Na een relatief zachte en vooral natte periode wordt het deze week kouder. Overdag komt de temperatuur enkele graden boven nul uit en in de nachten gaat het vriezen. Daarbij neemt de kans op winterse neerslag en gladheid toe. Het is dan ook zaak om grip op de weg te houden als je met de auto op pad gaat. Hoogtijd voor de bandenwissel?
Contact met de weg
Misschien sta je er niet altijd bij stil, maar banden en de kwaliteit daarvan zijn van cruciaal belang voor voertuigen. Ja, hoor ik je nu denken: "Ja duh, zonder banden kun je überhaupt niet rijden". Inderdaad dat is helemaal waar, maar we gaan het hier hebben over het type band en de weersomstandigheden. Banden zijn erg belangrijk; ze vormen namelijk het enige contact tussen het voertuig en het wegdek. Heb je geen contact of beter gezegd grip op het wegdek, dan is je voertuig onbestuurbaar. Met alle gevolgen van dien. Sinds het bestaan van de auto heeft de autoband een flinke ontwikkeling doorgemaakt. Inmiddels zijn verschillende type banden op de markt met verschillende eigenschappen, waarbij ze onder bepaalde weersomstandigheden en temperaturen contact houden met de weg.
Winterweer op komst - de kans op gladheid neemt toe (foto: Jan Horde)
Profieldiepte en bandenspanning
Zomer-, winter- of all season-band, voor allen geldt dat de profieldiepte goed moet zijn. Is de profieldiepte door slijtage ondermaats, is de kans groot dat je vroeg laat een uitglijder maakt. Heeft de band nog maar weinig profiel, dan kan tijdens regenval water niet voldoende worden afgevoerd waardoor de kans op aquaplaning bestaat. Onder winterse omstandigheden verlies je bij een versleten band ook snel grip op de weg. In Nederland is de wettelijke minimale profieldiepte vastgesteld op 1,6 mm. Er wordt echter voor zomerbanden geadviseerd dat er minimaal 3 mm profieldiepte aanwezig is en voor winterbanden 4 mm.
Voor optimale prestaties van de autoband is het ook zaak om de bandenspanning op peil te houden. Voor de winterbanden geldt dezelfde bandenspanning als de zomerband.
Op veel banden zit een zogeheten "slijtage-indicator". Dit is een verhoogd stukje rubber in een van de groeven. Als het contactvlak van de band gelijk staat met dit stukje rubber, moet je ze vervangen.
Winter- zomer of all season-band?
Winterbanden zijn zo gemaakt dat ze bij temperaturen onder +7 graden beter presteren dan zomerbanden. Je moet dan denken aan een kortere remweg en betere grip, dan de zomerband. Boven +7 graden is het juist verstandiger om met zomerbanden te rijden. Waar zit dat verschil hem nu precies in? Tegenwoordig is er ook de all season-band, die je het hele jaar door kunt gebruiken. De laatste is een gulden middenweg tussen de zomer- en wintervariant. Een mooi alternatief, maar wel met een paar kanttekeningen.
Eerst even terug naar het profiel. De winterband heeft een compleet ander profiel dan de zomerband. Het grovere profiel en de speciale inkepingen, die lamellen genoemd worden, zijn daarin de grootste verschillen. Deze twee specifieke eigenschappen moeten ervoor zorgen dat je veel meer grip hebt op sneeuw, maar ook bij hagel of regen (bij lage temperaturen). De zomerband heeft juist diepe groeven, die er in de zomer voor zorgen dat regenwater heel efficiënt afgevoerd kan worden en gevaarlijke slippartijen voorkomen worden.
Het verschil in profiel tussen de winterband (links) en zomerband (rechts). In het midden het profiel van de all season-band.
De all season-band is qua profiel een mix van de zomer- en winterband. Onder winterse omstandigheden presteert deze band veel beter dan de zomerband. Wat grip op besneeuwde wegen betreft doet de all season het wat minder goed dan de winterband. Je doet met de all season-band dus wat concessies, maar je zit niet vast aan een bandenwissel.
Samenstelling rubber
Naast het verschil in profiel is er nog een eigenschap per type band. Dat heeft te maken met de samenstelling van het rubber waarvan de banden ijn gemaakt. De winterband is namelijk van zachter rubber gemaakt, zodat deze bij koud weer toch zacht blijft. Hierdoor blijft de band als het ware aan het wegdek kan "kleven". Ook de lamellen van de winterband blijven soepel bij lage temperaturen, waardoor grip in de sneeuw blijft gewaarborgd. Een zomerband wordt onder koude omstandigheden veel te hard, waardoor je juist grip verliest. Het omgekeerde geldt ook: in de zomer wordt een winterband juist veel te zacht, waardoor het contact met de weg afneemt.
Het verschil in de "zachtheid" van het rubber tussen de zomer- en winterband.
De praktijk
In de praktijk zien we dat het wisselen van banden grote voordelen heeft in zowel de zomer als de winter. Zo is de remweg in de winter op winterbanden beduidend korter dan op zomerbanden. Dat betekent dus dat je in noodsituaties eerder stil staat, wat soms het verschil kan betekenen tussen wel of geen botsing.
Het verschil in remweg tussen de verschillende banden als er gereden wordt op een besneeuwde weg.
Het verschil in remweg tussen de zomer- en winterband als het regent bij een temperatuur onder de 7 graden.
Conclusie
Algemeen wordt geadviseerd om mensen die veel kilometers per jaar rijden (15.000 km of meer) te laten wisselen tussen zomer- en winterbanden, omdat dit de veiligheid echt ten goede komt. Bij een lagere jaarlijkse kilometrage zijn all season-banden een prima alternatief. Het scheelt twee bandenwissels per jaar en ook een set banden. Goed voor je portemonnee en het is ook nog eens goed voor het klimaat.
Let er overigens wel op dat er landen zijn waar de winterband in de winterperiode of onder winterse omstandigheden verplicht is. Een all season-band is dan niet voldoende.
Vooruitzichten
Het is deze week licht winters in Nederland. De temperatuur komt overdag nog maar enkele graden boven nul uit en in de nachten gaat het licht vriezen. In de nachten en vroege ochtenden neemt daarmee de kans op bevriezingsgladheid toe.
Winterse gladheid op komst (foto: Ton Wesselius)
Naast bevriezingsgladheid kan het regionaal ook glad worden door winterse neerslag.
Vanavond en vannacht kan het bijvoorbeeld in het oosten lokaal glad worden door (natte) sneeuw. Dinsdag later op de avond komen vanuit het noorden winterse buien opzetten, waardoor het lokaal wit en glad kan worden. Is je auto winterklaar? Hierbij nog een paar zaken om aan te denken:
- De juiste autobanden, met goed profiel en op de juiste bandenspanning
- IJskrabber
- Antivries ruitensproeiervloeistof
- Accu in goede conditie
- Verlichting op orde
IJskrabber in de auto klaar leggen - winterweer op komst (foto: Albert Thibaudier)
Goede reis en rijd voorzichtig!
