Ondanks dat 2020 wereldwijd niet overtuigend het warmste jaar ooit was, was het een jaar vol andere klimaat gerelateerde records. De kans dat komende jaren opnieuw veel records sneuvelen is groot.
Temperatuurverschil 2020 ten opzichte van 1981-2010
Wereldwijde temperatuur 2020
In de figuur hierboven is duidelijk te zien dat de temperaturen in 2020 een stuk hoger lagen dan de gemiddelde temperatuur over de periode 1981-2010. Hoe roder de kleuren hoe sneller de opwarming. De gemiddelde wereldwijde temperatuur lag in 2020 0,6 °C hoger dan gemiddeld en in Europa zelfs 1,6 °C! De grootste temperatuurafwijkingen kwamen voor in het noorden van Siberië en in de noordpoolregio. Hier warmde het klimaat lokaal op met 3 tot 6 °C. En sommige maanden waren daar zelfs 8 °C warmer. Opvallend is wel dat ook blauwe kleuren te vinden zijn. Bijvoorbeeld voor de westkust van Zuid-Amerika. Dit werd afgelopen jaar veroorzaakt door een La Nina. Een om de paar jaar terugkerend natuurfenomeen, waarbij koud water voor de kust van van Zuid-Amerika omhoog borrelt. Dit zorgt normaal gesproken voor een licht verkoelend effect op de wereldwijde temperatuur. Dus zelfs ondanks de La Nina lagen de temperaturen forst hoog.
Warmste jaar ooit
Het jaar 2020 behoort tot de top 3 warmste jaren ooit gemeten op aarde. 2020 was samen met het jaar 2016 het warmste jaar sinds het begin van de metingen. De wereldtemperatuur van 2020 is 14,9 °C en ligt 1,2 (± 0,1) °C boven de pre-industriële (1850-1900) waarden. Daarnaast behoren alle jaren sinds 2015 tot de top 6 van warmste jaren wereldwijd ooit. Toch is nog niet helemaal duidelijk op welke positie het jaar 2020 is geëindigd. Dit is namelijk afhankelijk van welke instantie je volg. Zo berekende NASA en het Europese Copernicus een (gedeelde) eerste plaats voor het jaar 2020 samen met 2016. Een tweede plaats wordt berekend door het Britse Met Office en de National Oceanic and Atmospheric Administration in de VS. De Japanse Meteorological Agency kwam tot de conclusie dat 2020 op de derde plaats eindigde. Het WMO meldt dat de verschillen worden bijvoorbeeld veroorzaakt door het gebrek aan meetstations op de polen. De onzekerheid in de uitkomsten wordt ook veroorzaakt door veranderingen door bijvoorbeeld de positie van weerstations of de gebruikte meetmethode. Ondanks deze onzekerheden heeft de Wereld Meteorologische gemeld dat 2020 samen met 2016 behoort tot het warmste jaar ooit gemeten op aarde.
2020 jaar van records
Door die enorm hoge temperaturen was het jaar 2020 een jaar vol klimaat gerelateerde extremen. Zo was de CO2-concentratie de hoogste in de geschiedenis van de mens, de afgelopen 2,6 miljoen jaar. Daarnaast neemt het ijs op de noordpool in rap tempo af. Sinds de metingen is het poolijs oppervlak nog maar één keer minder geweest dan in 2020. Mede door het smelten van de polen en het opwarmen van het oceaanwater (warm water zet uit) is de zeespiegel in de afgelopen 20 jaar 7 centimeter gestegen. Ter vergelijking, de 60 jaar daarvoor steeg de zeespiegel ook 7 centimeter. Daarnaast hebben we het afgelopen jaar op aarde alle natuurbranden gezien in Australië, Siberië en de Amazone. Tenslotte het Atlantische orkaanseizoen, ook hier was een record te vinden met een enorme hoeveelheid orkanen die voorbij raasden.
Impact van klimaatverandering op Nederland
Versnelling
Uiteraard is het voor het klimaat niet echt van belang of 2020 nu het warmste jaar was of niet. Over de langere termijn is duidelijk te zien dat de temperaturen stijgen en dat die stijging zelfs versneld, waardoor alle bovengenoemde wereldwijde records verbroken blijven worden de komende jaren. Daarnaast is het voor Nederland extra zorgwekkend dat de veranderingen in Europa nog veel sneller gaan dan gemiddeld wereldwijd. In Nederland zijn de gevolgen ook groot door de snel stijgende temperaturen. De winters worden natter en minder koud, In de zomermaanden wordt het heter en droger, maar als er een bui valt wordt de bui heftiger met wateroverlast tot gevolg. Ook de stijgende zeespiegel is voor ons land natuurlijk een zorgenkindje.
Wereldwijde gemiddelde temperatuurafwijking ten opzicht van pre-industrieel niveau (1850-1900). Bron: Metoffice
