In een periode met grijs weer is het misschien moeilijk voor te stellen, maar wolken wel degelijk mooi zijn, zo niet prachtig! Ze zijn er in verschillende vormen en kennen in de weerkunde bijzondere namen. Een van die wolken met een bijzonder naam is tegelijkertijd een bijzonder verschijning: de Lentcularis-wolk.
De Lenticularis-wolk of lenswolk is zo bijzonder omdat die in Nederland niet vaak voorkomt en qua verschijning er zeker mag zijn. Lenticularis betekent lensvormig of amandelvormig. De vorm van de wolk doet ook wel wat denken aan een lens, bolvormig en lichtdoorlatend.
Dat deze lensvormige wolk niet vaak boven de ‘lage landen’ verschijnt is niet zo gek. Voor het ontstaan van Lenticularis-wolken zijn namelijk bergen nodig. De wind waait in een gebied zonder bergen redelijk horizontaal. Staat er nu een berg ‘in de weg’ moet de wind over de berg heen.
Omdat de luchtstroom of de wind over de berg moet, ontstaat er een golfbeweging in de luchtstroom.
Een golfbeweging betekent ook dat de lucht moet stijgen, geforceerd door de berg. Hierdoor koelt de lucht af. Wanneer er voldoende waterdamp in de lucht aanwezig is en de lucht koelt af kan condensatie optreden. Condensatie is niets anders dan waterdruppelvorming en wanneer dit lang genoeg doorgaat vormt zich een wolk.
Een golfbeweging betekent ook dat de lucht verder stroomafwaarts weer daalt. Een tegenovergestelde beweging met een tegenovergesteld resultaat; op de plek van de luchtdaling verdwijnt de wolk. Verder stroomafwaarts stijgt de lucht weer en kan zich weer een wolk vormen (zij het kleiner in omvang).
Er kunnen enkele Lenticularis-wolken te zien zijn, maar ook meerdere (gestapelde). Dit heeft te maken met het feit dat in meerdere luchtlagen golfvorming ontstaat (zie ook de laatste afbeelding met 3 luchtstromen/pijlen).
Weervrouw Amara legt uit hoe Lenticularis-wolken ontstaan:
