Het zal iedereen niet ontgaan zijn. Het is kurkdroog in Nederland. Ondanks dat teken niet van lange periodes van droog weer houden is het aantal wekelijkse tekenbeten enorm toegenomen.
De teek
Met dit zonnige en warme weer zullen veel mensen de korte mouwen en korte broek aantrekken. Niet handig als je besluit lekker te gaan wandelen in bos of grasrijk gebied. Voor je het weet slaat de teek toe. Het beestje wordt door veel mensen verafschuwd vanwege de ziekte van Lyme. Het is een klein beestje, soms zelfs enkele millimeters groot en voeden zich met bloed van dieren en mensen. Ze komen overal voor, met name in een groene omgeving zoals bos, grasrijk gebied maar ook in je eigen achtertuin. In Flevoland wordt ook een explosieve toename gezien vooral bij honden. Teken zitten op het gras of lage struiken te wachten tot er wat lekkers voorbij komt zoals bijvoorbeeld een hond en grijpen zich dan vast. Het is zaak om als je een lekkere wandeling gemaakt hebt jezelf en je dier goed te checken op teken.
Je kan maar beter op de paden blijven dan in het gras of struikgewas. Of zorg dat je een lange broek aan hebt met sokken daarover zodat teken niet via je kuit omhoog kruipen en zich vastbijten (foto: Nellie Bartels)
Ziekte van Lyme
Als je door een teek wordt gebeten en je verwijdert die niet snel genoeg loop je risico besmet te worden met de Borrelia bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken met soms een ernstig verloop met soms (vage) talrijke klachten. De ziekte van Lyme is ernstig en invaliderend en kan in het ernstigste geval tot verlamming en de dood lijden. Zo’n 1,5 miljoen mensen lopen jaarlijks een tekenbeet op. Niet alle teken zijn besmet met de Borrelia bacterie. Mocht je na een beet van de teek een rode kring op je huid zien meld je dan z.s.m. bij een arts. Overigens is er niet altijd een rode kring, “Erythema migrans “ in medische termen, op de huid te zien waardoor de ziekte van Lyme in eerste instantie onopgemerkt blijft. Hoe sneller je de teek verwijdert hoe kleiner de kans is dat je Lyme oploopt. De kans op de ziekte van Lyme na een tekenbeet wordt geschat op 1-3%. Als de teek binnen 24 uur op de goede manier verwijderd wordt, is de kans op de ziekte van Lyme nog kleiner, maar niet onmogelijk. De teek verwijder je met een tekentang!
Erythema migrans ofwel een rode kring na een tekenbeet. let op deze hoeft niet altijd zichtbaar te worden (bron: huidarts.nl)
Weersinvloed op teken
De week van de teek om aandacht te vragen voor dit beestje is vorige maand al geweest maar we zien in onderstaand schema dat de teek vooral actief is van maart t/m oktober met een piek in juni en juli. Tegenwoordig zijn ze langer actief vanwege het warmere klimaat en dus zachtere winters want ze worden al actief bij een temperatuur van 7 graden of hoger.
De teek houdt vooral van warm en vochtig lenteweer maar momenteel is het dus al een tijdje droog en daar houden ze niet van want dan drogen ze uit. Tijdens de langdurige droogte van 2018 werden aanzienlijk minder tekenbeten gemeld. Ook in het voorjaar van 2022 was het lange tijd droog met als gevolg ook minder tekenbeten.
Situatie nu
Het wekelijks aantal tekenbeetmeldingen stijgt snel en de piekperiode wordt over ongeveer een maand verwacht. Dit wordt bijgehouden op tekenradar.nl.
Tekenradar actueel (bron: tekenradar.nl)
Het aantal is nu vergelijkbaar met de situatie van vorig jaar rond deze tijd maar ligt hoger dan in 2023. In februari en maart lag het aantal beten nog wat achter op vorig jaar. Dit kwam waarschijnlijk doordat de temperatuur vorig jaar in die maanden hoger lag dan dit jaar. April 2025 was daarentegen weer warmer dan april 2024 en zeker ten opzichte van 2023 toen de gemiddelde apriltemperatuur maar 8,7 graden was tegen nu 11,5 graden. Het aantal tekenbeten loopt dus nog weer ongeveer gelijk met vorig jaar.
Actuele situatie met wekelijkse tekenbeten. Of het aantal zo hoog blijft is afwachten want teken houden niet van langdurige droogte (bron: tekenradar.nl)
Droogte is risico voor de teek
Aangezien het komende week aanhoudend droog lenteweer blijft (zie verwachting) is het nog even afwachten hoe hoog de tekenbetenpiek dit jaar gaat worden. Teken houden in principe niet van te droge omstandigheden. Ze lopen dan groter risico om uit te drogen als ze in de planten op zoek zijn naar een gastheer. Het verzadigingstekort, een maat voor de droogte gebaseerd op de luchtvochtigheid en temperatuur, is al vanaf maart beduidend hoger dan normaal en vooralsnog lijkt daar de komende weken nog niet veel verandering in te komen. Droogte kan teken minder actief maken waardoor de kans op een tekenbeet verkleind wordt. Toch blijft het opletten geblazen zeker als je besluit om op het gras eens lekker te gaan picknicken. Voor je het weet grijpt de teek toch zijn kans.
Voorlopig blijft het kurkdroog
