Het waterbeheer in Nederland moet op de schop. We zijn onvoldoende aangepast aan de uitdagingen die klimaatverandering met zich meebrengt. Dat betekent meer en langere periodes van droogte, maar ook veel nattere periodes en veel meer neerslag in korte tijd. Gek genoeg leidt het waterbeheer zoals het nu in ons land is ingericht tot meer droogte met alle problemen die daarbij horen.
Beesel, Jessie van Neer (mei 2023)
We komen net uit het natste jaar ooit gemeten. Vooral in de laatste maanden van het jaar was het kletsnat. Eind december moesten er zelfs maatregelen genomen worden om te voorkomen dat rivieren overstroomden. En gek genoeg hebben we vorig jaar ook te maken gehad met droogte. In mei en begin juni is in De Bilt bijna 4 weken geen druppel regen gemeten. En dat terwijl er volgens het KNMI door klimaatverandering 9 procent meer regen valt dan 60 jaar geleden. Het zijn allemaal extremen die horen bij het nieuwe klimaat waardoor we door klimaatverandering steeds meer in terecht komen. En het slechte nieuws is dat ons waterbeheer niet is aangepast aan de klimaatverandering. En dat moet wel gaan gebeuren.
Grathem, Josine Jansen
Kort gezegd is ons waterbeheer nog steeds gericht op het zo snel mogelijk afvoeren van rivier- en regenwater. Hup, het riool in of via de rivieren zo snel mogelijk naar zee. Daarnaast willen de boeren een lage grondwaterstand, zodat het land goed te bewerken is of het vee geen last heeft van drassige weides. Maar in het nieuwe klimaat is dat snelle afvoeren van water niet goed. We moeten juist water bewaren voor in de droge periodes. Want die komen door klimaatverandering vaker voor en kunnen langer duren. En toch moeten we op hele natte momenten -zoals afgelopen december- voorkomen dat steden en dorpen overstromen.
Beusichem, Nely van Frankenhuyzen (mei 2023)
Er wordt al wel het een en ander aan waterberging gedaan. Bij de bouw van nieuwe- en renovatie van oude wijken worden zogeheten wadi's aangelegd. Dat zijn plekken waar regenwater naartoe stroomt en wordt opgevangen. Daar kan het water dan langzaam in de bodem zakken in plaats van via het riool te worden afgevoerd. Ook in bestaande tuinen kun je water bergen. Het water van de regenpijp kan dan naar infiltratiekratten onder de grond worden geleid, zodat het regenwater daar de grond in kan trekken. Er zijn ook systemen waarbij regenwater in een gigantische zak in de kruipruimte wordt opgevangen, zodat je er later de tuin mee kunt sproeien of zelfs het toilet mee kunt doortrekken. Als je dat water ook nog filtert, kun je het zelfs voor de wasmachine of vaatwasser gebruiken.
Een wadi in een nieuwbouwwijk in Borne, Raymond Hofste (archief)
Maar er moet meer gebeuren. Op veel grotere schaal moet regen- en rivierwater worden opgevangen om later in een periode van droogte te kunnen gebruiken. Er zijn overloopgebieden bij de grote rivieren om in tijden van hoge rivierwaterstanden water te kunnen bergen om overstromingen te voorkomen. Misschien moeten die gebieden, als de waterstand in de rivier weer daalt, juist afgedamd worden. Zo bewaar je water voor een volgende droge periode of om de grondwaterstand aan te vullen. Er is dus werk aan de winkel, om het waterbeheer in ons land bestendig te maken in tijden van klimaatverandering.
Heerlen, Marij Bouwers
En over dat water; Er komt nog wel wat meer aan. De komende tien dagen zien er wisselvallig uit, met een spaarzame droge dag tussendoor. Vooral morgen wordt een natte dag, en ook vrijdag gaat het flink regenen. Maar vrijdag zouden weleens goed weg kunnen komen, omdat de meeste regen 's nachts en 's ochtends gaat vallen. In de loop van de ochtend zou het dan weer droog moeten worden en in de middag komt zelfs de zon er nog bij. Zondag zou dan wel weer een kletsnatte dag worden. En daarbij blijft het zeer zacht voor de tijd van het jaar, ook in de nachten
