden die lijken te golven als een oceaan, het zijn zogenaamde 'Asperitas' wolken. Deze wolkensoort is nog betrekkelijk jong, hij werd namelijk pas in 2015 officieel erkend. Er is nog niet heel veel bekend over de wolk. Het golvende karakter wordt hoogstwaarschijnlijk veroorzaakt door stijgende en dalende luchtbewegingen. In een turbulente omgeving heb je vaak dit soort luchtstromen en laat de Asperitas nu juist vaak voorkomen rondom een Cumulonimbus. De wolken zelf dragen overigens niet bij aan de bui, maar het zeker wel bij de (fotografische) sfeer rond een onweersbui.

asperitas.png
Golvende wolken in Drenthe donderdag. 

asperitas2.png
Ook in Westdorp kolkte de lucht.

asperitas3.png
De golven kunnen in sommige gevallen ook veel kleiner zijn en dichter bij elkaar liggen. 

Groene luchten
Als de onderkant van een zware bui er groen uitziet op het moment van naderen dan betekent dat weinig goeds. De groene lucht betekent bijna altijd dat er (grote) hagelstenen in de bui ontstaan zijn of dat er extreem heftige neerslag inzit. Deze hagelstenen of neerslag verbuigen het licht op zo'n manier dat het er voor ons groen uitziet. 

groen.png
Bij dit soort groene luchten is schuilen een goed idee. 

Arcus
Als je een Arcus wolk ziet doe je er goed aan om snel te gaan schuilen. Een zware bui is dan aanstaande. Er zijn ruwweg twee soorten Arcus: de 'shelfcloud' en de rolwolk. De rolwolk is het meest zeldzaam en roteert rondom een horizontale as. De wolk is verder niet direct verbonden met de onweerswolk. Een shelfcloud zit wel vast aan de onweerswolk en heeft vaak een erg turbulent uiterlijk. De onderkant van de shelfcloud is doorgaans erg chaotisch en kleine delen lijken haast los van elkaar door de atmosfeer bewogen te worden. De wolk vormt zich vaak nadat er windvlagen in een bui zijn ontstaan. De dalende luchtbewegingen in een onweersbui spreiden zich uit over de grond en zijn voor ons te voelen als windstoten. De dalende luchtstroom kruipt onder de stijgende luchtstroom in de bui, als die stijgende luchtstroom iets omhoog geduwd wordt condenseert er vocht en ontstaat de Arcus. 

shelf.png
Een mooie shelfcloud in Obdam donderdag, let op de gerafelde onderkant, deze wolk betekent slecht weer!

shelf2.png
Op grote delen van de lijn met onweersbuien donderdag was een shelfcloud te zien, vaak gevolgd door heftige windstoten. 

'Whale's mouth'
Als de Arcus eenmaal over je heen is getrokken ziet de lucht er vaak ook spectaculair uit. Er is een woelige wolkenmassa te zien, het waait vaak al stevig maar je bent nog wel droog. Er is weinig verbeelding nodig om te bedenken waarom deze wolk de naam 'Whale's mouth' draagt. 

whalesmouth.png
De shelf cloud is nog niet helemaal overgetrokken op deze foto, maar de Whale's mouth is al wel een beetje zichtbaar!

Valwind
In een onweersbui zijn, zoals eerder gezegd, stijgende en dalende luchtbewegingen aanwezig. Een valwind is, zoals de naam al doet vermoeden, een wind die uit de lucht komt ‘vallen’ en wordt ook wel microburst of downburst genoemd. Wind en koude lucht van boven in de bui worden door neerslag meegenomen naar de grond toe. Het verschil tussen een valwind en een ‘gewone’ windstoot zit hem in het gebied waarin de lucht daalt. Bij een valwind stort de koude lucht in een kleiner gebied neer. Dit geeft de lucht extra snelheid mee waardoor het harder op de grond botst. Eenmaal op de grond kan die ‘vallende’ wind veel schade aanrichten. 

downburst.png
Op deze foto is waarschijnlijk een downburst te zien. Let op de grijze neerslag in het midden van de foto, aan de linkerkant daarvan, in de trekrichting van de bui, zie je dat de grijze waas van neerslag dicht bij de grond naar voren wordt geblazen. Dat is het effect van een valwind. 

Bliksem
In de onweersbui zelf zie je natuurlijk ook vaak bliksem. We kunnen drie basistypes bliksem onderscheiden: de cloud to ground bliksem (cg), de cloud to cloud bliksem (cc) en de intracloud bliksem (ic). Er zijn ook nog andere soorten bliksem die minder vaak voorkomen. De Crawler is daar een van. 

cg.png
Een cg die inslaat, dat kan gevaarlijke situaties opleveren!

cc.png
Een goed voorbeeld van een cc-bliksem. 

crawler.png
Crawlers zijn misschien wel het mooiste type bliksem, met veel vertakkingen. 

Mammatus
Rondom, vooral vaak na, een onweersbui komt een bijzondere soort bewolking voor: mammatus. Onder aan een cumulonimbus ontstaan er koude druppeltjes door condensatie. Koude lucht daalt, dus die koude druppeltjes dalen ook. Ze zakken door en vormen dan een bol onder de wolk. Over het algemeen zijn de bollen 2 kilometer in doorsnee en hangen ze zo’n 500 meter onder de echter wolk. De naam ‘mammatus’ is afgeleid van het Latijnse mamma (borst/uier), hoe de naamgeving tot stand is gekomen behoeft waarschijnlijk geen uitleg…

mamatus.png
De afgelopen dagen werd er vaak Mammatus gezien. 

mammatus2.png
Het kan een heel fotogenieke wolk zijn. 

Zandstormen
De onweerssituatie van donderdag had op enkele plekken een opmerkelijk gevolg. De windstoten die voor de buien uit geduwd werden lieten een boel stof en zand opwaaien. Op sommige plekken resulteerde dat in een heuse stofstorm. 

zandstorm.png
De bruine kleur van het zand dat door de bui wordt opgeblazen is goed te zien. 

zandstorm2.png
Ook op deze foto is mooi te zien hoe zand en stof laag bij de grond opgeblazen wordt. 


21-05-2022 om 14:15 door Leander de Wit

Een moment geduld aub...
Een moment geduld aub...