Zodra het vandaag 30,0 graden of meer wordt in het Brabantse Gilze-Rijen of Eindhoven, kunnen we spreken van een officiële hittegolf. In deze blog kijken we naar de meest extreme hittegolven.
Wat is een hittegolf?
We spreken in Nederland van een hittegolf wanneer er 5 dagen op rij temperaturen van boven de 25 graden genoteerd worden. Van die vijf dagen moeten er ook nog eens minstens drie een temperatuur van boven de 30 graden hebben. Minstens 5 zomerse dagen en 3 tropische dagen dus. Voor een landelijke hittegolf moet aan deze eisen voldaan worden op het meteorologisch hoofdstation van het KNMI in de Bilt, nabij Utrecht. Als er op een ander weerstation aan de eisen wordt gedaan spreken we van een regionale hittegolf.
De langste hittegolf: recordlengte van 29 dagen!
Wie zich de zomer van 2018 nog herinnert, weet misschien nog dat die zomer erg droog en heel warm was. In het oosten van het land (weerstations Twenthe en Hupsel) werd in juli en augustus een regionale hittegolf van maar liefst 29 dagen gemeten, een record! Het oude record was een hittegolf van 22 dagen in het Limburgse Arcen, in juli 1994. Onlangs brachten augustus 2020 en 2022 een hittegolf van 18 dagen, respectievelijk in Arcen en de Achterhoek.
De vroegste hittegolf
De vroegste regionale hittegolf ooit gemeten dateert van 1976. In dat jaar kwam het van 6 tot en met 10 mei al tot een hittegolf in Volkel, Gemert, Soesterberg en Deelen.
De meest late hittegolf
Behalve dat Maastricht in 1947 5 hittegolven had, viel de laatste hittegolf van dat jaar viel ook recordlaat. Die hittegolf duurde van 11 t/m 16 september.
De meeste hittegolven in één zomer: vijf hittegolven in één zomer
Zodra Eindhoven en waarschijnlijk ook Gilze-Rijen vandaag de tropische 30 graden halen, is de tweede hittegolf voor deze regio binnen. In het huidige klimaat komen in het zuiden en oosten 2 hittegolven in een zomer wel vaker voor. In Noord-Limburg tellen zomers zelfs vaker 2 hittegolven dan dat ze helemaal geen hittegolf hebben. In zeldzame gevallen komt het tot 3, 4 of zelfs 5 hittegolven.
Vorig jaar was er voor het eerst in jaren geen regionale hittegolf in ons land. Dat was in 2023 wel anders, toen waren er maar liefst 3 regionale hittegolven. De eerste duurde in het zuiden 2 weken en was daarmee de langste juni-hittegolf ooit gemeten. De tweede in juli was korter, maar de derde in september duurde 9 dagen en was daarmee de langste september-hittegolf.
We moeten terug tot 2019, 2016 en 2006 voor 3 regionale hittegolven. In de vorige eeuw kwam het in Arcen in 1994 tot 3 hittegolven en in 1995 tot 4 hittegolven. In 1947 had Maastricht 5 hittegolven, een landelijk record. De vijfde hittegolf van dat jaar viel ook recordlaat van 11 t/m 16 september.
Hittegolf hotspot: van 5 tot 59 hittegolven
De kans op een hittegolf is aan zee veel kleiner dan in het binnenland. In ruim 100 jaar metingen telt Vlissingen nog maar 8 hittegolven en Den Helder zelfs maar 5. In De Bilt staat de teller op 31, tegen 59 in Maastricht.
