Zojuist om 11:20 uur werd het in De Bilt tropisch met 30,2 graden. Daarmee is nu sprake van de 31eofficiële hittegolf sinds 1901. Daarvoor moet het bij het KNMI in De Bilt minstens 5 dagen op rij zomers warm worden met tenminste 25 graden, waarvan 3 dagen tropisch met 30,0 graden of meer. Voor het eerst in 3 jaar is aan deze criteria voldaan. Vanmiddag wordt de hitte verdreven door wind en onweersbuien. Daarvoor geldt code oranje voor Limburg, Gelderland en Overijssel.
Gisteren werd in Eindhoven al de eerste regionale hittegolf van dit jaar gehaald. Daar begon de zomerse warmte al op vrijdag, een dag eerder dan in De Bilt. Ook telde Eindhoven gisteren al de derde tropische dag. Met 37,6 graden werd een nieuw landelijk temperatuurrecord gevestigd voor 1 juli. Voorheen was het niet warmer dan 35,6 graden, gemeten in Westdorpe in 2015.
3 jaar geleden
De laatste keer dat het officieel in ons land tot een hittegolf kwam was van 9 tot en met 16 augustus 2022. Toen was de hoogste temperatuur in De Bilt 32,3 graden, terwijl dat gisteren maar liefst 35,5 graden was. Van alle 31 hittegolven in De Bilt sinds 1901 was de heetste dag alleen in 2006, 2018 en 2019 nog warmer, met respectievelijk 35,7°C, 35,7°Cen 37,5°C.
Hittegolven komen door klimaatverandering vijf keer vaker voor dan vroeger. Zo kwam het honderd jaar geleden slechts een keer in 10 jaar tijd tot een officiële hittegolf, terwijl dat in het huidige klimaat gemiddeld elke 2 jaar is. In de toekomst zet deze stijging door en kunnen we elk jaar een of meerdere hittegolven verwachten.
Het aantal koudegolven neemt juist sterk af. Zo was het in de jaren ’80 van de vorige eeuw nog heel normaal dat we gemiddeld elke 2 à 3 jaar een koudegolf kregen. In het huidige klimaat is dit nog maar een keer in 10 jaar tijd en dit neemt snel af. Zo was de laatste koudegolf in 2012. Sinds 1901 zijn er 33 koudegolven geweest tegenover 31 hittegolven.
1975 nog altijd bovenaan
Ondanks de klimaatverandering staat nog steeds een jaar uit het oude Nederlandse klimaat bovenaan in de lijst met langste hittegolven. In 1975 duurde de hittegolf namelijk 18 dagen. Op een tweede plek staat 1976 met 17 dagen en dan pas volgt een jaar uit deze eeuw, 2006. Toen was sprake van een hittegolf van 16 graden.
In 2018 kwam het op sommige plekken tot één hele lange hittegolf, maar in De Bilt werd het toen op 28 juli net geen 25 graden. Daardoor was sprake van twee officiële hittegolven. Als het op 28 juli warmer dan 25 graden was gebleven, zou sprake zijn geweest van een recordlange hittegolf van 24 dagen.
Onweersbuien verdrijven de hitte
Vanmiddag is het vooral in het binnenland nog extreem heet. Terwijl het op de stranden niet warmer is dan een graad of 27, wordt het in het midden van het land 34 graden en in het zuidoosten 38 graden. Het officiële datumrecord staat op naam van 2010, toen werd het deze dag in De Bilt 33,6 graden. Dat record is inmiddels verbroken. Het landelijke record staat op naam van 2015, met in Maastricht 38,2 graden. Als we dit record vandaag verbreken, staan we op een 6eplek in de top-10 hoogst gemeten temperaturen ooit in ons land.
In de namiddag wordt de hitte vanuit het westen weggeblazen door een krachtige westenwind met flinke windvlagen. Er kunnen in het hele land buien ontstaan met onweer. De zwaarste buien ontstaan langs de oostgrens. Voor de provincies Limburg, Gelderland en Overijssel geldt code oranje. Daar kan het zwaar onweren, zijn hagelstenen tot 4 cm mogelijk en kunnen zeer zware windstoten van ruim 100 km/u voorkomen. Ook kan zeer veel neerslag in korte tijd vallen, waardoor wateroverlast mogelijk is.
Vanavond trekken de zwaarste buien naar Duitsland weg en koelt het snel af. Vannacht is het op veel plaatsen een graad of 14. Morgen breekt de zon flink door, blijft het na een laatst buitje in de ochtend droog en is het met 22 tot 25 graden een stuk minder warm. De hittegolf is dan in ieder geval in De Bilt voorbij.